Suýt chết vì bị kiến độc cắn, nhà văn viết bộ tiểu thuyết nổi tiếng

Viết sách từ trải nghiệm "suýt chết"

Chiều 16/3, Viện Pháp tại Hà Nội phối hợp Công ty Cổ phần Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam tổ chức sự kiện gặp gỡ Bernard Werber nhân dịp nhà văn đến Việt Nam. 

Với 15 triệu bản sách đã bán ra trên toàn thế giới, Bernard Werber là một trong những nhà văn Pháp đương đại nổi tiếng, được độc giả trên toàn thế giới yêu mến. Đặc biệt tại Hàn Quốc, ông là tác giả nước ngoài được yêu thích và đọc nhiều thứ hai, chỉ sau Haruki Murakami.

Danh tiếng của Werber gắn liền với bộ tiểu thuyết Kiến gồm 3 cuốn: Kiến - Ngày của kiến - Cách mạng kiến, được xuất bản từ năm 1991 đến 1996. Bộ tiểu thuyết đã đưa tên tuổi Werber vượt ra ngoài ranh giới nước Pháp. Đến nay, bộ Kiến đã được dịch ra hơn 30 thứ tiếng.

"Nhiều người thường nghĩ rằng kiến không phải là chủ đề thú vị. Nhưng tôi thấy chủ đề này lạ và có thể hấp dẫn độc giả. Chúng cũng sinh sống tại các thành phố lớn và có mặt trên hành tinh sớm hơn chúng ta.

Khi còn nhỏ, tôi thường quan sát kiến rất lâu, đặt địa vị mình là kiến để xem chúng nghĩ gì về con người", Bernard Werber chia sẻ về cảm hứng viết nên bộ tiểu thuyết về kiến.

Đặc biệt, chính trải nghiệm "suýt chết" với loài kiến safari vào năm Bernard Werber 20 tuổi đã khiến ông lựa chọn đưa hình ảnh kiến vào tác phẩm của mình. Qua câu chuyện của loài sinh vật nhỏ bé, nhà văn muốn đặt ra câu hỏi về vị trí của con người trong vũ trụ.

Lấy chủ đề trung tâm là loài kiến - một loài vật ít được để ý cả ngoài đời thật và trong văn chương, bộ 3 tiểu thuyết Kiến của Bernard Werber đưa độc giả đến với một thế giới khoa học ngoài sức tưởng tượng, mở rộng góc nhìn của độc giả lên 360 độ, đến với nền văn minh của loài kiến.

"Từ hơn trăm triệu năm trước chúng ta, kiến đã ở đó, được chia thành nhiều đội, nhiều tổ, nhiều đế chế trên toàn bề mặt Trái Đất. Chúng đã tạo ra một nền văn minh song song, xây dựng những vương quốc thực sự, phát minh ra vũ khí tối tân, thiết kế cả nghệ thuật chiến tranh, làm chủ một nền công nghệ đáng kinh ngạc", trích nội dung sách. 

Mở đầu bằng việc kế thừa một kho chứa đồ từ ông bác là nhà côn trùng học, nhân vật chính Jonathan Wells đã dấn thân vào một cuộc phiêu lưu trong nền văn minh tân tiến đến không ngờ của loài kiến.

Bằng tư duy của một nhà báo khoa học lâu năm, kết hợp với tâm hồn văn chương, Bernard Werber đã đưa vào bộ 3 tiểu thuyết Kiến một cốt truyện hấp dẫn, ly kỳ và những kiến thức khoa học đồ sộ, mạch lạc, mang nhiều tầng ý nghĩa.

Không chỉ có vậy, bộ tiểu thuyết có dung lượng lớn này còn là tổng hòa của triết học, tâm linh, kinh dị, thần thoại và ý thức.

Đặc trưng trong các tác phẩm của Bernard Werber là sự kết hợp nhuần nhuyễn, hài hòa và thú vị giữa văn chương, khoa học viễn tưởng và các ý tưởng triết học.

