Mùa ngô trên đỉnh đèo Thung Khe

Đèo Thung Khe có bầu trời trong xanh vào buổi sáng, bầu trời xanh và ánh nắng mặt trời nung nóng vào buổi trưa, ánh nắng mặt trời dịu đi vào buổi chiều và sương mù vào ban đêm.

Nhiều người đi qua đèo Thung Khe nhưng họ không nhớ tên của nó. Đèo này là không hùng vĩ như đèo Ô Quy Hồ ở tỉnh Lào Cai, không dốc như đèo Mã Pì Lèng, song cứ nhắc đến ngô trên đèo là họ mường tượng ra ấy là đèo Thung Khe.

Tạo hóa thiên nhiên cũng thật khéo giành cho nơi này một khoảng đất rộng, bằng phẳng làm nơi dừng chân của những người lữ khách sau những khúc cua ôm núi mệt mỏi.

Trên đèo Thung Khe mây phủ bốn mùa ấy thứ đặc sản được nhiều người biết đến có lẽ là ngô luộc. Ngô ở Thung Khe được trồng trên đá, ăn sương đêm nên cho bắp to, hạt chắc nhưng ăn lại rất mềm và thơm. Những bắp ngô nếp luộc, hạt tròn mẩy, thơm ngào ngạt và vị ngọt thanh là đặc trưng của ngô nếp Thung Khe.

Chẳng biết từ khi nào ở nơi đây người ta đã trồng ngô nếp và cũng từ rất lâu rồi ngô nếp ở đây quả nào cũng chắc nịch, hạt mẩy, dẻo quánh

Dường như là thế cho nên, bao giờ cũng thế những người lên Mai Châu, Sơn La, Điện Biên đi qua Thung Khe chẳng mấy ai là không dừng lại thưởng thức thứ ăn dân dã này.

Chẳng biết từ khi nào ở nơi đây người ta đã trồng ngô nếp và cũng từ rất lâu rồi ngô nếp ở đây quả nào cũng chắc nịch, hạt mẩy, dẻo quánh. Khi luộc, nước sôi được ít phút, mở vung ra thôi là hương sắc ngào ngạt tan vào không gian...

Mỗi vụ lúa qua đi, dân ở đây lại tấp nập làm đất để gieo hạt ngô trên triền dốc núi. Thường thì người vùng cao không cần ươm sẵn ngô bầu như ở miền xuôi mà gieo hạt trực tiếp xuống đất núi. Hạt ưa đất núi giàu chất màu nên bén rễ mọc thành cây.

Người dân ở đây bảo rằng; ngô ở Thung Khe là ngô nếp mà tên địa phương là Ca lề niêu (tiếng thái), là sản phẩm đặc sản lâu đời ở huyện Mai Châu. Được gìn giữ từ đời này qua đời khác. Và như thế ngô nếp Thung Khe vẫn giữ được những đặc tính thơm ngon vốn có của nó.

Cũng theo người dân ở đây, ngô nếp Thung Khe thườngđược trồng ở các bãi đất bằng chân núi đá vôi hoặc trồng ở chân các sườn núi có độ dốc thấp (50 – 100), độ cao so với mặt nước biển từ 800 – 1.000m, đất lẫn đá, khí hậu quanh năm mát mẻ.

Từ đỉnh Thung Khe, bạn có thể trải mắt ngắm toàn bộ thung lũng dưới chân đèo, đưa mặt đón những đợt gió mát lồng lộng, có thể nhìn thấy những thảm xanh mướt đầy sức sống. Đây là một trong những nơi ngắm cảnh đẹp nhất tỉnh Hòa Bình.

Mùa trồng ngô ở Thung Khe có sương mù nhiều, có mưa phùn, đất tương đối ẩm ướt là điều kiện thích hợp cho cây ngô nếp Thung Khe sinh trưởng phát triển tốt.

Giống ngô Thung Khe không chỉ được trồng ở xã Thung Khe mà còn ở một số nơi khác như xã Noong Luông, Pù Pin (huyện Mai Châu).

Nếu có thời gian, nghỉ dài muốn thưởng thức dư vị ngô tươi hơn giữa đèo Thung Khe, người ta có thể tự chọn ngô trong bao tải rồi cho vào nồi nước trên bếp củi đang sôi sùng sục cạnh đó.

Mùi khói thơm thơm, lửa lép bép giữa đất trời như xua tan đi sự heo hút của những con đèo. Ngồi chờ ngô chín, lữ khách có thể bàn tán rôm rả với câu chuyện trên đường đi.

Đèo Thung Khe giờ đây không thể thiếu được những hàng ngô luộc thơm nức, hấp dẫn với hương vị khó quên và nồng nàn. Mùa ngô về trong sắc thu dịu nhẹ, mùa vàng nơi vùng sơn cước, có những mùa ngọt bùi như thế trên giữa đỉnh trời Thung Khe.

Minh Phan