Nghệ An ban hành tiêu chí lựa chọn sách giáo khoa lớp 1

Theo đó, sách giáo khoa (SGK) được chọn để giảng dạy trong các cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An từ năm học 2020-2021 phải phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của địa phương, phù hợp với việc học của học sinh và điều kiện tổ chức dạy và học tại cơ sở GDPT trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Tại quyết định này, tỉnh Nghệ An đã giao cho Sở GD&ĐT chủ trì phối hợp với UBND huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo, hướng dẫn, giám sát, kiểm tra các cơ sở giáo dục tiểu học lựa chọn SGK theo quy định của Bộ GD&ĐT và các tiêu chí đã được ban hành. Bộ tiêu chí lựa chọn SGK của tỉnh Nghệ An ban hành theo quyết định này gồm 4 tiêu chí và 16 chỉ báo. 

Cụ thể: SGK phải phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương: Nội dung SGK đảm bảo tính kế thừa, phù hợp với văn hóa, lịch sử, địa lý của địa phương và cộng đồng dân cư. 

Cấu trúc, nội dung SGK có tính mở, tính mềm dẻo, tính phân hóa cao, có thể điều chỉnh phù hợp với nhiều nhóm đối tượng học sinh tại địa phương; giúp nhà trường, tổ/nhóm chuyên môn và giáo viên bổ sung những nội dung thích hợp, gắn với thực tiễn của địa phương. 

Hệ thống câu hỏi, bài tập và yêu cầu hoạt động có tính mở, được thể hiện với các mức độ khác nhau phù hợp với đặc điểm, trình độ đối tượng học sinh và đặc điểm kinh tế, xã hội vùng miền và SGK có giá phù hợp với điều kiện kinh tế của địa phương.

SGK phù hợp với việc học của học sinh: Nội dung SGK đảm bảo tính cơ bản, khoa học, hiện đại, thiết thực, dễ hiểu, dễ sử dụng, phù hợp với đối tượng học sinh, đảm bảo các yêu cầu cần đạt của chương trình.

Các bài học trong SGK chú trọng đến việc rèn luyện cho học sinh khả năng tự học, tự tìm tòi và chiếm lĩnh kiến thức; bồi dưỡng phẩm chất, năng lực, kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết nhiệm vụ học tập và trong thực tiễn cuộc sống.

Cấu trúc bài học trong SGK tạo điều kiện cho học sinh học tập tích cực, chủ động, sáng tạo, rèn kỹ năng hợp tác, kỹ năng giao tiếp, tư duy phản biện, phát huy tiềm năng và khả năng tư duy độc lập, sáng tạo của học sinh. 

SGK được trình bày hấp dẫn, cân đối, hài hoà giữa kênh chữ và kênh hình, đảm bảo tính thẩm mỹ; kênh hình SGK chân thực, gần gũi với cuộc sống giúp học sinh dễ nhận biết, tạo được sự hứng thú cho học sinh; phù hợp với đặc trưng môn học và phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh.

SGK phải thuận lợi đối với giáo viên: Các chủ đề/bài học trong SGK chú trọng tới việc thực hiện tích hợp kiến thức nội môn, liên môn; được thiết kế, trình bày phong phú, đa dạng với nhiều hoạt động, tạo điều kiện cho giáo viên linh hoạt lựa chọn hình thức tổ chức và phương pháp dạy học, giúp giáo viên có thể thực hiện dạy học gắn kết với thực tiễn cuộc sống.

Nội dung SGK với các yêu cầu cụ thể trong từng bài học, giúp giáo viên có thể đánh giá được mức độ cần đạt về phẩm chất, năng lực của học sinh cũng như đánh giá được kết quả giáo dục.

Mục đích, yêu cầu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học và kiểm tra đánh giá nêu trong bài học phải có sự liên quan và hỗ trợ cho nhau. 

Cấu trúc SGK tạo điều kiện để nhà trường, tổ/nhóm chuyên môn xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh phù hợp với kế hoạch giáo dục, hoạt động giáo dục của nhà trường theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất người học và nội dung, chủ đề SGK giúp giáo viên phát triển tư duy sáng tạo, năng khiếu, sở trường của học sinh.

Đồng thời SGK phải phù hợp với điều kiện tổ chức dạy và học tại cơ sở giáo dục phổ thông: Nội dung SGK có thể triển khai phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị và các điều kiện dạy học khác của cơ sở giáo dục. 

Nguồn tài nguyên, học liệu điện tử bổ sung cho SGK đa dạng, phong phú, hữu ích, dễ khai thác sử dụng phù hợp với điều kiện của cơ sở giáo dục. 

Và cuối cùng là cấu trúc SGK giúp nhà trường và giáo viên chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục theo điều kiện của từng trường, từng địa phương dưới sự hướng dẫn của các cơ quan quản lý giáo dục.

Nguyễn Phê