5 lễ hội lửa độc đáo của xứ phù tang

Phương Linh

(Dân trí) - Với người Nhật, lửa mang ý nghĩa thiêng liêng. Đốt lửa hoặc giữ cho lửa luôn cháy được cho là sẽ thiêu rụi và thanh tẩy những điều xấu xa, quỷ dữ.

Do đó, Nhật Bản có nhiều lễ hội sử dụng lửa. Dưới đây là 5 lễ hội lửa độc đáo của xứ phù tang.

1. Lễ hội đốt núi Yamayaki

5 lễ hội lửa độc đáo của xứ phù tang - 1

Hình ảnh pháo hoa tại lễ hội Yamayaki. Ảnh: Pixta

Lễ hội đốt núi Yamayaki là lễ hội đốt cỏ dưới chân núi Wakakusa được tổ chức vào ngày thứ Bảy cuối cùng của tháng 1 hàng năm trước khi mùa xuân tới tại tỉnh Nara, Nhật Bản. Không ai biết chính xác nguồn gốc của lễ hội này, nhưng hầu hết đều cho rằng truyền thống này được bắt đầu từ một sự kiện nhiều kỷ trước. Đó là vào năm 1760, khi hai ngôi đền Todaiji và Kofukiji đã xảy ra mâu thuẫn lớn về quyền sử dụng ngọn núi Wakakusa. Tranh chấp đi đến đỉnh điểm mà không thể giải quyết nên cả hai bên quyết định đốt ngọn núi này.

Tuy nhiên, cũng có một số cách giải thích khác cho rằng lễ hội bắt nguồn từ việc người dân đốt lửa để xua đuổi lợn rừng hoặc diệt côn trùng. Dù nguồn gốc là gì, lễ hội Yamayaki đã được tổ chức tại Nara suốt nhiều thế kỷ qua.

Lễ hội này được bắt đầu vào buổi chiều tại khu vực chân núi Wakakusa với nhiều hoạt động đặc sắc. Quanh khu vực này có nhiều gian hàng đồ ăn phục vụ những người tham gia lễ hội.

Khi hoàng hôn bắt đầu tắt, các nhà sư sẽ thắp đuốc tại cầu Mizutani ở thành phố Nara và rước đuốc tới khu vực chân núi, nơi các giàn thiêu được dựng sẵn và nghi lễ Phật giáo được cử hành. Đúng 18h, lễ hội khai mạc với màn pháo hoa và ngay sau đó là nghi lễ đốt lửa. Ngọn lửa bắt đầu bùng lên từ chân núi tới đỉnh. Quá trình đốt có thể kéo dài từ 30 phút đến một tiếng tùy thuộc vào mức độ khô của cỏ.

Người dân địa phương tổ chức lễ hội Yamayaki để ngưng quá trình mở rộng của đồng cỏ và đưa đồng cỏ về trạng thái ban đầu. Bên cạnh đó, lễ hội cũng được tổ chức nhằm diệt trừ sâu bọ, tăng chất hữu cơ cho đất và cung cấp một số loại muối vô cơ cho sự sinh trưởng của cánh đồng cỏ non sẽ mọc lên sau đó.

2. Lễ hội lửa Dosojin

5 lễ hội lửa độc đáo của xứ phù tang - 2
Màn đốt đền tại lễ hội Dosojin. Ảnh: GLTJP

Lễ hội này được tổ chức hàng năm vào tháng 1 tại ngôi làng Nozawa Onsen, tỉnh Nagano - một trong những điểm trượt tuyết và tắm suối nước nóng hấp dẫn nhiều du khách nước ngoài tới Nhật Bản.

Lễ hội Dosojin được tổ chức nhằm xua tan đen đủi cho những người ở độ tuổi 25 và 42 - hai tuổi được xem là kém may mắn với nam giới tại Nhật Bản. Tâm điểm của lễ hội này là một ngôi đền bằng gỗ giả được xây dựng ở trung tâm làng.

Vào đêm diễn ra lễ hội, nhóm nam giới 42 tuổi sẽ ngồi trên nóc ngôi đền và có nhiệm vụ hát, hô vang khẩu hiệu, còn nhóm 25 tuổi đứng dưới chân đền để bảo vệ, ngăn không cho dân làng châm lửa đốt.

Trận giao chiến kéo dài khoảng 90 phút với những khẩu hiệu được hô vang dồn dập cho đến khi ngôi đền được châm lửa đốt hoàn toàn. Đám lửa khổng lồ thiêu rụi ngôi đền được cho là sẽ mang lại may mắn, mùa màng bội thu, sức khỏe và sự thịnh vượng của dân làng trong năm mới. Lễ hội này cũng để ăn mừng các gia đình có con đầu lòng, xua đuổi ma quỷ, linh hồn tà ác và cầu nguyện cho hôn nhân hạnh phúc.

