Kỳ III - Nhiều xóm trưởng vẫn “om” tiền của dân

Chúng tôi thực sự “hoảng” và không tin đó là sự thực sau khi đã thực tế tìm hiểu quá trình chi trả tiền hỗ trợ tại xóm Vĩnh Thành ròng rã một ngày trời. Dù trời đã tối muộn nhưng chúng tôi vẫn quyết tìm hiểu tường tận những “chi tiết” liên quan đến “đường đi” của số tiền hỗ trợ này ở một xóm khác.

Dưới cái lạnh thấu xương, lội bộ trên những con đường đất trơn trượt tại xã Đồng Văn, chúng tôi tìm đến nhà vị xóm trưởng xóm Bục. Để vào nhà ông xóm trưởng chúng tôi phải qua một ngọn đồi nho nhỏ, rồi qua cánh đồng hoang vu vào ban đêm. Nhưng vì đi tìm sự thật cho người dân, chúng tôi đã quên đi những mệt mỏi, quên đi những sợ hãi.

Dù đã gần 9 giờ tối, cứ tưởng ông Trương Văn Chương (xóm trưởng xóm Bục) đã đi ngủ, khi nghe tiếng chó sủa ông mở cửa và tiếp chúng tôi trong sự bất ngờ. Bởi giờ này hầu hết người dân ở xóm Bục này đã đi ngủ mà cánh phóng viên báo chí vẫn mò mẫm làm việc còn lội bộ vào tận nhà thế này nên ông lấy làm lạ.

Bên bát nước chè đã nguội lạnh, ông Chương cho biết: “Đợt vừa rồi tôi có nhận từ xã số tiền là 14 triệu đồng để phát cho bà con trong diện hỗ trợ do giống BC15. Nhưng tôi vẫn chưa phát cho ai cả, tiền vẫn để nguyên ở đây. Vì danh sách thì có thể không chính xác nên phải xác minh lại”.

Vị xóm trưởng vẫn “ôm tiền” và chưa phát cho ai vì nghi ngờ danh sách không đúng thực tế. Cần phải thẩm tra. Nhưng điều phi lý là trong các bản danh sách thì 26 hộ dân thuộc xóm Bục của ông Chương thì tất cả đều đã có chữ ký nhận.

Trong bản danh sách kê khai, tổng số tiền nhân dân xóm Bục được hưởng là 40.900.000 đồng. Tuy nhiên vị xóm trưởng này chỉ nhận được 14.000.000 đồng từ xã. Lý giải về điều này ông Chương cũng cho biết là xã đã giữ lại một ít chưa phát hết.

Tiếp tục xác minh tại những xóm khác nằm trong diện được hỗ trợ thì thực trạng vẫn diễn ra không khác gì như tại xóm Bục. Theo đó hầu hết số tiền sau khi nhận từ xã các trưởng thôn vẫn “om” ở nhà mà chưa phát cho dân vì “sợ” sai sót. Có những vị vì công việc gia đình bận rộn nên chưa có thời gian để phát tiền cho bà con. Nhưng trong từng bản danh sách của các thôn đều đã được người dân ký nhận đầy đủ.

Ông Trương Văn Chương, xóm trưởng xóm Bục cho PV biết: Hiện xóm ông vẫn chưa phát đồng nào.

May mắn lọt vào “tốp” 8 xóm được nhận hỗ trợ nhưng vị trưởng thôn thôn tại đây sau khi nhận tiền từ UBND xã vẫn chưa phát một đồng nào cho dân. Lý giải về vấn đề trên ông Lang Văn Diện xóm trưởng xóm Khe Chiềng cho biết: “Tôi nhận được 12 triệu của xã, giờ vẫn chưa phát vì danh sách còn sai nên phải xác minh lại. Bản thân gia đình tôi cũng nằm trong diện hỗ trợ nhưng chưa lấy một đồng nào. Tiền tôi vẫn giữ”.

