"Beloved": Tiểu thuyết Mỹ gây sự chú ý đặc biệt với độc giả

Đã từng nếm trải những nhọc nhằn, cay đắng của thời kỳ tiền nội chiến nhưng tâm hồn của Toni Morrison vẫn rất phong phú do vốn kiến thức từ sách vở bà thu lượm được từ khi còn nhỏ. Với bà, đọc sách đã trở thành một thú vui và nguồn sống không thể thiếu trong cuộc đời.

Năm 1953, bà tốt nghiệp trường đại học Howard tại thủ đô Washington với tấm bằng cử nhân văn chương, chuyên ngành văn học cổ điển. Bà trở thành cô giáo dạy Văn tại một số trường đại học, trước khi trở thành biên tập viên của nhà xuất bản Random House và nghiệp văn chương của mình.

Sử dụng khéo léo những lời dẫn chuyện có vẻ rời rạc và sự chuyển biến lanh lẹ về quan điểm, Toni đã giúp người đọc dần dần khám phá sự biến chuyển về tâm trạng của nhân vật chính Denver. Đó là sự chuyển biến trong tính cách và thái độ sống của Denver từ một thiếu nữ trở thànhh một người phụ nữ đích thực. Thoát khỏi lớp vở của một cô bé đơn độc, ngây thơ Denver đã vươn lên trở thành một phụ nữ kiên cường, độc lập, cởi mở và sống có trách nhiệm.

Beloved được phát hành ngay trong thời kỳ phong trào đấu tranh đòi quyền bình đẳng cho phụ nữ diễn ra hết sức mạnh mẽ nên đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của dự luận và các nhà văn trong cả nước. Chính vì vậy, cuốn tiểu thuyết được phát hành vào năm 1987 này đã nhanh chóng lọt vào top 3 những cuốn tiểu thuyết bán chạy nhất của thời báo The New York Times ngay trong tuần đầu ra mắt.

Tuy nhiên, thành công đến vậy nhưng Beloved lại không được lọt vào danh sách những cuốn sách hay nhất trong năm và giải thưởng nhà phê bình xuất sắc nhất trong năm của Mỹ trong năm 1987 này.

Bất bình khi một cuốn sách mang tính thời sự như Beloved lại không được thừa nhận, 48 nhà văn và các nhà phê bình văn học người Mỹ gốc Phi đã đồng loạt ký vào một bài báo đòi Hiệp hội văn học Mỹ thừa nhận đóng góp của nữ nhà văn Toni Morrison. Bài báo này đã được in trong ấn phẩm tháng 1 của thời báo New York Times một năm sau đó.

Sau đó, nữ nhà văn Toni đã nhận được vô số các giải thưởng, trong đó tiêu biểu nhất là giải thưởng Pulitzer cho tiểu thuyết hay nhất với tác phẩm Beloved, huân chương NBF của Hội văn học Mỹ dành cho tác giả có đóng góp đáng kể nhất vào sự phát triển của văn học Mỹ và vinh dự hơn cả là giải Nobel văn học năm 1993.

Ngay chính trong cuốn phê bình văn học của mình, Black Women Writers: A Critical Evaluation (Những nữ nhà văn da màu: sự đánh giá  quan trọng), Morrison đã viết, cuốn tiểu thuyết Beloved thực ra là một cuốn sách rất hay, rất mạnh mẽ. Cuốn tiểu thuyết chứa đựng những nhân tố làm nổi bật các xung đột, nhưng những xung đột kiểu đó không cần giải pháp. Đơn giản vì đây không phải là nghiên cứu, không tuân thủ một công thức cụ thể nào".

Một bài báo trên tờ Major Twentieth-Century Writers đã viết: "Thông qua một tác phẩm như Beloved, Toni Morrison đã chứng tỏ cái tài bẩm sinh của bà về kể chuyện. Trong đó các nhân vật lâm vào những hoàn cảnh khó khăn của bà luôn tìm mọi cách thoát khỏi cái xã hội thối nát cản trở sự phát triển và vươn tới những giá trị văn hóa tốt đẹp”.

Còn tác giả Charles Larson của tờ Chicago Tribune thì nhận định như sau về tác phẩm nổi tiếng này: "Thậm chí ngay chính trong một tác phẩm đen tối nhất của mình, Toni Morrison vẫn chứng tỏ sức viết đáng nể và giúp cô ấy trở thành tiểu thuyết gia hàng đầu của thời đại chúng ta".

Mi Vân

Theo African American Review