Lễ hội Dosojin là một di sản văn hóa phi vật thể và là một trong những lễ hội lửa lớn nhất Nhật bản.

3. Lễ hội lửa Yoshida

5 lễ hội lửa độc đáo của xứ phù tang - 3
Người dân rước ngọn đuốc khổng lồ tại lễ hội lwar Yoshida. Ảnh: Ohmatsuri

Lễ hội lửa Yoshida được tổ chức vào ngày 26-27/8 hàng năm tại đền Fuji Sengen, thành phố Fujiyoshida, tỉnh Yamanashi. Lễ hội này có từ hơn 500 năm trước và bắt nguồn từ câu chuyện Nữ thần núi Fuji, người bị chồng buộc tội ngoại tình khi bà bất ngờ mang thai. Để chứng minh đứa con là con của chồng, bà đã tự nhốt mình trong một căn phòng tại Đền Fuji Sengen và châm lửa đốt. Đứa trẻ vẫn sống sót trong ngọn lửa dữ và được chứng minh chính là con của người chồng đa nghi.

Để tưởng nhớ truyền thuyết này, hàng năm, cư dân Fujiyoshida đưa Nữ thần núi Fuji ra khỏi ngôi nhà của bà tại Đền Fuji Sengen và rước quanh thành phố. Việc này nhằm cầu mong Nữ thần sẽ ngăn ngọn núi lửa phun trào trong năm mới. Những ngôi đền di động được mang diễu hành quanh thành phố cùng với những ngọn đuốc cao hơn 93m. Đến tham quan lễ hội này, du khách được thưởng thức màn biểu diễn trống taiko đặc sắc và thỏa sức khám phá ẩm thực địa phương tại các sạp đồ ăn đường phố trong không khí cổ xưa của Nhật Bản.

4. Lễ hội lửa Kurama

5 lễ hội lửa độc đáo của xứ phù tang - 4
Ngọn đuốc nặng tới 100kg tại lễ hội lửa Kurama. Ảnh: Kyoto News

Lễ hội Kurama được xem là một trong ba lễ hội kỳ quặc nhất tại cố đô Kyoto của Nhật, được tổ chức vào ngày 22/10 hàng năm tại Đền Yuki tại khu vực núi Kurama. Vào khoảng 18h, lửa sẽ được thắp sáng trước mỗi ngôi nhà trong khu vực và tiếng trống taiko bắt đầu nổi lên. Lúc này, người dân Kurama, cả người lớn và trẻ em, bắt đầu diễu hành khắp các con phố với những ngọn đuốc cháy rực nặng tới 100kg và hô to khẩu hiệu. Nghi lễ này kéo dài tới khoảng 20h, khi những ngọn đuốc được tập hợp tại Đền Yukia và một ngôi đền tượng trưng sẽ được đưa vào làng, diễu hành qua các con phố cho tới khi kết thúc lễ hội lúc nửa đêm.

5. Lễ hội lửa Gozan

5 lễ hội lửa độc đáo của xứ phù tang - 5
Một trong năm ngọn lửa trong lễ hội lửa Gozan. Ảnh: Gaijinpot

Lễ hội Gozan, còn được gọi là "Daimonji", được tổ chức vào ngày 16/8 hàng năm tại cố đô Kyoto. Lễ hội này được tổ chức vào dịp lễ Obon kéo dài cả tuần. Vào thời gian này, người Kyoto tin rằng tổ tiên đã khuất từ thế giới bên kia sẽ trở lại thăm người sống. Với 5 ngọn lửa khổng lồ được tốt tại các ngọn núi xung quanh thành phố, lễ hội Gozan đánh dấu sự kết thúc của chuyến trở về và dẫn đường cho người chết trở lại thế giới bên kia.

Trong 5 ngọn lửa, sẽ có 3 đám có hình ký tự chữ hán và 2 đám hình cổng đền và con thuyền.

Lễ hội bắt đầu vào lúc 20h tại Daimonji - ngọn núi chính của lễ hội - ở khu Higashiyama với ngọn lửa đầu tiên. 4 đám lửa còn lại lần lượt được đốt theo thứ tự ngược chiều kim đồng hồ trên các ngọn núi kế tiếp và cách nhau 15 phút. Khoảng 20h30 là cao điểm của lễ hội khi toàn bộ 5 đám lửa sẽ được đốt cháy. Mỗi đám lửa sẽ cháy trong khoảng 40 phút.