Quan quan thi đua

Bẵng đi một dạo, chuyển sang thời kinh tế thị trường, người người, nhà nhà mải lo chuyện làm ăn, lợi lộc... Phong trào thi đua tự nhiên cũng teo dần, quên lãng. Chẳng còn cảnh tụ tập hàng trăm người hô khẩu hiệu quyết tâm.

Hàng quí, hàng năm, người ta chỉ cần lích chuột, mở bản báo cáo cũ, sửa ngày tháng năm, chỉnh một vài chỉ tiêu là có ngay bản chương trình hành động thi đua hoành tráng. Rồi cũng bằng vài cú lích chuột, người ta lại có bản báo cáo tổng kết mà bất cứ lãnh đạo nào dù khó tính đến mấy cũng cảm thấy sung sướng và hãnh diện trước thành tích sáng chói của đơn vị mình.

Những cuộc họp bình xét thi đua cuối kì, cuối năm cứ như là… trò diễn. Nhìn vào danh sách khen thưởng bao giờ cũng thấy tên các sếp đứng đầu. Đố anh nào ngồi họp đủ can đảm mà bày tỏ chính kiến. Vả lại thời buổi này, chả ai dại gì... khéo chiều thì mình cũng có phần. Thế là tất tần tật các sếp từ to đến nhỏ, lần lượt chia chác các danh hiệu thi đua. Thì còn ai vào đó nữa. Dự họp toàn là thành phần tinh túy, cốt cán của đơn vị, ai cũng có phần.

Chả thế mà ở cơ quan nọ, có vị lãnh đạo vừa bị cấp trên kỉ luật cảnh cáo toàn miền thế mà vẫn “khiêm tốn” nhận hết các danh hiệu: Đảng viên xuất sắc, Chiến sĩ thi đua…Cuộc họp do ông chủ trì, bố anh nào dám to gan mà phản đối. Chỉ đến khi dân kiện, sự thật mới bị phanh phui, thế mà sếp vẫn cứ… thản nhiên: tôi có nhiều công lao đóng góp, tôi xứng đáng được khen thưởng (!) Liêm sỉ được như vậy, thật không mấy ai sánh nổi!

Lại nhớ đến chuyện năm ngoái, trong số 60 anh tài của đất nước được vinh danh là Chiến sĩ thi đua toàn quốc thì có đến 59 vị quan chức. Dư luận phản ứng rần rần. Những tưởng ngành thi đua khen thưởng sẽ rút kinh nghiệm mà chỉ đạo các cấp xét cho… công bằng hơn. Thế nhưng…

Mới đây thôi, ngay như Đà Nẵng mà tôn vinh 71 vị có thành tích xuất sắc tiêu biểu năm 2012, thì trong số đó cũng có đến 61 quan chức; chỉ 10 người không có chức tước gì! Kể ra thì cũng tiến bộ hơn rồi đấy, vì đã có được dăm bảy bóng dáng thường dân trong số những gương mặt “anh hùng”.

Nhưng vẫn là “quan quan thi đua”. "Cục danh" này, dễ gì các vị buông cho. Thế cho nên mới có thơ rằng:

Khen cho quan ấy mới tài

Mâm nào cũng thấy các ngài nhào dô

Làm thì bé, hô thì to

Thành tích khen thưởng giữ cho riêng mình

Quyền uy, tiền bạc, vinh danh

Nguyễn Duy Xuân