Nhưng khi được hỏi tại sao trong từng bản danh sách đều đã có ký nhận của các hộ dân, cá nhân ông cũng đã ký tên vào danh sách cấp tiền thì ông Diện trả lời vấn đề này ông không biết. Xóm Khe Chiềng với tổng số 21 hộ dân thuộc diện được nhận hỗ trợ và số tiền vị trưởng thôn đã ký nhận lên đến 43.300.000 đồng cho 60.000m2 chịu thiệt hại. Nhưng vị trưởng thôn này cũng cho biết rằng mình chỉ nhận thực tế là 12 triệu đồng từ xã. Số còn thiếu thì đã được xã giữ lại.

Khe Chiềng là xóm với đa phần đồng bào dân tộc thiểu số (chiếm 90%). Đời sống của người dân còn thấp hơn rất nhiều so với mức trung bình của xã 135 này. Chính những đồng tiền ít ỏi hỗ trợ cho bà con trong những thời điểm bí cực như thế sẽ giúp họ vơi bớt phần nào những khó khăn, yên tâm sản xuất. “Một miếng khi đói bằng một gói khi no” số tiền hỗ trợ dù nhỏ bé sẽ là động lực cho các hộ dân vươn lên trong cuộc sống. Nhưng về đến xã sau khi bị “rớt” lại một ít thì vị xóm trưởng lại “om” của nhân dân mà không trực tiếp phát cho họ theo đúng thời điểm.

Tiếp tục tìm hiểu tại xóm Vân Sơn nơi có 27 hộ không may chịu thiệt hại nặng nề trong vụ lúa Đông Xuân năm 2013 với tổng số diện tích 53.000m2. Như vậy 27 hộ dân nghèo trong xóm sẽ được hưởng số tiền 48.700.000 đồng. Nhưng ông Vi Văn Quyền xóm trưởng cho biết mình chỉ ký chữ ký trong bản danh sách nhưng không nhận tiền. “Tôi có ký nhưng không nhận tiền. Hiện tiền vẫn đang ở quỹ của xã… ”, ông Quyền nói.

Lý giải về những chữ ký trong bản danh sách ông Quyền cũng cho biết rằng mình không rõ. Tuy nhiên dưới danh sách cấp tiền thì chính vị trưởng thôn này cũng là người “đảm nhiệm” chức vụ “người cấp tiền”. Và ông Quyền cũng đã hoàn thành trọng trách của mình và ký xác nhận rõ ràng rành mạch. Trong khi tiền vẫn chưa về xóm, nhưng 27 hộ dân tại xóm Văn Sơn thì đã ký, vậy số tiền đó đang bị “rơi” lại ở UBND xã?.

Còn ông Nguyễn Sĩ Hội - xóm trưởng xóm Vịnh Đồng nơi có 11 hộ dân nằm trong diện được hỗ trợ với tổng số tiền 23.550.000 đồng cũng cho biết mình chỉ nhận được gần 7 triệu còn lại thì xã không phát đủ. “Tôi chỉ nhận được gần 7 triệu. Tôi mới phát cho một số người, còn lại không đủ. Còn lại xã họ giữ lại”, ông Hội nói.

Cũng theo ông Hội, thì gia đình ông đã nhận được hơn 2 triệu từ danh sách hỗ trợ này. Ông Hội nói: “Gia đình tôi đã nhận được 2,1 triệu, còn các hộ dân thì người nhận nhiều nhất là 400 ngàn, còn lại 200 ngàn nhưng đến thời điểm này thì tiền vẫn chưa đủ nên…”.

Trong khi đó, ông Đinh Trọng Đức - xóm trưởng xóm Tân Lập cho biết: “Hiện tôi chỉ mới nhận được 10 triệu và đang cột tròn đây. Tôi cảm thấy chưa đúng nên chưa cấp cho ai cả. Người mua giống tại Phúc Sự (ông Phúc - Chủ tịch Hội nông dân xã) thì không có tên trong danh sách, người không mua thì lại có trong danh sách. Giờ mà phát cho dân thì xảy ra nổi cộm ngay”.

