Răng đen - vẻ đẹp chuẩn mực của phụ nữ Nhật Bản xưa

Khi nghĩ đến một nụ cười, bạn sẽ nghĩ ngay đến điều gì? Một hàm răng trắng sáng không tì vết giống như đang quảng cáo kem đánh răng? Đây được xem là vẻ đẹp chuẩn mực của người hiện đại. Thế nhưng cách đây nhiều thế kỷ, hàm răng đen như mực mới là kiêu sa và quyến rũ. 

Nhuộm răng là một phong tục phổ biến trong xã hội Nhật Bản thời xưa nói riêng và một số nước châu Á khác nói chung như Việt Nam, Malaysia, Trung Quốc... Ở Nhật Bản tập tục này có tên là Ohaguro. Phụ nữ ở xứ sở Phù tang khi đó cho rằng việc sở hữu hàm răng đen cùng làn da màu trắng sẽ trông thật tuyệt vời.

Ohaguro đã tồn tại từ rất lâu đời trong văn hóa nước Nhật. Nhiều bằng chứng được tìm thấy cho rằng tập tục này xuất hiện từ thời Kofun (250-538). Những nhà khảo cổ đã tìm thấy những dấu vết xương người cổ đại cũng như tượng đất sét, được gọi là haniwa, cho thấy dấu vết của những hàm răng đen từ thời kỳ đó. Tuy nhiên, đến cuối thời kỳ Heian (794 đến 1185) thì tục này mới thật sự phổ biến.

Suốt chiều dài lịch sử của Nhật Bản, Ohaguro đã được nhắc đến khá nhiều. Trong Genji Monogatari, một cuốn sách nổi tiếng có từ thế kỷ 12, đây được coi là tiểu thuyết đầu tiên trên thế giới, hay trong những câu chuyện cổ tích và dân gian, tập tục làm răng đen đều được nhắc đến như một nghệ thuật

Các chuyên gia cho rằng, một trong những lý do chính khiến Ohaguro phổ biến là do trong hàng trăm năm, những thứ "đen như mực" ở Nhật Bản được coi là đẹp hoàn hảo. Và hướng đến cái đẹp là lẽ tự nhiên của con người, giống như việc tẩy trắng răng của thời hiện đại. 

Người Nhật Bản khi đó tạo ra một loại thuốc nhuộm răng với tên gọi Kanemizu. Hỗn hợp này được pha chế bao gồm giấm, mạt sắt, rượu gạo và trà. Tuy nhiên, Kanemizu có mùi vị rất đáng sợ nên người ta thường cho thêm các loại quế, hồi và thêm thảo mộc có hương độc đáo khác.

Vào thời Heian, trẻ em khoảng 15 tuổi sẽ được nhuộm răng lần đầu tiên như một sự kiện đánh dấu sự trưởng thành. Đến thời kỳ Muromachi, văn hóa nước Nhật vẫn còn gìn giữ phong tục nhuộm răng truyền thống. Ohaguro thường phổ biến với những người có địa vị xã hội cao, có tiền tài và danh vọng. Thông thường, con gái của các vị chỉ huy quân đội trong độ tuổi từ 8-10 tuổi sẽ được nhuộm răng.

Vào thời Edo (1603-1858) tục nhuộm răng đen không còn được người dân ưa chuộng như những thế kỷ trước. Ở thời này, chỉ những người phụ nữ đến tuổi lấy chồng hoặc Geisha mới nhuộm Ohaguro. Đặc biệt những người đàn ông hoặc phụ nữ có liên quan đến hoàng gia hoặc giai cấp quý tộc cùng nhuộm răng đen. Bên cạnh đó, phụ nữ Nhật Bản thời gian này cảm thấy việc nhuộm răng đen quá rườm rà và mất thời gian nên chỉ giữ lại hoạt động này khi đến các dịp lễ lớn hoặc sự kiện quan trọng.

Ohaguro bị chính phủ Minh Trị cấm vào năm 1870 và nghệ thuật nhuộm răng gần như bị lãng quên. Thời nay, để chiêm ngưỡng hình ảnh phụ nữ Nhật Bản cùng hàm răng đen bạn có thể đến các buổi diễn kịch hoặc đến xem Geisha. Một số nghệ nhân Geisha vẫn còn gìn giữ tục nhuộm răng đen này và truyền bá chúng đến các du khách bốn phương.