Có thể truy lĩnh tiền thai sản sinh con từ năm 2015 không?

Chị Thảo tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc theo hợp đồng lao động từ tháng 9/2004 đến tháng 3/2024, tổng cộng có 19 năm 7 tháng đóng BHXH.

Tháng 8/2015, chị Thảo sinh con đầu nhưng chị không biết nên không nhận chế độ thai sản. Nay chị đã nghỉ làm, đang chờ đủ thời gian 1 năm để rút BHXH một lần thì thấy đồng nghiệp được nhận chế độ thai sản.

Chị Thảo thắc mắc: "Bây giờ tôi nghỉ việc rồi thì có được nhận tiền nghỉ thai sản cho bé đầu không?".

Theo BHXH Việt Nam, chế độ thai sản hiện hành được áp dụng theo Luật BHXH năm 2014, có hiệu lực từ ngày 1/1/2016.

Khoản 8 Điều 123 Luật BHXH năm 2014 quy định: "Người lao động đủ điều kiện và hưởng các chế độ BHXH trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành thì vẫn thực hiện theo quy định của Luật BHXH số 71/2006/QH11".

Căn cứ vào đó, trường hợp con đầu của Thảo sinh vào tháng 8/2015 sẽ áp dụng quy định của Luật BHXH năm 2006.

Theo Khoản 2 Điều 28 Luật BHXH năm 2006, lao động nữ sinh con đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con thì đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản.

Theo BHXH Việt Nam, trường hợp chị Thảo là nghỉ việc vào tháng 3/2024 nhưng trước đó đã sinh con vào tháng 8/2015, nếu tại thời điểm tháng 8/2015 mà chị Thảo đủ điều kiện hưởng thai sản theo quy định trên nhưng chưa được giải quyết hưởng chế độ thai sản thì có thể lập hồ sơ và nộp cho cơ quan BHXH nơi cư trú để được xem xét, giải quyết.

Hồ sơ hưởng chế độ thai sản khi sinh con bao gồm sổ BHXH và bản sao giấy chứng sinh hoặc bản sao giấy khai sinh của con.

Nếu được giải quyết hưởng, chế độ thai sản của chị cũng sẽ được áp dụng theo quy định tại Luật BHXH năm 2026.

Trong đó, thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi sinh con có khác với quy định hiện hành (theo Luật BHXH năm 2014).

Cụ thể, Khoản 1 Điều 31 Luật BHXH năm 2006 quy định thời gian hưởng chế độ thai sản khi sinh con của lao động nữ là 4-6 tháng, tùy đối tượng.

Thứ nhất, lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản 4 tháng nếu làm nghề hoặc công việc trong điều kiện lao động bình thường.

Thứ hai, lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản 5 tháng, nếu làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc theo chế độ 3 ca; làm việc thường xuyên ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số từ 0,7 trở lên; hoặc là nữ quân nhân, nữ công an nhân dân.

Thứ ba, thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản 6 tháng áp dụng đối với lao động nữ là người khuyết tật.

Quy định về trợ cấp một lần khi sinh con cũng khác với quy định hiện hành. Cụ thể, Điều 34 Luật BHXH năm 2006 quy định lao động nữ sinh con sẽ được nhận trợ cấp một lần bằng 2 tháng lương tối thiểu chung cho mỗi con.