Doanh nghiệp chưa tận dụng nộp hồ sơ hải quan điện tử

Thứ sáu, 11/09/2015 - 10:17

Theo đánh giá của Cục Giám sát quản lý về hải quan, trong quá trình triển khai quy định mới của Luật Hải quan 2014, một trong những điều đáng tiếc là việc DN chưa thực hiện việc nộp chứng từ thuộc hồ sơ hải quan bằng phương thức điện tử.

Doanh nghiệp chưa tận dụng nộp hồ sơ hải quan điện tử - 1 — Có phương thức điện tử nhưng DN vẫn nộp hồ sơ giấy cho cơ quan Hải quan. Ảnh: T.Trang.

Có thể thấy, Luật Hải quan 2014 và các văn bản hướng dẫn cho phép người khai hải quan được nộp các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan bằng phương thức điện tử. Tuy nhiên, trên thực tế các DN vẫn nộp hồ sơ giấy cho cơ quan hải quan đối với các tờ khai hải quan được phân luồng vàng và đỏ, rất ít các DN nộp hồ sơ qua phương thức điện tử.

Tại hội thảo tham vấn DN đánh giá về Luật Hải quan 2014 tổ chức mới đây, ông Âu Anh Tuấn- Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) cho rằng, đây là một điều đáng tiếc, bởi quy định này đã tạo thuận lợi cho DN rất nhiều, giảm thời gian và chi phí cho DN. Nguyên nhân các DN không áp dụng quy định này, cũng có thể do thói quen của DN, hay do yêu cầu của CBCC hải quan thực thi. Tuy nhiên, Tổng cục Hải quan sẽ tìm hiểu rõ lý do của tình trạng này và sẽ có hướng dẫn cụ thể.

Bên cạnh đó, ông Âu Anh Tuấn cũng cho biết, đối với việc sử dụng tờ khai hải quan điện tử, theo tinh thần của Luật Hải quan năm 2014 thì thủ tục hải quan được thực hiện theo phương thức điện tử, chỉ một số trường hợp đặc biệt thì người khai hải quan được lựa chọn khai trên tờ khai hải quan giấy. Các cơ quan quản lý bao gồm cả cơ quan Hải quan không được yêu cầu người khai hải quan nộp tờ khai hải quan giấy khi thực hiện các thủ tục liên quan đến hàng hoá xuất nhập khẩu (cấp C/O, hoàn thuế, thanh toán, chứng từ đi đường…) mà phải sử dụng tờ khai hải quan điện tử được cơ quan hải quan chia sẻ.

Đây là tinh thần cải cách đột phá của Luật Hải quan, tuy nhiên thời gian thực hiện ban đầu đã phát sinh một số vướng mắc liên quan đến việc sử dụng tờ khai hải quan điện tử trong các thủ tục thanh toán qua ngân hàng; làm chứng từ đi đường; cơ sở để cấp C/O…, một số cơ quan vẫn yêu cầu người khai xuất trình tờ khai hải quan giấy có xác nhận của cơ quan hải quan. Tuy nhiên, các vấn đề này đã từng bước được Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính phối hợp với các Bộ, ngành tháo gỡ.

Vướng mắc về bộ hồ sơ hải quan

Theo quy định tại Luật Hải quan, Nghị định số 08/2015/NĐ-CP và Thông tư số 38/2015/TT-BTC thì hồ sơ hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được cải cách theo hướng đơn giản hóa chứng từ. Tuy nhiên, quá trình thực hiện cho thấy còn tồn tại một số vướng mắc cụ thể:

Theo quy định tại Luật Hải quan 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành thì hợp đồng xuất khẩu hàng hóa là một trong các chứng từ không bắt buộc phải có trong bộ hồ sơ hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu. Tuy nhiên, quá trình thực hiện phát sinh vướng mắc do quy định của văn bản quản lý chuyên ngành lại yêu cầu phải nộp/ xuất trình cho cơ quan hải quan các chứng từ đã được ngành Hải quan đơn giản hóa.

Cụ thể như: Nghị định số 36/2014/NĐ-CP đối với trường hợp xuất khẩu cá tra hoặc Nghị định số 109/2010/NĐ-CP đối với trường hợp xuất khẩu gạo. Theo đó, các văn bản này quy định người khai hải quan phải xuất trình cho cơ quan hải quan những chứng từ như hợp đồng xuất khẩu sản phẩm cá tra đã được hiệp hội cá tra Việt Nam xác nhận (Nghị định số 36/2014/NĐ-CP) hoặc hợp đồng xuất khẩu gạo đã được Hiệp hội Lương thực Việt Nam xác nhận đối với trường hợp xuất khẩu gạo (Nghị định số 109/2010/NĐ-CP).

Do vậy, theo đại diện Cục Giám sát quản lý về hải quan, để xử lý đối với trường hợp này và thực hiện thống nhất đồng thời đảm bảo thực hiện các quy định về quản lý chuyên ngành, đây là trường hợp đặc biệt để bảo đảm yêu cầu quản lý chuyên ngành, mặc dù trong bộ hồ sơ hải quan không yêu cầu phải nộp hợp đồng xuất khẩu. Tuy nhiên, đối với các trường hợp mà văn bản quy phạm pháp luật quản lý chuyên ngành yêu cầu xuất trình hợp đồng có xác nhận thì khi làm thủ tục xuất khẩu/ nhập khẩu thì người khai hải quan có trách nhiệm phải xuất trình cho cơ quan hải quan theo đúng quy định tại Điều 24 Luật Hải quan năm 2014.

Theo Thu Trang
Báo Hải quan