Triệt tiêu dần tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng nhấn mạnh, khi người đứng đầu Chính phủ quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành và xử lý công việc thì các thành viên Chính phủ không thể đứng ngoài cuộc.
Nhân dịp đầu xuân Canh Tý 2020, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ (VPCP) Mai Tiến Dũng đã có chia sẻ với báo giới khi đề cập đến chặng đường 4 năm giúp việc cho Thủ tướng Chính phủ đầy khó khăn nhưng cũng gặt hái được nhiều thành công, tạo sức lan toả trong xã hội.
Ngại khó và nhạy cảm thì chắc chắn không làm được
PV: Nhìn lại bốn năm qua, đâu là dấu ấn của Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Nói là dấu ấn thì rất khó. Khi đảm nhận nhiệm vụ Bộ trưởng, Chủ nhiệm và người phát ngôn của Chính phủ, tôi rất lo. Tôi dùng hình ảnh “ngòi ra biển” để thấy nhiệm vụ mới với tôi là một sức ép. Từ sức ép đó, tôi cho rằng trước hết mình phải mẫu mực, gương mẫu. Thứ nữa là phải chân thành, cởi mở, công tâm và khách quan.
Đến nay, với trách nhiệm là cơ quan giúp việc cho Chính phủ, mà trực tiếp là cho Thủ tướng, với trách nhiệm là Bộ trưởng, Chủ nhiệm, người đứng đầu về công tác Đảng cũng như cơ quan chuyên môn của VPCP, chúng tôi cho rằng đã tích cực giúp cho Thủ tướng trong vấn đề cải cách, thể hiện ở sự cải cách thực chất. Nghĩa là mình phải dám đương đầu với với những vấn đề còn tồn tại, bất hợp lý để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội.
Ngay từ tháng 7/2018, chúng tôi đã tham mưu cho Thủ tướng về rà soát, cắt giảm các điều kiện kinh doanh, thủ tục kiểm tra chuyên ngành, chồng chéo quản lý Nhà nước và nay đang tiếp tục theo đuổi. Rồi giúp Thủ tướng trong đôn đốc, kiểm tra, phối hợp, điều phối để tháo gỡ vướng mắc trong việc thực hiện các nhiệm vụ mà Chính phủ, Thủ tướng giao giao cho các bộ, ngành, địa phương...
Tôi muốn nhấn mạnh tới việc tạo sự đồng thuận của các bộ, ngành, địa phương, chứ một mình VPCP, một mình Bộ trưởng không thể làm được.
PV: Hơn 3 năm làm Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng, Bộ trưởng nhìn nhận lại như thế nào về công việc mình đã làm? Cá nhân Bộ trưởng có cho rằng đây là việc khó, nhạy cảm khi luôn phải đụng chạm và thực hiện trách nhiệm “nêu gương” trước hay không?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Tổ công tác được Thủ tướng thành lập ngày 19/8/2016, chỉ sau mấy tháng thành lập Chính phủ mới. Cũng có ý kiến cho rằng lẽ ra Tổ công tác phải do một Phó Thủ tướng đảm nhiệm. Với trách nhiệm Thủ tướng giao, thực sự chúng tôi đã rất lo lắng, trăn trở là làm thế nào, làm ra sao, làm từ đâu?... Trong đó, nhiệm vụ quan trọng nhất là tham mưu cho Thủ tướng trong vấn đề cải cách.
Còn nói khó, nhạy cảm thì vô cùng khó, vô cùng nhạy cảm. Nếu như chúng ta chỉ đặt vấn đề khó và nhạy cảm thì chắc chắn không làm được.
Mừng là làm đến đâu cũng đều nhận được sự ủng hộ cao từ các cơ quan báo chí. Qua đó, dư luận xã hội, người dân, doanh nghiệp thấy những việc được Thủ tướng giao, Tổ công tác có làm được hay không và làm như thế nào… Như vậy, việc minh bạch, công khai rất rõ ràng. Đây cũng là một sức ép quan trọng, khách quan với chúng tôi.
Thành công ở đây là sức lan toả tốt. Tôi nói ví dụ trước đây, khi kiểm tra có Bộ trưởng nói rằng: “Tôi là Bộ trưởng, anh cũng là Bộ trưởng, sao anh đến kiểm tra tôi, sao anh đến phê bình tôi?”. Tôi nói, “kiểm tra là chức năng của Tổ công tác được Thủ tướng giao, còn phê bình thì tôi không được quyền nhưng tôi có quyền chuyển lời phê bình của Thủ tướng tới Bộ anh khi thấy rằng các nhiệm vụ của anh được Chính phủ, Thủ tướng giao, anh không hoàn thành”.
Giờ đây, các Bộ trưởng, Chủ tịch UBND tỉnh đều có tổ công tác của mình. Nhiệm vụ quá hạn năm 2019 đã giảm được khoảng 23% so với năm 2016, chỉ còn xấp xỉ 2%, đây là một thành công rất lớn.
