Trốn cách ly, khai báo y tế giả trong dịch bệnh đối mặt bao nhiêu năm tù?

Khai báo y tế và cách ly tập trung là điều bắt buộc phải làm đối với 1 người vừa trở về từ vùng có dịch. Việc làm này không chỉ có lợi cho bản thân mà còn là trách nhiệm với xã hội. Thế nhưng, vẫn có một số người có hành vi khai báo giả để trốn cách ly. Hành vi này sẽ bị xử phạt thế nào theo quy định của pháp luật?

Mời bạn đọc gặp gỡ luật sư Phan Vũ Tuấn, đến từ Văn phòng Luật sư Phan Law Vietnam để tìm hiểu.

Thưa luật sư, hành vi khai báo y tế giả để trốn cách ly sẽ bị xử phạt như thế nào? 

L.s Phan Vũ Tuấn: Theo Điều 1 Quyết định 447/QĐ-TTg, dịch bệnh Covid-19 được công bố là bệnh truyền nhiễm nhóm A, nguy cơ ở mức độ đại dịch toàn cầu.

Pháp luật hiện hành không có quy định xử phạt hành chính cụ thể đối với hành vi khai báo y tế giả để trốn cách ly. Tuy nhiên, tùy từng trường hợp cụ thể mà người thực hiện hành vi này có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 176/2013/NĐ-CP như: Không khai báo hoặc khai báo không trung thực, kịp thời diễn biến bệnh truyền nhiễm của bản thân với mức phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng (Khoản 1 Điều 9); Che giấu hiện trạng bệnh truyền nhiễm của bản thân với mức phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng (Khoản 2 Điều 6); ...

Bên cạnh đó, người thực hiện hành vi không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây lây lan dịch bệnh Covid-19 cho người khác theo quy định tại Điều 240 Bộ luật Hình sự năm 2015 với tội danh: Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, với khung hình phạt cao nhất là phạt tù từ 10 năm đến 12 năm; ngoài ra người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Ngoài ra, nếu người chưa bị xác định mắc bệnh Covid-19 nhưng sống trong khu vực đã có quyết định cách ly, quyết định phong tỏa nhưng có hành vi không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối mà gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh thì người đó có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội danh được quy định tại Điều 295 Bộ luật Hình sự: Tội vi phạm quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, về an toàn ở nơi đông người với khung hình phạt cao nhất là phạt tù từ 07 năm đến 12 năm; ngoài ra người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Một số người vì hiếu kỳ, tò mò về khu cách ly tập trung mà cố tình khai báo y tế giả để được đi cách ly. Vậy hành vi này có vi phạm pháp luật hay không? Nếu có thì sẽ bị xử phạt như thế nào theo quy định của pháp luật thưa luật sư?

L.s Phan Vũ Tuấn: Pháp luật hiện hành không có quy định về xử phạt hành chính cụ thể đối với hành vi khai báo y tế giả để được cách ly tập trung do hiếu kỳ, tò mò. Tuy nhiên, tương tự hành vi khai báo y tế giả để trốn cách ly, hành vi này cũng được coi là khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối, do vậy tùy từng trường hợp và mức độ nguy hiểm của hành vi, người thực hiện hành vi có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trường hợp người đang trong thời gian cách ly tập trung nhưng lại có hành vi bỏ trốn thì sẽ bị xử phạt như thế nào thưa luật sư? 

L.s Phan Vũ Tuấn: Theo quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 10 Nghị định 176/2013/NĐ-CP, người trốn khỏi nơi cách ly, không tuân thủ quy định về cách ly, từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly để phòng, chống dịch Covid-19 có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Tương tự hành vi khai báo y tế gian dối, người thực hiện hành vi trên cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với các tội danh như: Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người; Tội vi phạm quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, về an toàn ở nơi đông người; ...