Người đàn bà ở nghĩa trang

Điều đó chứng tỏ vừa có người đến thăm chỉ ngày hôm qua, hoặc hôm trước. Việc này diễn ra chẳng những chỉ vào ngày giỗ mà cả dịp Thanh minh. Ai có thể làm việc này?

Các anh chị em tôi thì luôn cùng đi một ngày. Không thể là người trong họ hàng vì chẳng ai có thể nhớ ngày giỗ của các cụ. Tất cả cô, dì, chú bác (tức là anh em ruột của bố, mẹ tôi) đều đã qua đời. Có nghĩa sẽ là người nào đó không ở trong gia đình tôi. Nhưng là ai? Chắc chắn phải là người ân nghĩa sâu nặng với các cụ lắm mới có thể làm việc này. Cả hai cụ đều không làm nghề sư phạm nên đối tượng là học trò được loại trừ.

Tôi không nguôi canh cánh trong lòng việc này và quyết tìm cho ra người đó để bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc. Ba lần trước, tôi đến Yên Kỳ vào đúng ngày giỗ, đã nghe những người làm nghề chăm sóc bia mộ kể là hai ngày trước thấy một phụ nữ chừng gần 40 tuổi, dắt theo đứa con trai khoảng 10 tuổi đến bên mộ thắp hương, khấn vái phải đến nửa tiếng mới ra về. Họ có miêu tả qua hình hài người phụ nữ.

Nhưng tôi không thể nghĩ ra là ai. Chi tiết người đó đưa theo đứa con lên 10 đã gợi ý tôi nghĩ đến những cô gái đã in đậm kỷ niệm sâu sắc trong đời mình. Nhưng thú thực, tôi là người có số đào hoa, những kỷ niệm như thế trong quá khứ của tôi không chỉ là một, hai, mà khá nhiều. Vậy ai trong số đó? Mà lại mang theo trẻ nhỏ. Đứa bé ấy chắc chắn phải liên quan đến tôi, chứ nếu không, cô chẳng để cháu khấn vái trước hai bia mộ làm gì.

Vì không nghĩ ra là ai nên năm nay tôi quyết định lên trước giỗ hai ngày. Sở dĩ như vậy vì tôi suy tính: Người đàn bà làm việc tử tế đó sẽ tránh lên vào đúng ngày giỗ vì không muốn gặp tôi. Họ sẽ lên trước hai ngày để "an toàn". Vì nghĩ vậy nên vừa rồi, tôi đã nhằm đúng ngày đó mà lên. Quả đúng như tôi tính toán. Khi mấy anh em tôi đến mộ, được mấy người làm dịch vụ ở nghĩa trang cho biết người đàn bà mặc áo đen, dắt đứa con trai vừa rời khỏi đây được mấy phút. Tôi tức tốc trở ra nơi gửi xe thật nhanh với hy vọng sẽ gặp được. Khi tôi vừa tới nơi, chăm chú nhìn vào một cô gái mặc áo đen đi bên cạnh cháu bé 10 tuổi thì vô cùng sững sờ nhận ra Khánh - người con gái của dĩ vãng đời tôi. Nhìn thấy tôi, cô làm như không biết, vẫn lấy xe máy dắt ra khỏi bãi.

- Em! Đừng làm vậy. Em hãy cho anh được xin lỗi và tạ ơn em.

Nhìn đứa bé, tôi biết ngay đó là giọt máu của mình, vừa do linh cảm, vừa do có vầng trán và chiếc mũi giống tôi, chỉ đôi mắt to, đen là giống mẹ. Tôi ôm chầm lấy nó, giàn giụa nước mắt. Khánh tỏ ra không mấy xúc động trước biểu hiện của tôi. Đứa trẻ bộc lộ sự xa lạ và nhanh chóng rời khỏi vòng tay tôi để đến bên mẹ.

- Đã 10 năm. Cái gì qua hãy cho qua, níu kéo làm gì.    

- Anh có thể đến thăm con nếu muốn và nếu nghĩ là con anh.