Mặt khác, tôi cho rằng cũng cần minh bạch trong thực hiện vai trò thành viên Tổ Công tác. Chính tôi cũng đã mời Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Trọng Thừa làm Trưởng đoàn công tác kiểm tra nhiệm vụ Thủ tướng giao tại Văn phòng Chính phủ 2 lần và đi thực tiễn luôn, chứ không có chuyện mình chỉ đi kiểm tra các Bộ, ngành khác.
Triệt tiêu dần tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”
PV: Nói đến xây dựng Chính phủ “kiến tạo phát triển, liêm chính, hành động quyết liệt phục vụ nhân dân”, tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” đã được Thủ tướng nhiều lần đề cập đến. Qua công tác kiểm tra hơn 3 năm qua, Bộ trưởng nhìn nhận như thế nào về vấn đề này?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: “Trên nóng, dưới lạnh” có thể hiểu cấp trên chỉ đạo nhưng cấp dưới không thực hiện hoặc thực hiện không quyết liệt, không hiệu quả. Vấn đề này, không riêng Thủ tướng Chính phủ mà Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch Quốc hội... đều quan tâm đến.
Vì vậy,Thủ tướng rất nhiều lần nhắc nhở không để tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”. Thủ tướng cũng từng nói, nếu cán bộ thi hành công vụ không có ý thức trách nhiệm thì sẽ ảnh hưởng đến tốc độ, chất lượng công việc của Bộ, ngành, UBND các tỉnh đó.
Thông điệp đó đã truyền cảm hứng xuyên suốt tới cơ sở. Ngay khi triển khai Chính phủ điện tử, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo gửi văn bản đến 3 cấp, có rất nhiều địa phương đã thực hiện gửi văn bản đến cấp tỉnh, huyện, xã. Ngay cả vấn đề sắp xếp, cơ cấu bộ máy, bố trí, bồi dưỡng cán bộ đã được các địa phương quan tâm, thực hiện rất tốt.
Có thể nói, đến nay, so với đầu nhiệm kỳ, tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” đã được khắc phục rất nhiều. Tất nhiên, ở chỗ này, chỗ khác, đơn vị này, đơn vị khác vẫn còn tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, nhưng tinh thần sẽ dần dần triệt tiêu những chuyện như vậy.
Các thành viên Chính phủ không thể chậm trễ, thiếu trách nhiệm
PV: Sự quyết liệt của người đứng đầu Chính phủ đã tạo ra động lực cũng như áp lực như thế nào đối với thành viên Chính phủ, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Khi người đứng đầu Chính phủ quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành và xử lý công việc thì các thành viên Chính phủ, đặc biệt là các Tư lệnh ngành không thể đứng ngoài cuộc được.
Khi đã quan tâm lĩnh vực nào, Thủ tướng đều gợi mở hướng đi, cách làm, lựa chọn để tạo hiệu quả cao nhất. Nếu như ở đâu đó, bộ, ngành nào đó có khuyết điểm là Thủ tướng nhắc nhở ngay dưới nhiều hình thức: nhắc nhở, điện thoại, phê bình tại cuộc họp... Thủ tướng như vậy thì các thành viên Chính phủ, Bộ trưởng không thể né tránh, chậm trễ hay ỷ lại, thờ ơ, thiếu trách nhiệm được. Chắc chắn không có chuyện đó!.
PV: Một số ý kiến cho rằng do sợ sai, sợ trách nhiệm, hiện có tâm lý “thủ thế”, không dám làm, không dám quyết ở các cơ quan quản lý nhà nước. Chính phủ có giải pháp gì để ngăn chặn, hạn chế và xử lý tình trạng trên, thưa Bộ trưởng?.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Chính vì những băn khoăn, tâm tư trên mà VPCP đã chủ động tham mưu với Thủ tướng khi xây dựng dự thảo các nghị quyết triển khai nhiệm vụ năm 2020. Ngày 1/1, Chính phủ đã ban hành nghị quyết về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2020. Nội dung không nhắc lại công việc gắn với chức năng, nhiệm vụ thường xuyên, cụ thể của các bộ, ngành, địa phương, mà tập trung các vấn đề thật sự cần thiết, cấp bách, cần sự theo dõi, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng.
Chẳng hạn, người dân đang quan tâm đến vấn đề ô nhiễm môi trường, ô nhiễm khí thải thì nghị quyết của Chính phủ giao chỉ tiêu cụ thể cho Bộ Tài nguyên & Môi trường, UBND TP. Hà Nội về chỉ số bụi mịn trong không khí (năm 2019 là 140-150 thì năm 2020 giảm xuống chỉ 100). Cuối năm Chính phủ sẽ kiểm tra, xem xét và đánh giá việc thực hiện các chỉ tiêu cụ thể này…
Tinh thần của Chính phủ là không lơ là trong năm cuối nhiệm kỳ, khẩn trương, quyết liệt, trách nhiệm, hành động, từ Chính phủ đến các cấp, các ngành, các địa phương cần được phát huy mạnh mẽ, lan tỏa rộng khắp cả nước.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP!.