Bài 25:
Cưỡng chế thi hành án nhà 194 Kim Mã: Người dân điêu đứng, ai sẽ chịu trách nhiệm?
(Dân trí) - Là người được thi hành án và đã mua tài sản từ chính cơ quan thi hành án, nhưng sau gần hai thập kỷ quản lý, sử dụng nhà đất đã mua hợp pháp này, nhà đất của ông Mai Công Ích bỗng nhiên bị mang ra bán đấu giá và cưỡng chế thi hành án trái pháp luật. Vậy ai sẽ là người đứng ra chịu trách nhiệm cho việc này?
Sau khi có các quyết định và bản án của Tòa án các cấp năm 1998, ông Ích và bà Oanh cùng bà Lâm đã có thỏa thuận theo đúng quy định của pháp luật, dưới sự chứng kiến của chấp hành viên và có văn bản thỏa thuận về việc ông Ích mua lại nhà đất của bà Lâm. Trên cơ sở thỏa thuận, ông Ích cũng đã nộp các khoản phí cũng như tiền mua tài sản cho cơ quan thi hành án đồng thời các đương sự cũng đã được thanh toán gần như đầy đủ khoản tiền đã cho bà Lâm vay mà không có bất cứ ý kiến nào phản đối việc thỏa thuận, thi hành án. Hiện bà Oanh cũng đã chết, ông Ích không có yêu cầu về việc kê biên và bán đấu giá lại tài sản mà mình đã bỏ tiền ra mua từ gần 20 năm trước, cơ quan thi hành án cũng không hề hoàn trả ông Ích số tiền ông đã nộp vào cơ quan thi hành án.
Ngày 05/4/2007, Trưởng thi hành án dân sự quận Ba Đình có Quyết định số 602.1/THA hủy toàn bộ kết quả giải quyết tại Biên bản giải quyết thi hành án ngày 16/01/1999 của Chấp hành viên THADS quận Ba Đình.
Tiếp sau đó năm 2009, mặc dù ông Mai Công Ích không có Đơn yêu cầu thi hành án đối với Bản án số 50/DSST nhưng ngày 11/8/2009, ông Lê Quang Tiến – Cục trưởng Cục THADS thành phố Hà Nội lại ban hành Quyết định số 1185/QĐ.THA-DS thi hành án theo Đơn yêu cầu.
Ngày 16/4/2013, liên quan đến việc thi hành án nhà 194 Kim Mã, Thanh tra Chính phủ ban hành kết luận thanh tra số 845/KL-TTCP có nội dung:
"Theo Bản án phúc thẩm số 50/PTDS ngày 10/4/1998 thì bà Lâm đã lật lọng bà Oanh không đồng ý bán 2,5 lạng vàng/m2 như đã cam kết, mà đòi 3,5 lạng vàng/m2, bà Oanh không chấp nhận và đồng ý hủy hợp đồng mua bán nhà số 10 Kim Mã, cho nên giá ông Ích mua 3,5 lạng vàng/m2 tại thời điểm đó là phù hợp với giá thị trường (về giá bán nhà không ảnh hưởng đến lợi ích của các đương sự còn lại).
Hơn nữa, tại thời điểm 16/01/1999 ông Ích thỏa thuận mua nhà số 10 Kim Mã của bà Lâm đã được sự đồng ý của cơ quan Thi hành án là một giao dịch dân sự, ông Ích đã cư trú, ăn ở ổn định từ năm 1999 đến nay. Nay muốn hủy giao dịch dân sự này thì phải có quyết định của Bản án có hiệu lực pháp luật khác.
Vì vậy, để khắc phục những sai phạm của cơ quan Thi hành án trước đây và để tránh vụ việc diễn biến thêm phức tạp, cơ quan Thi hành án phải có biện pháp động viên, thuyết phục các đương sự công nhận việc chuyển nhượng nhà đất số 10 Kim Mã của bà Lâm cho ông Ích và tiếp tục xác minh, xử lý kê biên các tài sản khác hiện có của bà Lâm để đảm bảo quyền lợi cho các đương sự".
Mặc dù, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận như vậy nhưng ngày 26/10/2015, Cục THADS thành phố Hà Nội lại ban hành Quyết định cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản số 03/QĐ-CTHA, kê biên diện tích 2,4 m2 đất nằm trong tổng số 22,4 m2 đất của bà Đặng Thị Lâm.
Một quyết định thi hành án trong vụ 194 Kim Mã do ông Lê Quang Tiến - Cục trưởng Cục Thi hành án ký được Thanh tra Bộ Tư pháp kết luận sai phạm.
