Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã

(Dân trí) - Vật cù là trò chơi truyền thống trong các lễ hội dân gian. Tại lễ hội đền Bạch Mã, huyện Thanh Chương (Nghệ An) năm nay, trò chơi vật cù diễn ra rất sôi động, thu hút đông đảo người xem và kịch tính đến bất ngờ.

Lễ hội đền Bạch Mã tổ chức vào ngày 9 và 10 tháng Giêng tức ngày 25-26/3 tại xã Võ Liệt, huyện Thanh Chương. Lễ hội này đã thu hút hàng vạn người về dự. Về với lễ hội đền Bạch Mã người dân còn được thưởng thức hội vật cù, một trò chơi dân gian độc đáo của người dân Võ Liệt.

Theo sử cũ chép lại thì trò vật cù xuất hiện từ khoảng thế kỷ 15, bắt nguồn từ việc tuyển chọn trai tráng khỏe mạnh, nhanh nhẹn để bổ sung vào đội quân của tướng quân Phan Đà đuổi đánh quân xâm lược nhà Minh. Các chàng trai tham gia tuyển quân được chia đội, giành nhau một quả cù, nếu bỏ lọt vào lỗ của đội kia sẽ giành phần thắng

Con cù được làm từ những gốc chuối, tốt nhất là gốc chuối hột loại lớn, đào lên lấy củ. Cù được gọt thành hình tròn có đường kính 30cm, trọng lượng 5 - 7kg rồi luộc qua nước sôi, vớt ra phơi nắng và có màu sẫm và rất dẻo, không bị nứt vỡ khi chơi.

Sân chơi cù là những khoảng đất bồi bên bờ sông, chiều dài độ 50m, ngang độ 25-30m. Có ba hình thức chơi cù: cù gôn, cù đẩy và cù nước. Cả ba lối chơi này đều có chung hình thức tính điểm và bố trí giống nhau, ở hai đầu sân của mỗi bên là hai chiếc sọt đan bằng nan tre, nứa cao 1,5m, đường kính 50cm, hay đào một hố sâu rộng 50 x 50cm. Bên nào giành và đưa được cù vào sọt (hay vào hố) của đối phương được một điểm.

Dưới đây là một số hình ảnh được PV ghi lại:

Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 1

Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 2

Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 3

Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 4

Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 5

Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 6

Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 7

Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 8
Theo sử cũ chép lại thì trò vật cù xuất hiện từ khoảng thế kỷ 15, bắt nguồn từ việc tuyển chọn trai tráng khỏe mạnh, nhanh nhẹn để bổ sung vào đội quân của tướng quân Phan Đà đuổi đánh quân xâm lược nhà Minh.
Theo sử cũ chép lại thì trò vật cù xuất hiện từ khoảng thế kỷ 15, bắt nguồn từ việc tuyển chọn trai tráng khỏe mạnh, nhanh nhẹn để bổ sung vào đội quân của tướng quân Phan Đà đuổi đánh quân xâm lược nhà Minh.
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 11
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 12
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 13
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 14
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 15

Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 16
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 17
Các chàng trai tham gia tuyển quân được chia đội, giành nhau một quả cù, nếu bỏ lọt vào lỗ của đội kia sẽ giành phần thắng.
Các chàng trai tham gia tuyển quân được chia đội, giành nhau một quả cù, nếu bỏ lọt vào lỗ của đội kia sẽ giành phần thắng.
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 19
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 20
Sân chơi cù là những khoảng đất bồi bên bờ sông, chiều dài độ 50m, ngang độ 25-30m.
Sân chơi cù là những khoảng đất bồi bên bờ sông, chiều dài độ 50m, ngang độ 25-30m.
Quả cù được làm bằng gốc chuối hột, nặng 5-7kg.
Quả cù được làm bằng gốc chuối hột, nặng 5-7kg.
Hố để các đội chơi cho quả cù vào.
Hố để các đội chơi cho quả cù vào.
Quả cù lớn được đội chơi tranh nhau...
Quả cù lớn được đội chơi tranh nhau...
Ngày xưa, người Thanh Chương thường vật cù trên bãi cát ven sông Lam, có cù nước và cù cạn, nay chỉ còn chơi cù cạn. Vật cù, đòi hỏi phải có sức khỏe, sự nhanh nhẹn và một chút tinh thông mưu mẹo.
Ngày xưa, người Thanh Chương thường vật cù trên bãi cát ven sông Lam, có cù nước và cù cạn, nay chỉ còn chơi cù cạn. Vật cù, đòi hỏi phải có sức khỏe, sự nhanh nhẹn và một chút tinh thông mưu mẹo.
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 27
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 28
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 29
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 30
Kịch tính trò chơi vật cù ở lễ hội đền Bạch Mã - 31
Có ba hình thức chơi cù: cù gôn, cù đẩy và cù nước. Cả ba lối chơi này đều có chung hình thức tính điểm và bố trí giống nhau, ở hai đầu sân của mỗi bên là hai chiếc sọt đan bằng nan tre, nứa cao 1,5m, đường kính 50cm, hay đào một hố sâu rộng 50 x 50cm. Bên nào giành và đưa được cù vào sọt (hay vào hố) của đối phương được một điểm.
Có ba hình thức chơi cù: cù gôn, cù đẩy và cù nước. Cả ba lối chơi này đều có chung hình thức tính điểm và bố trí giống nhau, ở hai đầu sân của mỗi bên là hai chiếc sọt đan bằng nan tre, nứa cao 1,5m, đường kính 50cm, hay đào một hố sâu rộng 50 x 50cm. Bên nào giành và đưa được cù vào sọt (hay vào hố) của đối phương được một điểm.
Đội giành chiến thành ăn mừng.
Đội giành chiến thành ăn mừng.

Người chơi dính đầy cát ...
Người chơi dính đầy cát ...
Đông đảo người dân đến xem vật cù. Đây cũng là phần trò chơi thu hút nhiều du khách nhất và không thể thiếu trong lễ hội đền Bạch Mã.
Đông đảo người dân đến xem vật cù. Đây cũng là phần trò chơi thu hút nhiều du khách nhất và không thể thiếu trong lễ hội đền Bạch Mã.

Nguyễn Duy - Trọng Sách