Chuyện “vu vạ vinh quang” và 200 ngàn = 25 tỉ và… 1 năm tù!

Theo bài báo phản ánh, lý do họ bị truy tố là bởi “tháng 4-2011, ông Nam được Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) huyện Hàm Thuận Nam hợp đồng làm tổ trưởng và ông Tuấn làm tổ phó tổ tiết kiệm vay vốn do Hội Nông dân xã Hàm Cần quản lý.

Nhiệm vụ của hai người là nhận giấy đề nghị vay vốn của người nghèo; tổ chức họp để bình xét cho vay; lập danh sách các gia đình cần vay rồi lập hồ sơ gửi cho ban giảm nghèo cấp xã. Sau đó, họ trình hồ sơ cho UBND xã xác nhận rồi chuyển lên Ngân hàng CSXH huyện Hàm Thuận Nam làm thủ tục vay, ký nhận tiền mang về cho các hộ dân nghèo. (Đường từ thôn Lò To đến Ngân hàng CSXH huyện gần 30 km, đi lại vất vả.)

Ngoài ra, hai người này còn có nhiệm vụ giám sát, đôn đốc các hộ nghèo sử dụng vốn vay đúng mục đích, trả nợ, trả lãi đúng hạn và xác minh đề nghị gia hạn nợ cho những gia đình khó khăn. Đa số hộ nghèo vay vốn đều không rành viết đơn nên họ giao hết cho ông Tuấn viết giúp, họ chỉ ký tên.

Ông Nam thấy ông Tuấn thường xuyên bỏ bê việc đồng áng gia đình để lo làm thủ tục cho các hộ dân. Vì vậy, trong một cuộc họp hướng dẫn cho các hộ nghèo vay vốn, ông Nam đề nghị bà con nên phụ tiền xăng xe, tiền card điện thoại cho ông Tuấn đi lại, liên hệ để vay giúp tiền cho bà con và mọi người đều đồng ý.

Ngày 20/3/2015, Công an huyện Hàm Thuận Nam đã bất ngờ khởi tố và bắt giam hai nông dân này về tội nhận hối lộ. Cả hai bị tạm giam gần hai tháng thì được cho tại ngoại.

Sau đó, ông Nam và ông Tuấn bị khởi tố, truy tố về tội nhận hối lộ và bị TAND huyện Hàm Thuận Nam xử phạt lần lượt bảy và tám năm tù.

Ngày 9-8, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Thuận Nam, Bình Thuận đã ra quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ điều tra bị can đối với hai ông Nguyễn Thành Nam và Nguyễn Thanh Tuấn. Quyết định đình chỉ căn cứ vào khoản 1 Điều 25 BLHS (do chuyển biến tình hình)”.

Đọc những thông tin trên, không khỏi giật mình vì thấy hai ông nông dân bỗng dưng được… “vu vạ vinh quang”. Lý do là bởi “tội nhận hối lộ được cấu thành do lỗi của người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn, trực tiếp hoặc qua trung gian đã nhận hoặc sẽ nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác…”, tức là trước hết, họ phải có “chức vụ” và “quyền hạn”..

Trong khi đó ở đây, hai ông nông dân này làm gì có “quyền hạn”, việc cho vay hay không là quyền của ngân hàng. Mà đã không có “quyền hạn” thì làm sao có cái gì để… lợi dụng?!

Còn giật mình hơn, đó là việc ông Nam bị xử 7 năm tù vì ông Tuấn sau khi nhận số tiền 13,6 triệu đồng của 12 người bà con “hối lộ” đã đưa cho ông Nam 1,4 triệu đồng để ông Nam mua gà đãi cán bộ tín dụng.

Xin không bàn về việc ông Nam có vi phạm pháp luật không dù nhiều luật sư đã phân tích, khẳng định hai ông vô tội. Theo cựu thẩm phán, Luật sư Phạm Công Út (Văn phòng luật sư Phạm Nghiêm, Đoàn luật sư Tp HCM) thì việc “đình chỉ theo khoản 1 điều 25 BLHS để “né” tránh việc thừa nhận rằng mình đã làm oan người dân”.

Song, cứ giả sử ông Nam nhận “hối lộ” 1,4 triệu đồng thật đi thì với 7 năm tù, mỗi năm “trị giá”… 200 ngàn đồng.

Trong khi đó trong vụ án Vinashin, Phạm Thanh Bình làm thất thoát 500 tỉ đồng chỉ phải nhận án tù 20 năm, tức là mỗi năm 25 tỉ đồng. Nếu sử dụng “đơn giá” 200 ngàn đồng/1 năm tù thì không biết với 500 tỉ đồng, không biết Phạm Thanh Bình phải chịu mức án 2,5 triệu năm. Có khi phải bằng với tuổi của… trái đất!

Mà tính toán chi li, ông Nam còn may mắn hơn hai cậu thanh niên ăn cắp bánh mì vừa qua ở TP Hồ Chí Minh. Chỉ vì lấy 2 bịch chuối sấy, 3 bịch me đường, một bịch đậu phộng rang muối cùng bánh mì ngọt trị giá 45.000 đồng nhưng bị tòa tuyên án hơn 1,5 năm ( Nguyễn Hoàng Tuấn mức án 10 tháng tù, Ôn Thành Tân mức án 8 tháng 20 ngày), tức là 30.000 đồng/1 năm tù (trước đó, ngày 6/5, đại diện Viện kiểm sát nhân dân (VKS) quận Thủ Đức, TP.HCM đã đề nghị tòa mức án tù từ 3-10 năm).

Tất nhiên, mọi sự so sánh đều khập khiễng, nhất là trong các vụ án, ở những tình huống cụ thể còn nhiều tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ nhưng dù với bất cứ lý do nào thì cũng không thể có bài toán “30 ngàn đồng = 25 tỉ bạc”.

Thế mới biết thời gian, cuộc sống của “quan” không phải là vàng, là bạc mà là kim cương và hơn thế. Còn thời gian, cuộc đời của dân thì không bằng cỏ rác.

Về cá nhân, mình đồng tình với sự nghiêm khắc của pháp luật nhưng mình còn mong muốn hơn là cái sự công bằng.

Chao ôi! Giá như sự nghiêm khắc của các phiên tòa xử hai cậu bé ăn cắp bánh mì vì đói và hai người nông dân “nhận hối lộ” được thực thi ở các vụ án như Vinashin, Vinalines hay những vụ án tham nhũng tiền tỉ khác thì tình trạng tham nhũng đã không trầm trọng như hiện nay, các bạn nhỉ?

Bùi Hoàng Tám