Ngày 15/01/2016, CHV Phan Việt Bình ra Thông báo số 238/TB-CTHA cho bà Lâm, ông Ích, bà Oanh, bà Quang, bà Việt về việc Cục THADS TPHN đã ký hợp đồng thẩm định giá với Công ty cổ phần giám định và thẩm định giá Phương Đông. Theo chứng thư thẩm định giá số 0162037-PD của Công ty cổ phần Thẩm định giá Phương Đông, giá trị tài sản nhà 194 Kim Mã được thẩm định là 5.609.466.000 đồng (trong đó: quyền sử dụng đất tại 194 Kim Mã: 5.193.305.600 đồng; nhà 03 tầng: 416.160.000 đồng).
Ngày 29/02/2016, Công ty cổ phần dịch vụ đấu giá Việt Nam đã tổ chức bán đấu giá tài sản kê biên là 22,4m2 quyền sử dụng đất của bà Đặng Thị Lâm tại số 194 Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội và tài sản gắn liền trên đất do ông Mai Công Ích xây dựng.
Hiện nay, nhà đất 194 Kim Mã của ông mai Công Ích đã được bán đấu giá thành. Ngày 10/01/2019, ông Mai Công Ích nhận được Thông báo số 456/TB-CTHADS của Cục THADS thành phố Hà Nội về việc cưỡng chế thi hành án nhà 194 Kim Mã vào hồi 08 giờ 00 ngày 16/01/2019.
Liên quan đến vấn đề này, ông Ích rất bức xúc cho biết:
"Thứ nhất, về việc kê biên bán đấu giá tài sản nhà đất 194 Kim Mã: Trong suốt quá trình sinh sống tại nhà 194 Kim Mã, tôi không thấy bất cứ ai đến nhà tôi thẩm định. Thực tế, tôi xây dựng ngôi nhà 04 tầng với diện tích tầng 1 là 23m2, tầng 2 là 25m2, tầng 3 và và tầng 4, mỗi tầng 36 m2. Tổng diện tích ngôi nhà 194 Kim Mã do tôi xây dựng là 120m2, vậy mà Công ty cổ phần giám định và thẩm định giá Phương Đông lại tự thẩm định ngôi nhà của tôi có 03 tầng, đồng thời ấn định giá trị xây dựng là 416.160.000 đồng. Điều này đặt ra câu hỏi, trách nhiệm của Cục THADS thành phố Hà Nội, trách nhiệm của cục trưởng Lê Quang Tiến trong quá trình kiểm tra, xác minh tài sản của tôi như thế nào? Việc Cục THADS thành phố Hà Nội cố ý mang tài sản của tôi đi bán đấu giá, trách nhiệm thuộc về ai?
Việc Cục THADS TP Hà Nội lật lại vụ việc, kê biên và tổ chức bán đấu giá tài sản để thi hành án cho ai? Số tiền mà tôi đã nộp cho cơ quan thi hành án để mua nhà, đồng thời số tiền này đã được cơ quan thi hành án Ba Đình thanh toán cho các chủ nợ của bà Lâm sẽ được giải quyết như thế nào, khi mà trong suốt hai thập kỷ qua, cơ quan thi hành án quận Ba Đình rồi tiếp đến là Cục Thi hành án dân sự TP Hà Nội đã không thông báo trả lại tiền cho tôi? Rõ ràng, cơ quan thi hành án đã lật lại vụ việc một cách khó hiểu và không giải quyết các vấn đề theo đúng quy định pháp luật.
Gia đình ông Mai Công Ích quyết liệt phản đối quyết định cưỡng chế của Cục thi hành án TP Hà Nội.
Thứ hai, tại Biên bản đối thoại ngày 12/01/2018 giữa đại diện Tổng cục THADS, đại diện Cục THADS thành phố Hà Nội và gia đình tôi có nội dung:
Tính đến thời điểm này cơ quan thi hành án dân sự không nhận được quyết định kháng nghị nào của cơ quan Viện kiểm sát nhân dân có thẩm quyền.
Kết luận số 845/KL-TTR ngày 16/4/2013 của Thanh tra chính phủ có hiệu lực thi hành, các cá nhân, tổ chức có liên quan phải nghiêm túc thực hiện theo đúng quy định tại Điều 58 Luật Thanh tra.
Giao Cục Thi hành án dân sự thành phố Hà Nội chỉ đạo kiểm tra việc tống đạt Quyết định số 602.1 ngày 05/4/2007 của Trưởng Thi hành án dân sự quận Ba Đình cho ông Ích theo quy định.
