Ông Hoàng Bình Quân: “Sự khác biệt 5 nước, 6 bên là một thực tế”

Trao đổi cùng báo chí bên hành lang Đại hội Đảng lần thứ XII, ông Hoàng Bình Quân nêu rõ: “Sự khác biệt giữa ta và Trung Quốc hay nói rộng hơn là sự khác biệt của các quốc gia đang có tranh chấp ở Biển Đông, tức là 5 nước 6 bên là một thực tế. Chính sự khác biệt đó mà nhiều năm qua, các quốc gia đang nỗ lực giải quyết bằng những căn cứ pháp lý lịch sử và luật pháp quốc tế.

Trong đó, đặc biệt là Công ước về luật biển năm 1982 và các quy tắc của khu vực, cụ thể là Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và đang hướng tới để có một Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).

Còn đối với chúng ta, phải nói rằng chủ quyền quốc gia là lợi ích tối cao, là thiêng liêng. Có đầy đủ cơ sở pháp lý để khẳng định Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam nhưng chúng ta kiên trì giải quyết bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở pháp luật quốc tế. Đó là cách giải quyết, xử lý đảm bảo cho sự ổn định và phát triển của khu vực.

Việt Nam phản đối việc sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực.

Và chúng ta cũng kêu gọi các quốc gia, trong đó có Trung Quốc phải tôn trọng pháp luật quốc tế và phải đề cao trách nhiệm, phải đứng trên lợi ích chính đáng của các quốc gia ven biển để giải quyết vấn đề. Đó là một sự đòi hỏi trách nhiệm quốc gia rất lớn”.

Nhiều người lo lắng cho “chặng đường” sắp tới của COC, bởi dấu hiệu trì hoãn của Trung Quốc là rất rõ ràng. Ông đánh giá gì về điều này?

Việc các bên thống nhất, đưa ra được Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) thực ra cũng không hề đơn giản vì có liên quan đến lợi ích, sự toan tính của nhiều bên. Tuy nhiên, việc đưa ra COC là việc làm rất cần thiết. Bên cạnh luật pháp quốc tế, công ước về luật biển, vẫn cần những công cụ khác để giải quyết khác biệt.

Tôi cho rằng, khó thì là khó, nhưng chỉ cần các quốc gia nỗ lực và thành tâm để giải quyết. Phải làm sao đặt mục đích tối cao là đảm bảo được sự ổn định của khu vực để phát triển.

Sự nỗ lực cố gắng của Việt Nam trong việc thúc đẩy thông qua bộ quy tắc ứng xử biển Đông COC như thế nào, thưa ông?

Việt Nam rất cố gắng thúc đẩy sớm thông qua Bộ quy tắc ứng xử Biển Đông. Bên cạnh chúng ta cũng có một số quốc gia nữa đang có nhiều nỗ lực. Chúng ta có niềm tin là sẽ cố gắng để có một COC.

Trong chính sách đối ngoại, chúng ta sẽ tranh thủ sự ủng hộ của các nước lớn, các quốc gia trong việc khẳng định chủ quyền của chúng ta tại biển Đông?

Trong bối cảnh tranh chấp tại Biển Đông hiện nay, tiếng nói của cộng đồng quốc tế là rất quan trọng. Điều đó cũng thể hiện sự trách nhiệm của các quốc gia đối với sự ổn định của khu vực.

Tôi xin nhấn mạnh rằng sự ổn định, tự do hành hải, an toàn hàng hải tại khu vực này không chỉ là lợi ích của các quốc gia ven biển ở đây mà nó còn là lợi ích của các quốc gia khác, thậm chí là lợi ích của hầu hết các quốc gia trên thế giới. Do đó hầu hết các nước phải có trách nhiệm.

Như vậy, chúng ta sẽ gắn lợi ích của các nước với chúng ta?

Đương nhiên rồi.

Anh Thế - Phúc Hưng (ghi)