Hạn chế rút BHXH một lần để giữ người lao động trong hệ thống an sinh

Nhận thức sai lệch

Đang làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại khu vực TP Thủ Đức, TPHCM, bà Nguyễn Thị H. (50 tuổi) chia sẻ, trước đây bà làm công nhân may mặc ở một công ty tại TP Thủ Đức.

"Tôi đã đóng BHXH được 7 năm với mức lương 5 triệu đồng/tháng. Giờ không thể làm việc tại công ty để đóng đủ thời gian hưởng lương hưu. Tôi lo khả năng tới đây không được rút hết BHXH một lần nữa nên tôi nghỉ việc lúc này để rút bảo hiểm luôn", bà H. nói.

Trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp này, bà H. xin đi phụ bán quán ăn cho người quen để chờ đủ thời gian làm thủ tục rút BHXH một lần.

Tương tự bà H., bà Ngô Thị Nhâm (48 tuổi) làm công nhân tại TP Thủ Đức, cho hay bà rất đắn đo khi quyết định rút BHXH một lần.

"Vì lương thấp nên rút BHXH một lần cũng không được bao nhiêu. Nhưng giờ không nghỉ để rút BHXH một lần thì tôi sợ có thay đổi, không rút được nữa. Dù biết số tiền rút bảo hiểm không nhiều nhưng giải quyết được phần nào khó khăn trước mắt của gia đình", bà Nhâm trải lòng.

Ngoài bà H., bà Nhâm, nhiều lao động khác cũng bày tỏ mối lo từ những thông tin thiếu khuyết, sai lệch về các phương án quy định việc rút BHXH một lần khi sửa luật BHXH.

Thiệt thòi với người lao động, nguy cơ với hệ thống an sinh

Ông Nguyễn Văn Hiệp, Giám đốc một công ty may mặc tại TP Thủ Đức cho hay, tại doanh nghiệp có hiện tượng lao động thâm niên, có tay nghề, độ tuổi từ 40-50 tuổi nộp đơn xin nghỉ việc.

"Lao động xin nghỉ việc với lý do về quê sống với gia đình, tuổi lớn nên công việc áp lực, năng suất lao động giảm… Lý do khác khiến nhiều người nộp đơn nghỉ việc để rút BHXH một lần là lo ngại khả năng có thay đổi quy định", ông Hiệp nêu rõ.

Ở góc độ chủ doanh nghiệp, ông Hiệp tính toán trước khả năng thiếu hụt lao động, nhất là lao động có tay nghề. Lý do, lao động phải nghỉ việc trong một năm để chờ làm thủ tục rút BHXH. 

Ông Trần Đăng Lưu, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư và phát triển Đ.L. cũng phản ánh, từ đầu năm đến nay không chỉ công ty của ông mà nhiều doanh nghiệp trên địa bàn TPHCM khó khăn về việc tuyển dụng lao động phổ thông.

Theo ông Lưu, thời gian gần đây có nhiều lao động nghỉ việc để rút BHXH một lần để có tiền trang trải cuộc sống, về quê có vốn kinh doanh… Do đó, công ty không tuyển được lao động có tay nghề thay thế nên rất ảnh hưởng đến dây chuyền sản xuất.

"Để hạn chế tình trạng rút BHXH một lần, cơ quan BHXH cần đẩy mạnh tuyên truyền để người lao động thấy được lợi ích của chính sách. Đồng thời các doanh nghiệp kịp thời hỗ trợ người lao động khi họ khó khăn", ông Lưu nêu giải pháp.

Tại hội thảo "Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật BHXH tiếp cận dưới góc độ quyền của lao động nữ" tổ chức tại TPHCM, đại diện LĐLĐ thành phố phản ánh dấu hiệu công nhân "chạy luật" khiến lượng hồ sơ đề nghị giải quyết BHXH một lần trên địa bàn tăng lên.

Bên cạnh đó, cuộc sống của người lao động hiện cũng nhiều khó khăn, áp lực khi chi phí sinh hoạt tăng nên cũng tính chuyện nghỉ việc, rút BHXH một lần về quê.

"Với nhiều người, số tiền rút BHXH một lần có thể giải quyết được khó khăn trước mắt nhưng rồi cũng chỉ đủ trang trải trong vài tháng ngắn ngủi và lại tiếp tục lo mưu sinh tuổi già.

Việc này rất đáng lo ngại, không chỉ gây thiệt thòi lớn về quyền lợi của người lao động mà còn là nguy cơ hệ lụy, gánh nặng với an sinh xã hội", đại diện LĐLĐ cảnh báo.

Theo LĐLĐ, để giải quyết căn cơ tình trạng lao động rút BHXH một lần, cần tăng cường quyền lợi cho người lao động khi hưởng chính sách hưu trí, cũng như các chế độ hưởng ốm đau, nghỉ dưỡng, thai sản, bệnh nan y…

Đồng thời cần quan tâm chính sách cho người lao động được ở nhà ở xã hội, xây dựng viện dưỡng lão dành cho lao động khi nghỉ hưu khó khăn, đơn thân.

Đại diện cơ quan công đoàn kêu gọi người lao động cân nhắc trước khi quyết định nhận BHXH một lần.