Làm gì khi trẻ bị sặc cháo, sữa, bột?

Khi bị sặc sữa, bột, cháo trẻ nhỏ rất dễ bị nghẹt thở thậm chí nguy hiểm tính mạng vì một số bộ phận trong cơ thể chưa phát triển hoàn thiện. Do đó chúng ta cần biết cách xử lý khi trẻ bị sặc sữa, bột cháo.

Đặc biệt là bột, cháo. Bột hoặc cháo xay nhuyễn có độ quánh rất cao, khi trẻ bị sặc có thể nút lấy toàn bộ đường thở, làm trẻ khó thở, tím tái rồi tử vong ngay sau 5-10 phút. Vì vậy cần sơ cứu và biết cách xử lý ngay.

Dấu hiệu trẻ bị sặc sữa, bột, cháo

Khi bị sặc cháo, sữa hoặc bị mắc dị vật đường thở trẻ thường có những biểu hiện có thể nhận thấy được. Dấu hiệu cơ bản để các mẹ có thể nhanh chóng nhận ra con mình đang bị hóc – sặc là khi trẻ đang bú, đang ăn, thậm chí đang chơi đùa đột ngột bé ho dữ dội, da tái xanh, sặc sụa, tím tái, chân tay cứng đờ, không thể khóc, ú ớ, cơ thể co giật, hơi thở đứt quãng, Nôn ra sữa hoặc bọt, máu, dung dịch màu đen…

Trong trường hợp nặng thì có thể xuất hiện nước, sữa, nước canh, cháo… trào ra từ mũi, miệng của bé.

Cách xử lý khi trẻ bị sặc sữa, bột, cháo

Sặc ở trẻ là một cấp cứu tối khẩn cấp bởi vì nếu bị suy hô hấp nặng, trẻ sẽ nhanh chóng tử vong hoặc nếu qua khỏi cũng để lại rất nhiều di chứng nặng nề về thần kinh do não bộ bị tổn thương bởi một tình trạng thiếu ôxy quá lâu.

Theo Sức khỏe đời sống, có hai tình huống xảy ra, trường hợp nhẹ, sau khi có biểu hiện ho sặc nhưng trẻ vẫn thở đều, hồng hào, khóc to, nghe không có tiếng khò khè hoặc tiếng thở rít, cần bình tĩnh bế trẻ lên, móc hết thức ăn hoặc dị vật trong miệng trẻ sau đó đưa ngay đến trung tâm y tế gần nhất.

Trường hợp trẻ bị sặc nặng, có biểu hiện suy hô hấp, tím tái, khóc nghẹn, cò cử... cần hết sức bình tĩnh xử trí theo các bước sau: làm thông thoáng đường thở bằng cách móc bỏ thức ăn và dị vật trong miệng, hút sạch mũi, đờm dãi sau đó nhanh chóng làm một thủ thuật để tống dị vật trong đường hô hấp ra (thủ thuật Heimlich đối với trẻ nhỏ) bằng cách đặt trẻ nằm sấp trên cánh tay bạn, đầu chúc xuống thấp hơn ngực, lòng bàn tay đỡ lấy cằm trẻ (nếu trẻ nặng quá thì đặt tay đỡ trẻ lên đùi người cấp cứu), dùng cườm tay kia vỗ mạnh vào lưng trẻ (giữa 2 xương bả vai) 4-5 lần lên tiếp, tốt nhất là vỗ nhanh khi trẻ thở ra để phối hợp đẩy dị vật ra. Cũng có thể đặt trẻ nằm ngửa, đầu thấp sau đó dùng tay còn lại để ấn ngực (vùng xương ức, giữa hai núm vú).

Khi dị vật đã bật ra, trẻ sẽ hồng hào trở lại, khóc to và khi đó, người cấp cứu nên kiểm tra lấy bỏ dị vật đã được tống ra miệng. Khi phát hiện hoặc nghi ngờ trẻ bị sặc, cần nhanh chóng tiến hành cấp cứu bằng thủ thuật trên đồng thời kêu gọi sự giúp đỡ của mọi người chung quanh và nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất sau đó. Tại cơ sở y tế, trẻ sẽ được khám, kiểm tra và lấy bỏ dị vật (nếu còn) bằng chiếu chụp Xquang phổi và nội soi khí phế quản.

Cấp cứu trong trường hợp trẻ đã bị ngưng tim, ngưng thở

Trong trường hợp trẻ ngưng tim, ngưng thở cần nhanh chóng tiến hành hà hơi thổi ngạt, tuần hoàn, ép ngực và nhanh chóng chuyển trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.

Lưu ý: Trên đường chuyển viện không được lúc nào ngưng ấn tim và thổi ngạt, bởi nếu không làm, não sẽ thiếu ôxy, không cấp cứu được.

Dự phòng sặc ở trẻ

Theo TS. BS. Vũ Đức Anh, dù ở gia đình hay nhà trường, vấn đề dự phòng sặc ở trẻ luôn phải được đặt ra. Khi cho trẻ nhỏ ăn, hạn chế nô đùa, hỏi chuyện trẻ; cho trẻ ăn thức ăn thích hợp theo tuổi; cho trẻ ăn miếng nhỏ và dừng ngay khi trẻ có biểu hiện ho khi đang ăn; khi ăn nên bế trẻ hoặc để trẻ ngồi, không cho ăn khi trẻ đang nằm, khi trẻ còn ngái ngủ, khi đang khóc; đối với trẻ lười ăn, không chịu há miệng khi cho ăn, một số bà mẹ thường bịt mũi để trẻ phải há miệng ra, điều này hết sức nguy hiểm bởi trẻ sẽ hít vào kèm luôn cả thức ăn qua đường miệng.

Khi trẻ đang bị khó thở do bệnh lý phổi, tim, hết sức chú ý khi cho ăn vì trong trường hợp này trẻ rất dễ bị sặc hoặc bị trớ, nôn.

Không cho trẻ chơi với những đồ vật như hòn bi, hạt quả... khi trẻ còn nhỏ. Các bà mẹ, những người chăm sóc trẻ, cô giáo tại các trường mầm non phải được tập huấn về phương pháp cho trẻ bú mẹ, ăn uống sao cho đúng cách cũng như cách phát hiện và xử trí cấp cứu các tình huống sặc xảy ra ở trẻ em.

Những trường hợp trẻ tử vong do sặc sữa, cháo:

- Ngày 23/11/2015, bé Nguyễn Cao Hải Long (hơn 1 tuổi, trú tại thị xã Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang) ăn cháo thì bị sặc, tím tái tại nhà trẻ tư nhân sau đó bé được đưa vào bệnh viện cấp cứu nhưng đã tử vong.

- Ngày 14/11/2014, bé Phạm Bảo Hân (sinh ngày 17/9/2013,  trú tại thôn Phú Trung, xã Tam Xuân 1, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) 16 tháng tử vong do sặc cháo tại nhà trẻ tư.

- Ngày 27/8/2013, bé Trần Nhật Hương (12 tháng tuổi, trú tại  khu đô thị Việt Hưng, quận Long Biên, Hà Nội) chết bất thường tại trường mầm non nghi do sặc cháo.

Theo Báo Giao thông