*

... Hơn 10 năm về trước, tôi và Khánh đã có mối tình đẹp. Chúng tôi đã yêu nhau ngay từ cái nhìn đầu tiên. Tôi khi ấy còn là một cán bộ rất bình thường trong cơ quan, lương ba cọc ba đồng, chưa ai biết đến, không có bất cứ một ưu thế gì, trong khi Khánh xinh đẹp, được nhiều người đàn ông có thế mạnh hơn tôi săn đón. Nhưng không hiểu duyên số thế nào mà cô đã chấp nhận đến với tôi sau khi khước từ tất cả. Do mặc cảm mình thua kém nhiều chàng trai khác mà tôi luôn không yên tâm khi thấy Khánh có rất nhiều người nhòm ngó, lui tới. Cô lại là người lịch sự, cả nể, bản tính hiền hòa nên đã chu đáo với tất cả. Và tôi đã ghen với ý nghĩ có thể mất cô bất cứ lúc nào. Điều này dẫn đến chúng tôi luôn nổ ra những cuộc "xung đột" ngay cả khi ở trong vòng tay nhau khiến Khánh thấy mỏi mệt. Nhiều lần cô thuyết phục tôi rằng do công việc, cô không thể cắt đứt các mối quan hệ. Nhưng mỗi khi thấy cô nói chuyện điện thoại dài với đàn ông, dẫu có là công việc, tôi cũng không chịu được.

- Ai để ý đến em không đáng anh phải bận tâm mà vấn đề là ở em. Yêu nhau mà không tin nhau thì tốt nhất là chẳng nên tiếp tục, chỉ khổ cho cả hai. Bây giờ còn thế. Sau này thành vợ chồng sẽ ra sao?

Có lần, do quá ghen, tôi không sao kiềm chế, đã buông những lời thô bạo. Khánh cũng nói một câu tôi cho rằng không còn lý do gì để tiếp tục:

- Em không ngờ anh như vậy. Đến giờ anh mới bộc lộ rõ bản chất ích kỷ, thô bạo. Em rất hối hận khi bỏ qua tất cả để đến với anh.

Sau một hồi căng thẳng, Khánh tỏ ra không hối tiếc:

- Thôi, có lẽ tất cả nên dừng lại ở đây. Đừng hối hận, đừng níu kéo, vô ích.

Nói xong, Khánh bỏ đi rất nhẹ nhàng. Sau lần đó, cô từ chối không gặp, không nghe điện thoại, không trả lời tin nhắn của tôi. Bẵng đi mấy tháng, một cô bạn thân của Khánh cho tôi biết Khánh đã có thai, nói tôi hãy chủ động gặp, xin lỗi thì may ra sẽ nối lại vì còn đang rất thất vọng trước sự ghen tuông cực đoan của tôi. Không hiểu sao lúc ấy, thay vì bộc lộ sự hối lỗi trước cô bạn thân nhất của Khánh, tôi lại buông một câu: "Lấy gì bảo đảm đó là con anh?". Câu nói của tôi khiến cô bạn im bặt, không nói được câu gì, lập tức ra về. Có lẽ sau câu nói đó, Khánh đã vĩnh viễn "khai tử" tôi.

Và suốt 10 năm qua, chúng tôi không một lần gặp lại. Sau đó một thời gian, tôi lấy Trâm là vợ tôi bây giờ. Tôi được đề bạt Phó, rồi lên Trưởng phòng nghiệp vụ của cơ quan và giờ đây là Phó giám đốc.

Trâm không khiến tôi say mê như từng say mê Khánh. Cô là một người vợ hiền, biết nhường nhịn, vì chồng. Sau lần bị sẩy, Trâm không có thai trở lại để đến bây giờ chúng tôi vẫn chưa có con.

Được Khánh "bật đèn xanh" đến thăm con, tôi đã thường xuyên lui tới, bày tỏ tình cảm, chăm sóc bé Tuấn - con trai tôi. Tất cả các lần, cô đều tạo điều kiện cho tôi gần gũi con, nhưng không tiến xa hơn. Cô vẫn luôn duy trì một thái độ nhất quán đối với tôi là hờ hững, không mặn mà hưởng ứng bất cứ điều gì tôi nói. Một lần, tôi ngỏ ý muốn nối lại tình yêu thì cô nói thẳng là việc cô đưa con lên thăm mộ cha mẹ tôi là để cho nó biết ông bà nội chứ không có nghĩa là muốn trở lại ngày xưa. Tâm sự điều này với người bạn thân của Khánh thì cô cho biết Khánh là người sâu sắc, không dễ quên kỷ niệm, vẫn chưa nguôi nỗi buồn 10 năm trước.

Thưa các anh, chị, thực lòng, tôi vẫn còn rất yêu Khánh. Sống với vợ, tôi luôn nghĩ đến Khánh - từ khi gặp lại cô ấy. Tôi có ý muốn chia tay vợ để trở lại với Khánh. Tôi có thể kiên trì, thuyết phục cô bằng sự nhiệt tình, bằng việc "lập công chuộc tội". Nhưng liệu cuối cùng, cô có chấp nhận? Ly hôn vợ, liệu có ảnh hưởng gì đến uy tín của tôi ở cơ quan?