Bình Định “tuýt còi” dự án Thị Nại Eco Bay hút cát chưa phép

Lo môi trường “hủy diệt”, dân mất kế sinh nhai

Thời gian qua, hàng chục hộ dân đã kéo đến trụ sở UBND phường Đống Đa (TP Quy Nhơn) yêu cầu chính quyền địa phương đề nghị dừng việc hút cát của dự án Khu du lịch sinh thái và biệt thự đầm Thị Nại (gọi tắt Thị Nại Eco Bay, do Công ty CP Thị Nại Eco Bay làm chủ đầu tư) vì lo ngại ảnh hưởng môi trường, cuộc sống mưu sinh của người dân.

Ông Nguyễn Văn Mới (69 tuổi, phường Đống Đa, TP Quy Nhơn), bức xúc: “Bao đời nay, trên 500 hộ dân sống ven đầm Thị Nại kiếm sống bằng khai thác thủy sản. Thế nhưng, gần đây đơn vị thi công dự án đặt máy hút cát ở khu vực này sẽ hủy diệt môi trường, ảnh hưởng không gian sinh trưởng của thủy sản. Làm như vậy chẳng khác nào chặn đường sống của người dân. Cồn ở đầm Thị Nại là của toàn dân, bất cứ ai cũng không được xâm phạm”.

Theo ông Mới, khu rừng ngập mặn đầm Thị Nại trù phú và rất có giá trị, đây là “vành đai xanh” góp phần quan trọng điều hòa khí hậu, phòng chống và giảm thiểu thiệt hại thiên tai.

“Người dân bảo vệ rừng ngập mặn tự nhiên, rồi nhà nước cũng bỏ rất nhiều tiền để trồng thêm rừng chung tay giữ gìn hệ sinh thái. Vậy mà giờ để doanh nghiệp ngang nhiên hút cát, làm biến dạng đầm Thị Nại. Trong khi đó, người dân sống nhờ vào đầm kiếm con hàu, con phễnh, tôm, cá… người dân biết sống bằng gì. Bồi thường tiền triệu ăn rồi cũng hết, làm cái gì cũng nghĩ cho con cháu đời sau, đừng vì quyền lợi trước mắt của doanh nghiệp mà đánh đổi môi trường, chỗ mưu sinh của dân”, ông Mới bức xúc nói.

Cùng tâm trạng bức xúc, bà Nguyễn Thị Giang (78 tuổi) nói: “Tôi già rồi, nhưng hằng ngày sống bằng nghề tìm gỡ những con hàu bu bám trên đầm. Giờ hút cát thì cồn ở đầm sẽ thay đổi, còn nơi đâu mà mưu sinh. Việc này chúng tôi  đã nói với chính quyền cấp phường phải dừng ngay nhưng họ chưa trả lời được, mà phải chờ ý kiến của thành phố, tỉnh”.

Ông Phan Tấn Vũ - Phó chủ tịch UBND phường Đống Đa (TP Quy Nhơn) cho biết, việc người dân phản đối đơn vị thi công hút cát tạo mặt bằng trong vùng quy hoạch dự án sẽ mất chỗ mưu sinh. Vì vậy, người dân yêu cầu phải có chính sách chuyển đổi nghề. Ngoài ra, người dân cũng lo ngại việc hút cát ảnh hưởng đến khu vực ngoài dự án.

“Chúng tôi đề nghị dự án tạm dừng việc hút cát để báo cáo cấp trên xử lý, chứ không người dân lại kéo đến trụ sở ủy ban thì gây mất an ninh trật tự. Chúng tôi đã giải thích cho người dân rõ về dự án, còn nguyện vọng của bà con thì phường ghi nhận và báo cáo cho thành phố”, ông Vũ nói.

Bơm hút cát khi chưa xin phép?

Theo Sở TN&MT Bình Định, hiện trạng mặt bằng dự án san lấp khoảng 3ha với khối lượng bùn cát bơm hút đã thực hiện san lấp khoảng 65.000m³. Việc bơm hút này nằm trong khu vực dự án đã được UBND tỉnh Bình Định giao đất, cho thuê đất.

Trong khi đó, ý kiến của đại diện UBND phường Đống Đa, việc Công ty CP Thị Nại Eco Bay nạo vét luồng lạch và cồn cát nằm trong khu vực dự án để tận dụng bùn cát san lấp gây ảnh hưởng đến sinh kế người dân đã được báo cáo UBND TP Quy Nhơn.

Phường cũng đã mời các hộ dân cản trở việc thi công dự án để vận động tuyên truyền. Tuy nhiên, người dân đề nghị di chuyển vị trí thổi, hút cát ra xa khỏi cồn cát đầm Thị Nại là nơi các họ đang khai thác phễn, cua, hàu… Nếu vẫn hút cát ở vị trí cồn cát thì phải hỗ trợ kinh phí để người dân chuyển đổi nghề, ổn định cuộc sống. Đồng thời, yêu cầu công ty không bơm hút tại cồn cát này mà chỉ bơm hút luồng lạch thuộc dự án để san lấp.

Sau khi kiểm tra, lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Bình Định cho rằng, việc công ty tận dụng khối lượng bùn cát trong quá trình nạo vét luồng lạch và cồn cát trong khu vực dự án để san lấp mặt bằng là phù hợp với hồ sơ thiết kế, hồ sơ môi trường đã được các cơ quan thẩm quyền thẩm định, phê duyệt. Đây không phải là hành vi khai thác khoáng sản trái phép, là khai thác khoáng sản trong công trình thuộc trường hợp không cấp phép khai thác khoáng sản theo quy định tại Khoản 2, Điều 64 Luật Khoáng sản.

Tuy nhiên, trước khi hoạt động phải đăng ký với cơ quan chức năng theo quy định của Luật Khoáng sản. Do đó, Sở TN&MT yêu cầu công ty tạm dừng hoạt động bơm hút cát trong khu vực dự án, tiến hành đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết bị và kế hoạch khai thác cho UBND tỉnh. Hoạt động bơm, hút cát tại khu vực dự án chỉ được phép thực hiện khi công ty đã hoàn thành việc đăng ký và được UBND tỉnh Bình Định đồng ý.

Yêu cầu công ty công khai các tài liệu về hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, môi trường đã được cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt cho chính quyền và nhân dân địa phương biết, theo dõi, giám sát.

Doãn Công