Kinh doanh truyền thống: Cạnh tranh hay là chết?

Những cuộc chiến giữa cũ và mới

Việc ông Đoàn Ngọc Hải, Phó Chủ tịch UBND Quận 1, TPHCM mở đầu cho chiến dịch giành lại vỉa hè cho người đi bộ đang được người dân, du khách hưởng ứng. Đây là một "đòn chí mạng" giáng mạnh vào những "thế lực ngầm" lâu nay bảo kê cho buôn bán vỉa hè.

Anh K.P, bán hoa trước cổng trung tâm thương mại SaiGon Mall (góc đường Phan Văn Trị - Nguyễn Oanh, P.10, Q.Gò Vấp, TPHCM) cho biết, mỗi tháng phải "đóng hụi chết" 500.000 đồng thì mới... yên ổn làm ăn. "Nếu như tôi không đóng tiền đúng hạn thì sẽ bị nhắc nhở, tịch thu hoa và tống cổ đi ngay", anh K.P nói trong sợ hãi.

Cũng như việc bán buôn vỉa hè, xe ôm, một số hãng taxi truyền thống, nhỏ lẻ, không tên tuổi lâu nay hoạt động dưới sự "bảo kê" của "thế lực ngầm". Tại các góc đường, trước cổng các công ty, thậm chí ngay khu vực xung quanh Bến xe Miền Đông, sân bay Tân Sơn Nhất... để có chỗ hoạt động xe ôm, taxi, các bác tài cũng phải trả tiền "quản lý địa bàn" cho "đầu gấu".

Chính những hoạt động "bảo kê", "cát cứ" địa bàn khiến cuộc sống những người hành nghề xe ôm, taxi nhỏ lẻ, buôn bán vỉa hè cũng không mấy khả giả. Tuy không phải đóng thuế nhưng xe ôm, taxi, hàng rong phải đóng nhiều loại "phí trời ơi" để có chỗ hoạt động.

Không chỉ buôn bán vỉa hè, taxi, từ khi xuất hiện hình thức xổ số tự chọn Vietlott đã phơi bày ra những bất cập, mập mờ trong cơ cấu giải thưởng của loại hình xổ số truyền thống.

Theo các chuyên gia kinh tế, những hình thức kinh doanh mới bao giờ cũng vấp phải sự cạnh tranh quyết liệt của cái cũ. Người buôn bán vỉa hè "rầu rĩ" vì sự quyết liệt của ông phó Quận - Đoàn Ngọc Hải, một số tay bảo kê, thu phí vỉa hè, phí đậu xe ôm, taxi... hết đất sống. Vé số truyền thống cũng "khó thở" khi có sự xuất hiện của Vietlott...

Không thay đổi... thì chết!

Bàn về xu thế phát triển, TS Phạm Sanh cho rằng, trong nền kinh tế thị trường đã kinh doanh là phải có cạnh tranh. Cạnh tranh thường thông qua giá, thời gian, chất lượng phục vụ và tính linh hoạt.

TS Phạm Sanh cũng chỉ rõ, taxi công nghệ đã đánh vào 4 yếu điểm lớn của taxi truyền thống là bị giam cầm lâu đời trong những quy định hành nghề đơn điệu (màu sắc, ăn bận, đồng hồ tính cước...); chất lượng phục vụ chưa tốt (thái độ tài xế, vệ sinh xe...); công nghệ yếu và cứng ngắc không linh động.

"Nói cho công bằng, chính hoạt động của taxi truyền thống và các quy định quản lý hoạt động quá xơ cứng, nặng bao cấp, thiếu tính cạnh tranh diễn ra trong một thời gian dài nên cần phải có sự thay đổi để bắt kịp với xu thế phát triển chung và đáp ứng nhu cầu đi lại ngày càng cao của người dân", TS Phạm Sanh nói.

Nhiều ý kiến cho rằng, không riêng taxi, vé số... các loại hình kinh doanh kiểu truyền thống cần thay đổi quan điểm, chuyển từ "ganh đua" sang "thi đua". Nếu taxi truyền thống không đổi mới công nghệ, dịch vụ, cung cách phục vụ... thì sẽ bị tụt hậu.

TS Đinh Thế Hiển, chuyên gia kinh tế cho rằng, trong xu thế phát triển kinh tế thị trường và ứng dụng các tiến bộ khoa học mạnh mẽ hiện nay, việc du nhập một loại hình kinh doanh mới luôn có sự khác biệt, mới mẻ và tiến bộ hơn. Điều này cũng sẽ gây ra nhiều bàn cãi, tranh luận, phân tích, đánh giá dưới nhiều góc độ, quan điểm khác nhau trong việc so sánh giữa loại hình mới với cũ.

“Trong thời đại phát triển và hội nhập hiện nay, việc ứng dụng công nghệ hiện đại là yếu tố sống còn, đặc biệt đối với loại hình dịch vụ phục vụ cho di chuyển. Nếu taxi truyền thống không kịp thay đổi và lạc hậu thì tự khắc sẽ bị loại bỏ như một quy luật hiển nhiên”, TS Hiển khẳng định.

Quế Sơn