Xử lý khai thác đá trên núi Hòn Chà liệu có… chấm dứt?

Xác xơ Hòn Chà

Xưa núi Hòn Chà (TP Quy Nhơn, Bình Định) kỳ vĩ đá, đá chông chênh tầng tầng lớp lớp kéo dài như một tấm lá chắn cho thành phố. Giờ đây, những ngọn núi lớn bị khoét sâu, ngổn ngang trông giống như một đại công trường. Đứng ở quốc lộ 1, không dễ nhìn thấy những ngọn núi lớn đã bị xới tung, hầm hố lổn nhổn. Những con đường ngoằn ngoèo được mở lên tận đỉnh núi để phục vụ cho việc khai thác đá.

Mặc dù, trước đó UBND tỉnh Bình Định đã có “lệnh cấm” khai thác đá phía Đông núi Hòn Chà. Thế nhưng, đến nay hoạt động khai thác đá ở núi Hòn Chà vẫn đang diễn biến phức tạp. Nhiều doanh nghiệp lợi dụng việc mở rộng cơ sở sản xuất để khai thác đá trái phép. Việc khai thác đá ồ ạt, gây thất thoát nguồn tài nguyên, làm vỡ cơ cấu đất, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở núi, ảnh hưởng đến khu dân cư, hạ tầng Khu Công nghiệp Phú Tài trong mùa mưa này.

Nhiều lần tiếp xúc cử tri, người dân ở khu vực này đều phản ánh tình trạng khai thác đá ồ ạt trên núi Hòn Chà, gây ảnh hưởng đến môi trường, đời sống sinh hoạt người dân địa phương. Đến nay, Hòn Chà chờ… ngày khai tử?.

Theo ông Vương Phiêu Linh, Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng Bình Định (chủ đầu tư hạ tầng KCN Phú Tài) cho biết đến nay, các doanh nghiệp khai thác đá ở phía Đông núi Hòn Chà đã hết hạn giấy phép khai thác. Tuy nhiên, có vài doanh nghiệp được UBND tỉnh cho chủ trương để cải tạo mặt bằng, mở rộng cơ sở sản xuất, song thực chất là “núp bóng” để tiếp tục khai thác đá.

“Việc khai thác vận chuyển đá khiến mặt đường của nhiều trục đường trong KCN bị hư hỏng. Từ đầu năm 2017 đến nay, Công ty đã bỏ ra 7 tỷ đồng để thực hiện công tác duy tu, bảo dưỡng các tuyến đường cũng như nạo vét đất, đá tồn đọng trong các tuyến mương thoát nước. Dù rất bức xúc nhưng chúng tôi không thể làm gì được do không có chức năng xử lý”, ông Linh nói.

Để hạn chế tình trạng trên, đại diện chủ đầu tư hạ tầng KCN Phú Tài kiến nghị UBND tỉnh Bình Định cần thu hồi chủ trương cho phép các doanh nghiệp mở rộng mặt bằng sản xuất nhà máy chế biến, kết hợp tận thu đá ở phạm vi ngoài KCN Phú Tài. Đồng thời, UBND tỉnh cần chỉ đạo kiên quyết các đơn vị chức năng đẩy mạnh kiểm tra, xử lý các trường hợp khai thác hoặc lợi dụng việc mở rộng cơ sở sản xuất của các doanh nghiệp để khai thác đá trái phép.

Xử lý triệt để

Ông Huỳnh Quang Vinh, Phó Giám đốc Sở TN&MT Bình Định, nhìn nhận: Hoạt động khai thác đá trên núi Hòn Chà ở 2 phường Trần Quang Diệu và Bùi Thị Xuân ít nhiều gây tác động tiêu cực đến cảnh quan, môi trường.

Theo ông Vinh, hiện các các doanh nghiệp khai thác đá có giấy phép đều đã quá hạn. UBND tỉnh đã yêu cầu Công ty TNHH Xuân Nguyên, Công ty CP Sản xuất đá Granite Phú Minh Trọng, DNTN Thiên Phú, Công ty TNHH Tân Phước chấm dứt việc tận thu đá tại núi Hòn Chà (phường Trần Quang Diệu). Trước đó, Công ty TNHH Đá Hoa Cương và Công ty TNHH Nam Á (phường Bùi Thị Xuân) đã dừng hoạt động.

“Sau khi UBND tỉnh ban hành các quyết định thu hồi chủ trương giới thiệu địa điểm, hoặc quyết định cho thuê đất đối với các doanh nghiệp, Sở sẽ phối hợp cùng ngành chức năng yêu cầu các doanh nghiệp phải cải tạo, phục hồi môi trường đối với diện tích đã thu hồi nằm ngoài KCN Phú Tài. Bên cạnh đó, lực lượng Thanh tra Sở thường xuyên phối hợp cùng các đơn vị liên quan kiểm tra, xử lý kiên quyết các hoạt động khai thác đá trái phép tại khu vực phía Đông núi Hòn Chà”, ông Vinh khẳng định.

Trong khi đó, ông Hà Văn Đức, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý đất đai (Sở TN&MT) Bình Định cho biết, Chi cục đã báo cáo Sở TN&MT tham mưu UBND tỉnh ra quyết định thu hồi chủ trương đầu tư xây dựng, cho thuê đất mở rộng nhà máy đối với 5 doanh nghiệp.

Doãn Công