TPHCM thu phí ô tô vào trung tâm: Chống ùn tắc hay lạm thu?

Ngày 12/12, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TPHCM tổ chức hội nghị phản biện xã hội dự thảo đề án: “Thu phí xe ô tô lưu thông vào trung tâm để hạn chế ùn tắc giao thông”.

Tại đây, luật sư Trương Thị Hòa cho rằng cần có đánh giá lại đối với loại phí này để tránh tình trạng phí chồng phí. Người dân vừa đóng phí sử dụng đường bộ lại vừa đóng phí chống ùn tắc giao thông.

Theo luật sư Hòa, đề án sẽ không mang lại hiệu quả chống ùn tắc giao thông cũng như hiệu quả kinh tế và không nêu lên giải pháp đồng bộ là chống ùn tắc giao thông đi liền với tăng lượng người sử dụng giao thông công cộng.

Luật sư đề nghị cần làm rõ tính hiệu quả, tác động vào nhân dân, xã hội như thế nào. “Tôi thấy cứ thu bao nhiêu được thì thu chứ không thấy nhân dân được gì”, bà Hòa nói.

Trong khi đó, ông Đồng Văn Khiêm – Thành viên Hội đồng tư vấn phản biện UB MTTQVN TPHCM – đề nghị cần cân nhắc kỹ đề án. Mục đích cao nhất là giải quyết ùn tắc giao thông chứ không phải là thu phí.

“Nguyên nhân lớn nhất của ùn tắc giao thông là ý thức người tham gia giao thông. Nếu nói xe vào trung tâm nhiều kẹt thì phải có con số cụ thể, lượng xe vào trung tâm là bao nhiêu, loại xe gì? Phải phân tích thời gian cao điểm, thấp điểm... Khảo sát mà nói chung chung thì đánh giá không được và không mang lại hiệu quả”, ông Khiêm nói.

Băn khoăn về tính khả thi của đề án, ông Khiêm cho rằng việc thu phí ô tô vào trung tâm chỉ thực hiện được khi có sự đồng thuận của người dân và quyết tâm của lãnh đạo thành phố.

“Quận 1, quận 3 là đầu não kinh tế. Nếu thu phí sẽ tăng phí giao thông, khi đó giá cả cũng tăng, gây ra bất bình đẳng, ngươi dân phản ứng thì xử trí ra sao? Trong điều kiện hiện nay sử dụng xe buýt không hiệu quả, người ta chủ yếu sử dụng xe máy, giảm ô tô lại bùng xe máy”, ông Khiêm nói.

Ông Hà Ngọc Trường – Phó Chủ tịch Hội cầu đường cảng TPHCM - cho biết để đảm bảo tính khả thi cho đề án thì cần làm rõ tính đồng bộ với các giải pháp khác để giảm ùn tắc giao thông.

Theo ông, ô tô là một trong những nguyên nhân gây kẹt xe chính. Ông đề nghị làm rõ phân tích hiệu quả xã hội, hiệu quả đầu tư của dự án. “Nếu không có quyết tâm của lãnh đạo thành phố thì rất khó làm”, ông Trường nói.

Đồng quan điểm, PGS. TS Nguyễn Lê Ninh nhận định, đề án mông lung, không thuyết phục, không có cở sở nào để tiên liệu giảm 40% ô tô vào trung tâm thành phố. Đề án thiếu điều tra xã hội học, thiếu thực tiễn, cơ sở khoa học và quan tâm đến người dân thành phố.

“Tôi mua được ô tô vài trăm triệu, phí vào trung tâm 40.000-50.000 đồng chỉ bằng tô phở thì hà cớ gì mà tôi không vào trung tâm. Vậy làm sao để giảm ùn tắc giao thông? Ngay cả mục đích thu phí để giảm kẹt xe cũng không trọn vẹn”, ông Ninh đặt vấn đề.

Ông Võ Khánh Hưng – Phó Giám đốc Sở GTVT TP – cho biết đề án chỉ được thực hiện khi có sự quyết tâm của lãnh đạo thành phố và đồng thuận của người dân. Sở sẽ tham mưu lãnh đạo thành phố về việc này để có quyết sách chính xác. Ông cho biết sẽ phát phiêu thăm dò và điều tra xã hội hóa để hoàn thiện đề án.

Quốc Anh