Cũng theo ông Đức, thì số tiền cầm về không đủ nên không dám phát. “Mai mốt tôi sẽ mang trả lại cho xã. Danh sách ở mô lập tôi cũng không rõ nữa. Một hôm ông bên hội nông dân cầm danh sách này về bảo xóm trưởng ký nên tôi ký tổng thể. Khi họ cấp tiền, họ cũng bảo khoan đã phát”, ông Đức nói tiếp.

Như vậy có thể khẳng định, một gần phân nửa số tiền sau khi được phân bố về xóm thì số còn lại đã “rớt” tại xã chăng?. Các xóm trưởng chỉ nhận được những số tiền thực thế chênh lệch quá xa so với con số thống kê mà họ đã ký nhận. Vậy thì có lý do gì khiến các vị xóm trưởng lại “ngờ nghệch” nhận tiền ít mà ký xác nhận nhiều đến như vậy.

Đi tìm người xuất hiện 6 lần trong danh sách

Sau khi rời nhà vị xóm trưởng xóm Bục, chúng tôi tìm đến gia đình chị Nguyễn Thị Hoan - người xuất hiện tới 6 lần trong bản danh sách cấp tiền của xóm Bục. Tuy nhiên khi chúng tôi hỏi nhiều người dân, thì tại xóm Bục không có ai tên là Trương Thị Hoan mà chị có hộ gia đình chị Nguyễn Thị Hoan. 

Người dân dẫn PV trong đêm tối gặp một số người dân phân trần về số tiền trong bản danh sách đen của xã.

Lần mò giữa đêm tối dưới những con đường đất trơn trượt chúng tôi cũng tìm được gia đình chị Nguyễn Thị Hoan. Nhưng khi được hỏi chị Hoan khẳng định gia đình nhà mình không hề nhận được một đồng tiền hỗ trợ nào.

“Tôi chưa bao giờ nhận được số tiền hộ trợ như các anh nói. Cũng chưa thấy ai đến thông báo cho chúng tôi như các anh cả. Ở xóm này chỉ có một mình tôi tên Hoan và tôi là Nguyễn Thị Hoan chứ không có ai tên Trương Thị Hoan đâu, trời khuya rồi các anh đừng tìm nữa”, chị Hoan khẳng định với phóng viên.

Mặc dù sau đó chúng tôi dò dẫm giữa đêm hỏi nhiều người dân khác nhưng ai cũng khẳng định rằng ở xóm Bục không có người nào tên Trương Thị Hoan như chúng tôi muốn tìm. Vậy mà trong bản danh sách cấp tiền hỗ trợ cái tên Trương Thị Hoan lại được ưu ái cấp tiền đến 6 lần (gồm cả hai bản) với tổng số tiền lên đến 5.500.000 đồng. Và chị Hoan không có thực này vẫn nghiễm nhiên ký nhận đủ số tiền trên.

May mắn sau đó chúng tôi cũng tìm được gia đình anh Đinh Xuân Kết người thực sự có tên và cũng đang sinh sống tại xóm Bục. Trao đổi với Phóng viên anh Kết cũng khẳng định: “Tôi không nhận được một đồng tiền hỗ trợ nào. Cái chữ ký này thì ai đó ký nhận chứ không phải tôi ký. Có được nhận tiền đâu mà tôi lại đi ký như thế này”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi tại xóm Bục thì hầu hết những hộ dân có tên trong bản danh sách đều chưa nhận được tiền. Khi hỏi về chữ ký của mình trong các những danh sách đó thì họ cho biết đó không phải là mình ký.

Tiếp tục lần theo “đường đi” và “truy tìm” số tiền hỗ trợ cho bà con nhân dân xã Đồng Văn chúng tôi lại thấy thêm những điểm nghi vấn mới. Tới thời điểm này “chân dung” vị “phù thủy” cao tay đã dần bước ra ánh sáng.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin vụ việc "Chuyện buồn ở xã 135 - Kỳ IV: “90 triệu vẫn còn ở xã … Ai đã lập những bộ hồ sơ khống?”

Nguyễn Phê - Nguyễn Tình