Dân sinh
Fica
DTiNewsĐo thiệt, hơn khi không rút bảo hiểm xã hội, chờ đến tuổi hưu
(Dân trí) - Khi không rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần, người lao động có cơ hội nhận lương hưu hằng tháng khi về già và nhiều chế độ hỗ trợ khác được bổ sung theo Luật BHXH năm 2024.
Thêm nhiều quyền lợi từ ngày 1/7/2025
Theo ông Phạm Trường Giang, Vụ trưởng Vụ BHXH Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, một trong những điểm thay đổi chính của Luật BHXH năm 2024 là bổ sung theo hướng gia tăng quyền lợi, khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu thay vì nhận BHXH một lần.
Cụ thể, người lao động bảo lưu thời gian tham gia BHXH để hưởng lương hưu thay vì nhận BHXH một lần có cơ hội được thụ hưởng 3 quyền lợi.
Thứ nhất là chính sách hỗ trợ về tín dụng cho người lao động có thời gian đóng BHXH mà bị mất việc làm.
Theo Khoản 2 Điều 6 Luật BHXH năm 2024, chính sách của Nhà nước đối với BHXH phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân tham gia BHXH; có chính sách hỗ trợ về tín dụng cho người lao động có thời gian đóng BHXH mà bị mất việc làm.
Người lao động không rút BHXH một lần sẽ được hưởng thêm nhiều quyền lợi (Ảnh minh họa: Hữu Khoa).
Thứ hai, người lao động có cơ hội được hưởng trợ cấp hàng tháng từ chính khoản đóng của mình ngay từ khi đủ tuổi nghỉ hưu.
Theo Khoản 1 Điều 23 Luật BHXH năm 2024, công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu có thời gian đóng BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nếu không hưởng BHXH một lần và không bảo lưu mà có yêu cầu thì được hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đóng của mình.
Thứ ba, trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng thì người lao động được hưởng BHYT do ngân sách nhà nước đóng.
Theo Khoản 5 Điều 23 Luật BHXH năm 2024, trường hợp người đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp một lần cho những tháng chưa nhận và được hưởng một lần trợ cấp mai táng nếu đủ điều kiện.
Theo Khoản 6 Điều 23 Luật BHXH năm 2024, người đang trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng thì được ngân sách nhà nước đóng bảo hiểm y tế.
Người lao động không rút BHXH một lần sẽ được hưởng thêm 3 quyền lợi trên khi Luật BHXH năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Hưởng lương hưu lợi hơn rút BHXH một lần
Ngoài các quyền lợi vừa được bổ sung, nếu chỉ tính toán riêng về tài chính, người lao động lựa chọn chờ đến tuổi nghỉ hưu để hưởng lương hưu sẽ lợi hơn người chọn rút BHXH một lần rất nhiều.
Tháng 5, BHXH Việt Nam đã có bảng so sánh quyền lợi của người lao động chọn rút BHXH một lần với người chọn chế độ hưu trí trong năm 2024.
BHXH Việt Nam giả định trường hợp người lao động có đủ 20 năm đóng BHXH (từ năm 2003 đến năm 2022), mức bình quân tháng đóng BHXH là 6 triệu đồng/tháng.
Khi chọn rút BHXH một lần, người lao động được nhận 1,5 lần mức bình quân tháng đóng BHXH cho mỗi năm tham gia BHXH trước năm 2014 (11 năm), 2 lần mức bình quân tháng đóng BHXH cho mỗi năm tham gia BHXH từ năm 2014 trở đi (9 năm). Như vậy, người lao động được nhận: 6 triệu đồng x (1,5x11 + 2x9) = 207 triệu đồng.
Trong khi đó, lao động nam nghỉ hưu trong năm 2024 là 61 tuổi thì trung bình sẽ được hưởng lương hưu khoảng 10,1 năm, tương đương 121 tháng (vì tuổi thọ trung bình của nam giới hiện là 71,1 tuổi).
Như vậy, tổng số tiền mà lao động nam lựa chọn hưởng lương hưu được hưởng từ quỹ BHXH (121 tháng lương hưu, mai táng phí và tử tuất khi qua đời) là 367.501.500 đồng, cao hơn so với rút BHXH một lần là 160.501.500 đồng.
Đối với lao động nữ, khi nghỉ hưu trong năm 2024 là 56 tuổi 4 tháng thì sẽ được hưởng lương hưu khoảng 20 năm 2 tháng, tương đương 242 tháng (vì hiện tuổi thọ trung bình của nữ giới là 76,5 tuổi).
Như vậy, tổng số tiền mà lao động nữ lựa chọn hưởng lương hưu được hưởng từ quỹ BHXH (242 tháng lương hưu, mai táng phí và tử tuất khi qua đời) là 862.437.000 đồng, cao hơn so với rút BHXH một lần là 655.437.000 đồng.
Điều kiện hưởng BHXH một lần từ ngày 1/7/2025 (Đồ họa: Tùng Nguyên).
Tuy nhiên, bảng so sánh trên được thực hiện vào tháng 5/2024, chưa tính đến mức tăng lương cơ sở từ ngày 1/7.
Khi tính theo mức lương cơ sở mới áp dụng từ ngày 1/7, quyền lợi đầu tiên mà người chọn hưởng lương hưu được tăng thêm là trợ cấp mai táng phí. Với mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng, mai táng phí là 23,4 triệu đồng, tăng 5,4 triệu đồng so với mức cũ.
Thứ 2, lương cơ sở tăng 30% dẫn đến chi phí mua thẻ BHYT theo diện hộ gia đình cũng tăng thêm 30%. Mức tăng này khiến số tiền mà người lao động chọn rút BHXH một lần chi ra để mua BHYT tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, người hưởng chế độ hưu trí không cần lo lắng vì chi phí mua BHYT của họ do ngân sách chi trả.
