Cuộc sống ở nơi có tới 10% dân số trên đảo bị nghiện ma túy

Seychelles là đảo quốc nằm trong Ấn Độ Dương và thuộc châu Phi. Theo chính phủ nước này, khoảng 10% dân số ở độ tuổi lao động đang bị nghiện ma túy. Tình trạng nghiện ngập đã trở thành một thứ bệnh dịch hoành hành trên hòn đảo nhiệt đới này. Và nhà tù cũng chẳng còn tác dụng với những "con nghiện".

Nằm nép mình trên đỉnh một ngọn đồi, bao quanh là khung cảnh tuyệt đẹp của vùng biển Ấn Độ Dương. Đó là nhà tù Montagne Posée - cơ sở cai nghiện chính của đảo quốc Seychelles.

Trước khi tới gặp các tù nhân sẽ là căn phòng dành cho người tới thăm. Mọi thứ được dọn dẹp sạch sẽ, nhưng chật chội.

Trong phòng gồm 8 chiếc giường được kê mỗi bên 4 chiếc theo kiểu chồng tầng. Trong cùng là nhà vệ sinh có vòi sen. Nhưng gần đó là căn bếp dột nát và bẩn thỉu.

Tiếp đến là gian phòng chính. Phía sau song sắt, các tù nhân dùng hộp bìa để có sự riêng tư. Ẩn nấp sau bóng tối là loại ma túy hạng A vẫn được "tiếp tế" tới từng phòng giam. Nhà tù Montagne Posée không còn là nơi bảo vệ các tù nhân khỏi những gì đang diễn ra bên ngoài.

Theo số liệu thống kê năm 2019, Seychelles là nơi có tỷ lệ sử dụng ma túy cao nhất thế giới. Khoảng 10% dân số ở độ tuổi lao động bị dính vào "cái chết trắng". Con số này tiếp tục gia tăng vào thời kỳ Covid-19 tới mức đảo quốc bị thiếu hụt nguồn nhân sự và phải đưa lao động nước ngoài tới làm việc.

Trong nhà tù, những lính canh người Tanzania dù được luân chuyển thường xuyên nhằm ngăn chặn dòng chảy của ma túy giữa các phòng giam, nhưng không đạt hiệu quả. Thậm chí Tổng thống Wavel Ramkalawan cũng lên tiếng thừa nhận tình trạng nghiện ngập ma túy của người dân "rất tồi tệ" và đang lên kế hoạch xây dựng thêm nhà tù mới.

Vào ngày tù nhân được thăm gia đình trong đó có Jude Jean, hiện đang bị tạm giam vì tội trộm cắp. Anh nở nụ cười thân thiện và cho biết đang đợi mẹ.

"Thật xấu hổ khi thừa nhận tôi là một người nghiện. Điều này không dễ dàng gì", anh nói.

Dù ở trong tù nhưng trong buổi sáng hôm đó, Jean vẫn xoay sở để mua được heroin cũng như vài viên ma túy. Suốt hơn một thập kỷ, người đàn ông này liên tục ra vào tù, chủ yếu là tội trộm cắp.

Mẹ Jean, bà Ravina, đang phải đương đầu với những sai lầm của con trai. Suốt nhiều năm, bà phải làm lụng vất vả trong một cửa hàng bán đồ ăn nhanh, cố gắng chu cấp cho 4 đứa con của mình. Nhưng ma túy đã lấy đi tất cả mọi thứ.

Năm 2011, cậu con trai cả là Tony được phát hiện trong tư thế treo cổ. Cái chết của anh ta đến nay vẫn là một bí ẩn, nhưng cảnh sát cho rằng anh đã dính líu nhiều tới ma túy. Khi nhớ lại ký ức đau buồn của con, bà Ravina hiện rõ sự đau đớn trên gương mặt. Đến giờ, bà vẫn không hiểu tại sao hai trong số những người con của mình lại đi theo con đường này.

"Ngay cả khi người ta nói đừng tự trách mình, tôi vẫn thấy có lỗi. Và giống như các bà mẹ khác trên khắp đất nước này, chúng tôi đều chung cảm nhận đó", bà Ravina nghẹn ngào.

Khi được gặp con trai, tâm trạng bà tốt hơn. Nhưng nụ cười rồi cũng hóa thành nước mắt. Jean có ý nghĩa lớn với cuộc sống của bà dù anh ta nhiều lần khiến mẹ thất vọng.

"Gia đình tôi giờ chẳng còn gì nữa. Thằng bé từng ăn trộm cả quyển séc của tôi. Nó lấy mọi thứ từ ga trải giường. Chỉ cần thấy thứ gì, nó sẽ bán để có tiền mua ma túy", bà nói.

Khi Jean lần đầu vào tù, bà Ravina thấy nhẹ nhõm vì tưởng rằng đã gửi con đến "trường học dành cho tội phạm". Nhưng rồi hết lần này tới lần khác, bà vẫn phải chu cấp tiền để con mua ma túy.

"Chúng đe dọa thằng bé. Nếu không có tiền, thằng bé sẽ chết", bà run rẩy.

Dù nhiều lần nghe con trai hứa sẽ từ bỏ, nhưng bà không còn tin nữa. Mặc dù vậy, chẳng bà mẹ nào lại bỏ con ruột của mình.

Phía ngoài song sắt nhà tù, tình hình không khả quan hơn. Mỗi buổi sáng, chiếc xe tải màu trắng dừng lại ở các điểm trong thành phố, phân phát miễn phí thuốc điều trị cai nghiện ma túy. Luôn có hàng dài người xếp hàng đợi lấy.

Với người dân địa phương, uống thuốc là cách duy nhất để họ thoát khỏi ma túy. Nhưng nếu dùng quá liều có thể dẫn tới tử vong.

Trong khi đó ở nhà tù, Jean nói với mẹ đã đăng ký chương trình cai nghiện. Anh hy vọng lần này sẽ giữ được lời hứa dù nhiều lần trước đây khiến người thân thất vọng. Và bà Ravina vẫn không ngừng cầu nguyện, rồi mọi chuyện sẽ ổn.