Cấu trúc tiểu thuyết của ông làm say mê các độc giả yêu thích khoa học khi đan xen giữa các đoạn văn chương và các phần kiến thức khoa học bách khoa.

Trải qua hành trình dài 3 tập cho đến khi khép lại những trang viết cuối cùng của bộ tiểu thuyết khoa học viễn tưởng Kiến, bên cạnh khối kiến thức đồ sộ, độc đáo và đầy thú vị, độc giả cũng sẽ có khoảnh khắc ngẫm nghĩ đến những triết lý sâu sắc về lòng dũng cảm, về chủ nghĩa anh hùng, sự sáng tạo hay ý nghĩa hiện sinh.

Đó cũng là đặc trưng trong sáng tác đã đưa Werber đi từ một nhà báo khoa học dày dặn kinh nghiệm trở thành một trong những nhà văn Pháp đương đại nổi tiếng nhất.

Cuộc phiêu lưu bất đắc dĩ trong "Chiếc hộp Pandora"

Sau thành công vang dội của Kiến, Bernard Werber tiếp tục sáng tác những tiểu thuyết sci-fi (khoa học viễn tưởng) khác. Năm 2018, ông cho xuất bản tiểu thuyết mới có tên Chiếc hộp Pandora.

Với tiểu thuyết này, Bernard Werber đã đưa ra một thể loại văn chương mới mà ông gọi là "triết lý viễn tưởng", pha trộn khoa học viễn tưởng, triết học và tâm linh.

Vẫn phong cách đặc trưng là văn chương kết hợp khoa học viễn tưởng, với Chiếc hộp Pandora, nhà văn đưa yếu tố tâm linh làm gia vị cho cốt truyện của mình.

Tác phẩm kể về cuộc phiêu lưu bất đắc dĩ của René, một giáo viên lịch sử sau khi tham gia một buổi biểu diễn thôi miên đã vô tình lạc vào một kiếp sống trước.

Sự kiện này đã vô tình liên tục đẩy anh vào những kiếp sống khác nữa, khiến anh đi đến một thách thức đầy kích thích rằng liệu anh có thể làm thay đổi dòng chảy của lịch sử, viết lại nó, và từ đó làm thay đổi trí nhớ của cộng đồng?

Đây là một cốt truyện táo bạo, đưa người đọc du hành vượt không gian và thời gian, đi từ Paris, vòng qua Atlantis - thành phố mất tích, rồi đến Ai Cập bằng thôi miên tiền kiếp.

Yếu tố khoa học viễn tưởng cũng được đưa vào một cách khéo léo khi đề cập đến các cơ chế của trí nhớ, cả cá nhân lẫn tập thể, cũng như ý nghĩa của lịch sử và ảnh hưởng của nó lên đời sống của xã hội.

Bernard Werber quan niệm rằng con người không thể giới hạn tầm nhìn và suy nghĩ trong bộ não, mà phải có cái nhìn rộng hơn, vượt thời gian và không gian.

Điều này đặc biệt được tác giả thể hiện rõ trong tiểu thuyết Chiếc hộp Pandora khi yếu tố "thôi miên hồi quy" được sử dụng như một chất liệu tạo nên sự khác biệt cho tác phẩm.

Trước câu hỏi của điều phối chương trình - tiến sĩ văn học Nguyễn Quyên: ''Tại sao ông dùng cốt truyện trinh thám làm khung cho mọi sáng tác, từ Kiến đến Chiếc hộp Pandora", Werber lý giải đây là khía cạnh có thể thu hút độc giả.

Ông cho biết các tác phẩm trinh thám luôn là cuộc chạy đua của bạn đọc, khi họ luôn muốn tìm thấy thủ phạm trước người viết. Werber mong mỗi cuốn sách là một trò chơi mà nhà văn đề xuất với người đọc.

Ông cũng cho hay khi đọc lại các tác phẩm đã xuất bản của mình, ông cảm thấy cần phải làm khác đi nữa và mong muốn mang đến cho độc giả điều gì đó mới qua các tác phẩm.