Phía sau vụ án nam sinh lớp 9 phạm tội giết người

Phiên tòa xét xử vụ án "Giết người" diễn ra nhanh chóng bởi bị cáo Vừ Bá Già (SN 2007, trú xã Tây Sơn, huyện biên giới Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An) thừa nhận mọi hành vi phạm tội như bản cáo trạng truy tố.

Đại diện hợp pháp cho người bị hại không có mặt tại phiên tòa, chỉ gửi đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Vừ Bá Già. Bố mẹ Già cũng không có mặt, chỉ có ông bác tới tham dự với tư cách là giám hộ hợp pháp do Già đang ở lứa tuổi vị thành niên. 

Vừ Bá Già ngồi cúi mặt suốt phiên xử. Bộ quần áo màu xanh dường như quá rộng với cơ thể gầy gò của một đứa trẻ miền núi đang tuổi lớn. Thời điểm Già phạm tội mới 14 tuổi, 9 tháng, 8 ngày, đang là học sinh lớp 9, Trường Phổ thông cơ sở dân tộc bán trú Tây Sơn.

Tối 21/3, Già đang uống rượu tại nhà một người cùng bản thì nhóm bạn trong ký túc xá của trường đến tìm. Thanh niên có mâu thuẫn với một người bạn của Già đang có mặt ở ký túc xá, nhóm này cần Già và một vài người bạn "hỗ trợ" để dằn mặt đối thủ.

Cũng chẳng quen biết hay thù hằn gì, nhưng sẵn có men rượu trong người, Già nhận lời ngay, không quên dắt thêm con dao để làm vũ khí. Cuộc đụng độ giữa nhóm học sinh lớp 9 và 2 nam sinh cấp 3 diễn ra ngay trong ký túc xá. Sau khi nhóm bạn đấu tay không, bị 2 nam sinh cấp 3 phản công rồi tìm đường tháo chạy, Già sẵn con dao trong tay vung lên... Một nam sinh cấp 3 đổ gục xuống, nhóm của Già cũng giải tán, ai về nhà nấy.

Nam sinh lĩnh trọn mấy nhát dao, được đưa đi cấp cứu nhưng tử vong sau đó do vết thương quá nặng. Vừ Bá Già và nhóm bạn liên đới, bị công an bắt giữ. Quá trình điều tra xác định chính Già là người gây ra cái chết cho nạn nhân nên bị truy tố tội "Giết người", 5 người bạn bị xử lý về hành vi "Gây rối trật tự công cộng".

"Hôm xảy ra chuyện, bố mẹ Già đang ở rẫy lúa sâu trong rừng. Được báo tin, cô chú ấy cắt rừng về ngay, không dám tin là con mình vừa gây tội ác", người bác của Già kể.

Ngay cả thầy cô giáo cũng không dám tin Già có thể gây ra vụ việc khủng khiếp như thế. Cô giáo Lã Thị Thanh Huyền - Phó hiệu trưởng, đại diện cho phía nhà trường có mặt tại phiên tòa xác nhận Vừ Bá Già là học sinh ngoan, học lực khá. Ở bản làng người Mông heo hút này, học lực như Già không phải nhiều.

Nhà Già có 3 anh em, cách đây 3 năm, bố mẹ vào tỉnh Bình Phước làm nghề cạo mủ cao su, mang theo đứa em út mới hơn 2 tuổi, chỉ có Già và cô em gái ở nhà. Ở gần ông bà và các bác nhưng Già khá tự lập, một mình cậu bé lớp 7 vừa học, vừa lo cho em ăn uống, tắm rửa. Cũng may trường đóng ngay trong bản, việc đi học của Già cũng thuận lợi hơn.

Đợt cuối năm 2021, bố mẹ Già và em út chạy dịch trở về. Gia đình mất đi nguồn thu chính, nhưng bù lại đó là quãng thời gian hạnh phúc của anh em Già, khi có cả bố lẫn mẹ ở nhà.

Già học khá, nhiều ước mơ nhưng không thể thoát khỏi phong tục của người Mông. Ở đây, 13-14 tuổi đã bắt đầu đi tìm bạn gái, đã biết uống rượu. Hôm xảy ra sự việc, Già và các bạn đã "cưa" gần hết chai rượu gần 1,5 lít. Bởi vậy khi hay tin đàn anh ngoài thị trấn vào khu ký túc để tán gái, lại được bạn rủ đi đánh nhau, Già nổi máu "yêng hùng"... Án mạng xảy ra nhanh đến nỗi thầy cô quản lý khu ký túc chưa kịp can thiệp.

Già bị bắt giam, bố mẹ vay mượn, cùng với gia đình 5 nam sinh kia đền bù cho phía bị hại 500 triệu đồng. Ở nhà được thời gian ngắn, bố mẹ Già lại dắt díu nhau vào Bình Phước, tiếp tục mưu sinh bằng nghề cũ. Cô em gái của Già gửi cho các bác trong bản trông nom.

Phiên tòa diễn ra nhanh chóng, bởi có gì Già kể hết. Chính cậu cũng không ngờ mình gây ra tội ác, tước đoạt mạng sống của người khác dù chả quen biết, thù hằn gì nhau.

Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Nghệ An giữ quyền công tố tại phiên tòa đề nghị mức án 5-6 năm tù đối với Vừ Bá Già. Nghe mức án bị đề nghị, bị cáo trẻ tuổi cúi đầu ân hận nhưng mọi việc đã không thể thay đổi được nữa...

Hội đồng xét xử vào nghị án, người bác của Già xích lại một chút, động viên cháu cố gắng cải tạo để sớm trở về. "Bố mẹ vào Bình Phước được mấy tháng rồi, phải đi kiếm tiền thôi. Tiền đền bù cho người ta phải vay mượn cả chứ hồi bố mẹ chạy dịch trở về, có dư được đồng nào đâu. Cháu vào đấy cố gắng thật ngoan, mình còn trẻ, vẫn còn tương lai cháu ạ", nghe bác nói, Già cúi xuống, đôi mắt đỏ hoe.

"Bố mẹ không đến được, em có buồn không?" - tôi hỏi. "Không chị ạ. Bố mẹ em phải đi làm mà", Già lắc đầu nhưng đôi mắt đã ầng ậc nước. 15 tuổi, cậu đâu đã đủ lớn khôn để không cần vòng tay cha mẹ, nhưng có lẽ Già hiểu những gánh nặng đã chất lên đôi vai bậc sinh thành... Già tâm sự, em vẫn thích đi học lắm, hi vọng khi ra tù có thể học nốt chương trình trung học cơ sở đang dở dang.

Bản án 6 năm tù là hình phạt dành cho Già. 6 năm, với cậu thiếu niên vừa bước sang tuổi 15 là quãng thời gian không phải là ngắn. Trả xong bản án pháp luật, Già mới bước sang tuổi 20, cậu vẫn còn nhiều thời gian để làm lại cuộc đời, tất nhiên nếu Già có đủ quyết tâm và dũng khí để vượt qua bóng đen của quá khứ.