Nhà văn Dạ Ngân: "I am đàn bà"... cảm động đến ứa nước mắt!

Là người trực tiếp nhận "I am đàn bà" của Y Ban, bà thấy tác phẩm ấy thế nào?

 

I am đàn bà xuất hiện vào tuần lễ thứ 4 sau khi cuộc thi phát động. Dụng ý của BTC và người biên tập là in những truyện có hơi thở đời sống, những vấn đề mà người đọc quan tâm hiện nay. Đọc I am đàn bà cảm động đến ứa nước mắt, một thân phận phụ nữ nông dân điển hình trong thời đại chúng ta. Qua truyện ngắn ấy, Y Ban đã vượt lên chính mình, đã thoát khỏi truyện tình cảm đàn ông, đàn bà để hướng vào thân phận đàn bà chung hơn, lớn lao hơn.

 

Nhưng lại có một "I am đàn bà" từng có vấn đề ở NXB và chính nhà văn Y Ban cũng từng phát biểu trên báo là không muốn con gái mình đọc tác phẩm này của mình...

 

Tôi mới được biết có một sự nhầm lẫn của độc giả và rất nhiều người quan tâm tới văn chương về sự kiện này. I am đàn bà là một truyện ngắn được in dự thi ở báo Văn nghệ từ tháng 3/2006. Qua báo Văn nghệ, rất nhiều độc giả biết đến I am đàn bà. Nhà văn Y Ban đã lấy tên cho tập sách của mình bằng tác phẩm thành danh nhờ báo Văn nghệ và Cuộc thi.

 

Bìa cuốn " I am đàn bà" của Y Ban

Tháng 11/2006, NXB Công an Nhân dân in thành tập truyện, lấy tên là I am đàn bà. Không sao cả, đến tháng 2/2007, NXB Phụ nữ lại in, cũng lấy tên là I am đàn bà, nhưng trục trặc là do những người in sách đã không in bản đã được biên tập, nên chính NXB gửi lên Cục xuất bản để phản ánh. Như vậy, trục trặc này thuần tuý là thủ tục hành chính cho một đầu sách chứ không hoàn toàn do nội dung.

 

Bà nghĩ sao về những ý kiến cho rằng một số tác phẩm của Y Ban không "hợp" với thuần phong mỹ tục lắm?

 

Trong 3 truyện Y Ban gửi qua tôi, có truyện Tôi đi mua cái chim giả, sau này in vào tập, tác giả chữa là Tự. Tôi bảo tác giả "Truyện ấy phải chữa tên, để vậy nó khiêu khích mà không có thẩm mỹ nghệ thuật. Thật ra truyện ấy rất nhân bản, nhưng phải biên tập kỹ. Có lẽ dư luận sốc vì truyện này và vài chuyện khác, ví dụ truyện Người đàn bà trước gương, tôi nhớ mang máng, không rõ lắm. Truyện của Y Ban thường thiên về thứ hiện thực gai góc, thô ráp, chát chúa, dễ khiến người ta nhăn mặt.

 

Bà đánh giá như thế nào về lối văn của Y Ban?

 

Y Ban ngày xưa đã đáo để lắm rồi với Bức thư gửi mẹ Âu Cơ. Nhưng bây giờ Y Ban bạo liệt hơn, có những đoạn văn băm bổ. Âu cũng là cái tạng viết, tạng người. Hãy đọc kỹ hơn nữa Y Ban để thấy sâu xa đây vẫn là cây bút tìm tòi, bứt phá không yên với chính mình.

 

Xin cảm ơn bà!

 

Theo Trần Lâm - Tôn Phát

Thế Thao&Văn Hoá