Như vậy, Biên bản giải quyết thi hành án ngày 16/01/1999 giữa tôi, bà Oanh, bà Lâm là giao dịch dân sự hợp pháp.Vụ việc của gia đình tôi không bị Viện kiểm sát nhân dân có thẩm quyền kháng nghị, tôi cũng không được tống đạt Quyết định số 602.1 ngày 05/4/2007 của Trưởng Thi hành án dân sự quận Ba Đình. Việc cơ quan thi hành án dân sự cố tình bán đấu giá trái pháp luật tài sản của gia đình tôi đã xâm phạm trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình tôi.
Tôi đã nhiều lần làm đơn tố cáo ông Lê Quang Tiến – Cục trưởng và ông Phan Việt Bình – chấp hành viên Cục THADS TP Hà Nội gửi đến các cơ quan chức năng. Mong muốn của gia đình tôi bây giờ là: yêu cầu huỷ kết quả bán đấu giá trái pháp luật nhà 194 Kim Mã. Đồng thời xử lý các sai phạm của các cá nhân có liên quan để đảm bảo quyền và lợi ích cho gia đình tôi
Thứ ba, việc Cục THADS thành phố Hà Nội ban hành thông báo số 456/TB-CTHADS của Cục THADS thành phố Hà Nội về việc cưỡng chế thi hành án nhà 194 Kim Mã vào hồi 08 giờ 00 ngày 16/01/2019 đã xâm phạm nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình tôi. Việc mua bán nhà đất 194 Kim Mã đã hoàn thành từ năm 1999 dưới sự chứng kiến của cơ quan thi hành án. Vậy không hiểu nguyên cớ gì Cục THADS TP Hà Nội lại lật lại vụ việc, mang tài sản nhà 194 Kim Mã tôi đã mua hợp pháp ra bán đấu giá và cưỡng chế tài sản của gia đình chúng tôi, xâm phạm đến quyền lợi của gia đình tôi".
Quyết định cưỡng chế thi hành án của Cục thi hành án TP Hà Nội.
Luật sư Phan Thị Lam Hồng – Giám đốc Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội cho rằng: "Qua các thông tin ông Mai Công Ích cung cấp cho thấy biên bản giải quyết thi hành án ngày 16/01/1999 giữa bà Lâm, bà Oanh, ông Ích là một giao dịch dân sự hợp pháp. Những chủ nợ còn lại của bà Lâm là bà Lan, ông Giáp, bà Việt và bà Quang đều nhất trí với thoả thuận trên và nhận tiền từ Cơ quan Thi hành án, không ai thắc mắc, không có khiếu nại gì. Tính đến thời điểm này, cơ quan thi hành án dân sự không nhận được quyết định kháng nghị nào của cơ quan Viện kiểm sát nhân dân có thẩm quyền.
Mặt khác, ông Ích cũng không nhận được Quyết định số 602.1 ngày 05/4/2007 của Trưởng Thi hành án dân sự quận Ba Đình. Trong khi vụ việc của gia đình ông Ích đã được Thanh tra chính phủ chỉ đạo trong Kết luận thanh tra số 845/KL-TTR ngày 16/4/2013. Đại diện Tổng cục THADS, Cục THADS thành phố Hà Nội đã công nhận tính pháp lý của kết luận thanh tra trên.
Việc thi hành án liên quan tới căn nhà 194 Kim Mã đã hoàn thành xong từ rất lâu, các đương sự trong vụ việc có người còn sống, có người đã mất từ lâu và không có bất cứ ai có yêu cầu, đề nghị thi hành án lại. Bản thân người đang quản lý, sử dụng nhà ở không có yêu cầu bán đấu giá nhà đất của mình để thi hành án cho chính mình. Việc tổ chức bán đấu giá tài sản do ông Ích đang sử dụng liệu có đúng quy trình, thủ tục đã được pháp luật quy định hay không cũng như trách nhiệm của cơ quan thi hành án đối với những sai phạm trong việc thi hành án dẫn tới tài sản bị thu hồi lại ra sao?".
Hiện nay, gia đình ông Ích đã nhận được thông báo cưỡng chế thi hành án nhà 194 Kim Mã của Cục THADS thành phố Hà Nội và rất bức xúc khi nhận được thông báo trên. Điều này đặt ra câu hỏi ai là người được lợi từ việc lật lại giải quyết vụ việc, cưỡng chế thi hành án nhà 194 Kim Mã này? Gia đình ông Ích và dư luận vẫn đang chờ câu trả lời từ phía các cơ quan chức năng.
Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.
Anh Thế