Gần 800ha đất trồng cao su "đắp chiếu" suốt 11 năm

Phạm Hoàng

(Dân trí) - Trước việc để đất "đắp chiếu" suốt 11 năm, Thanh tra Chính phủ yêu cầu UBND tỉnh Gia Lai chấm dứt hoạt động dự án trồng cao su trên đất rừng của Công ty Đức Long Gia Lai.

Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận về việc thanh tra trách nhiệm của UBND tỉnh Gia Lai trong quản lý, sử dụng đất đai, đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường; hoạt động khai thác cát, đất, đá, sỏi và quản lý đầu tư xây dựng.

Thanh tra Chính phủ yêu cầu UBND tỉnh Gia Lai chấm dứt đầu tư và thu hồi dự án trồng cao su trên đất rừng nghèo kiệt do Công ty Cổ phần Tập đoàn Đức Long Gia Lai (chủ đầu tư) thực hiện tại huyện Chư Pưh.

Gần 800ha đất trồng cao su đắp chiếu suốt 11 năm - 1

Do vướng mắc nên hàng trăm diện tích rừng vẫn nằm đắp chiếu gần 11 năm (Ảnh: Chí Anh).

Theo kết luận, dự án trồng cao su trên đất rừng nghèo kiệt của chủ đầu tư tại huyện Chư Pưh có tổng diện tích 764,1ha, được phê duyệt đầu tư từ năm 2011 và được UBND tỉnh Gia Lai cho thuê đất từ năm 2014.

Sau hơn 11 năm, chủ đầu tư mới thực hiện được một số công đoạn, như: đào hào chống xâm lấn, làm nhà tạm để sinh hoạt bảo vệ rừng, xây dựng vườn ươm cây giống... Chủ đầu tư chưa trồng cao su và chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước số tiền hơn 13,7 tỷ đồng.

Năm 2017, UBND tỉnh Gia Lai ra thông báo về việc tiếp tục cho chủ đầu tư triển khai dự án trồng cao su trên diện tích hơn 209ha đất lâm nghiệp chưa có rừng. Đối với diện tích hơn 554ha đất có rừng tự nhiên nghèo kiệt, UBND tỉnh Gia Lai tiếp tục cho chủ đầu tư thuê đất để thực hiện việc quản lý bảo vệ diện tích rừng hiện có.

Qua kiểm tra, Thanh tra Chính phủ xác định nội dung này không đúng với ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trước đó và vi phạm Luật đất đai.

Gần 800ha đất trồng cao su đắp chiếu suốt 11 năm - 2

Doanh nghiệp chưa trồng cao su và chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước số tiền hơn 13,7 tỷ đồng (Ảnh: Chí Anh).

Thanh tra Chính phủ xác định trách nhiệm khi để xảy ra vi phạm, thiếu sót trên thuộc về giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế tỉnh; ông Kpă Thuyên, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai và các tổ chức, cá nhân có liên quan qua từng thời kỳ.

Thanh tra Chính phủ yêu cầu UBND tỉnh Gia Lai chấm dứt hoạt động đối với dự án, thu hồi đất theo quy định.

UBND tỉnh Gia Lai yêu cầu Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan chấm dứt hoạt động đối với dự án trồng cao su trên đất rừng nghèo kiệt của Công ty Cổ phần Tập đoàn Đức Long Gia Lai do không thực hiện nghĩa vụ tài chính, không thực hiện dự án và 18 dự án không đầu tư, chậm tiến độ kéo dài nhiều năm.

Gần 800ha đất trồng cao su đắp chiếu suốt 11 năm - 3

Nhiều dự án trồng cao su "chết yểu" ở Gia Lai (Ảnh: Chí Anh).

Liên quan đến dự án trên, đại diện Công ty Cổ phần Tập đoàn Đức Long Gia Lai cho biết: "Sau khi nhận bàn giao dự án, công ty đã triển khai các bước xây dựng, trình phê duyệt thiết kế khai thác nguồn lâm sản theo quy định.

Tuy nhiên, công ty gặp vướng mắc do số lượng gỗ, củi theo hồ sơ đã thiết kế không còn như hiện trạng lúc bàn giao nên đã kiến nghị UBND tỉnh xem xét lại nhằm giao đất sạch. Đến nay, dự án vẫn vướng mắc không được giải quyết và chưa có bất cứ doanh thu nào từ dự án này".

Trong giai đoạn 2008-2011, tỉnh Gia Lai đã cho 16 doanh nghiệp triển khai 44 dự án ở các huyện Chư Prông, Ia Grai, Chư Pưh, Đức Cơ và Ia Pa. Các doanh nghiệp đã trồng được hơn 25.500ha cao su trên diện tích rừng nghèo được chuyển đổi. Sau gần 11 năm thực hiện, đa số cao su còi cọc, kém phát triển, bị chết và cháy.

Mới nhất, tỉnh Gia Lai đã rà soát các dự án chuyển đổi rừng nghèo sang trồng cao su. Theo đó, diện tích cao su sinh trưởng bình thường là hơn 9.000ha, diện tích cao su kém phát triển là hơn 14.000ha, diện tích cao su bị chết gần 2.500ha.

Nguyên nhân cây cao su kém phát triển là do đất đai thổ nhưỡng không phù hợp, địa hình thổ nhưỡng là rừng khộp, rễ cọc cao su phát triển trong 2-3 năm đầu rồi không phát triển.