Giải pháp nào cho "nạn" chạy trường?

Giá được tính bằng tiền... đô

Ném phịch chiếc túi xách xuống ghế, chị N., hàng xóm của tôi với khuôn mặt đỏ bừng tức giận, nói: "Cái H. không được vào lớp 6 Trường KL rồi. Tại ông chồng tôi, thiên hạ người ta lo cho con từ khi chưa hết lớp 5, đến khi con sắp sửa vào học đến nơi thì làm sao còn "chạy" được".

Bẵng đi 2 tuần, gặp lại chị N., vừa nhìn thấy tôi chị đã toét miệng cười: "Thôi đành xin cho cái H. vào Trường TS. Mua lại suất của cô giáo là chỗ quen thân nên chỉ mất có 5 vé (?!). Nếu chạy vào được KL phải mất 8 vé đấy...". Câu chuyện của chị N. có thực 100%, và đó là một trong những ví dụ đơn cử về cái thực trạng đã được báo chí đặt tên là "nạn" chạy trường. Tuy nhiên, không nên nhìn nhận chữ "nạn" ở đây hoàn toàn theo nghĩa tiêu cực, vì tâm lý chung của những người làm bố làm mẹ, ai cũng mong muốn con em mình được vào các trường có chất lượng giáo dục, có điều kiện bán trú tốt là hoàn toàn chính đáng.

Tuy nhiên, qua một khảo sát nho nhỏ thì có tới 70% phụ huynh cho biết: chỉ "nghe nói" trường này, trường kia dạy tốt nên cố mà chạy cho con, chứ hoàn toàn "mù mờ" về chất lượng dạy và học thực của trường đó! Đó chính là câu trả lời vì sao người ta lại đổ xô vào một số trường đếm được trên đầu ngón tay. Một lý do khác là không ít phụ huynh muốn cho con vào các trường có tiếng để... giải quyết khâu oai với bạn bè, họ hàng, và để minh chứng: các ông bố bà mẹ đó có "máu mặt"! Và chính những cuộc "chạy đua không cân sức" của các bậc phụ phuynh mà giá vào các trường điểm ở Hà Nội hiện nay đã được tính bằng tiền đô và còn tiếp tục "leo thang" sau mỗi năm học!!!

Giải pháp 3 giảm

Sở Giáo dục - Đào tạo Hà Nội đã làm việc với Phòng Giáo dục các quận, huyện và giao chỉ tiêu cụ thể giảm HS trái tuyến, nhất là ở những địa bàn căng thẳng về tuyển sinh tiểu học và THCS thuộc khu vực nội thành. Cụ thể: quận Đống Đa phải giảm 5% HS trái tuyến so với năm học trước; các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình phải giảm 4%; Hai Bà Trưng, Tây Hồ, Cầu Giấy phải giảm 3%.

Theo con số của Sở Giáo dục - Đào tạo Hà Nội, tỷ lệ học sinh (HS) trái tuyến lớp 1 năm học 2004-2005 chỉ giảm 2,45% so với năm học 2003-2004; tỷ lệ học sinh trái tuyến lớp 6 giảm 1,1%. Cũng theo thống kê, tính chung toàn thành phố tỷ lệ học sinh/lớp của lớp 1 là 33 HS/lớp; lớp 6 là 40 HS/lớp, chưa đạt mức tối đa theo điều lệ các trường quy định (điều lệ mức tối đa HS trong 1 lớp: 35 HS/lớp tiểu học; 45 HS/lớp THCS). Tuy nhiên, nhiều quận, huyện vượt quá mức quy định tối đa trên: khối lớp 1: quận Đống Đa 40 HS/lớp; Ba Đình 39; Hai Bà Trưng 38; Thanh Xuân 37, Hoàn Kiếm, Hoàng Mai, Cầu Giấy 36. Khối lớp 6: quận Hoàn Kiếm trung bình có 47 HS/lớp. Một số trường chất lượng cao và có tiếng số HS trái tuyến vẫn còn nhiều. Cá biệt có trường số HS trái tuyến còn nhiều hơn số HS đúng tuyến!

Từ năm học 2005-2006, Sở Giáo dục - Đào tạo đã đưa ra những đề xuất về công tác tuyển sinh vào các lớp đầu cấp và đã được UBND thành phố phê duyệt. Cụ thể, tuyển sinh đầu cấp năm nay sẽ theo hướng "3 giảm": Giảm số học sinh trái tuyến khác quận, khống chế số HS trái tuyến trong quận; Định mức giảm tỷ lệ HS trái tuyến cho từng quận; Giảm quy mô nhà trường đối với những trường quá lớn. Phấn đấu giảm dần số lớp/trường, đối với bậc tiểu học không quá 35 lớp/trường, THCS không quá 45 lớp/trường.

Cũng từ năm học này, Sở giao chỉ tiêu giảm tỷ lệ HS trái tuyến là một tiêu chuẩn thi đua đối với các quận, huyện. Bà Đào Nguyệt Thu - Trưởng phòng GD quận Hoàn Kiếm, một trong những điểm nóng có số trường điểm nhiều nhất Hà Nội - cho biết: “Sĩ số trung bình của toàn quận là 37 HS/lớp, trường có HS cao nhất cũng chỉ 42 đến 44 HS/lớp, không còn hiện tượng 50 đến 60 HS/lớp như trước kia hoặc như những trường điểm của quận khác. Để giảm lớp trái tuyến, các trường phải chịu sức ép rất nhiều của những mối quan hệ...". Trưởng phòng GD quận Hai Bà Trưng thì khẳng định: "Năm nay chúng tôi sẽ không tuyển HS trái tuyến quá 30%. Hiện nay trường có số HS cao nhất là 47 HS/lớp...".

Theo ông Nguyễn Hữu Độ - Phó giám đốc Sở Giáo dục & Đào tạo thì: "Điều quan trọng hơn, lâu dài hơn là Sở đang chỉ đạo các quận, huyện nỗ lực nâng cao mức độ đồng đều điều kiện giữa các trường, để tất cả các trường đều có sức hút đối với HS...". Đây mới thực sự là "liều thuốc" đặc trị cho cơn sốt chạy trường đang trở thành "căn bệnh dịch" ở tất cả các tỉnh thành lớn trong cả nước. Nhưng quan trọng hơn là ai cũng biết như vậy, song bao giờ thì đồng đều?

Theo Thu Hồng

Thanh Niên