Nên giáo dục giới tính từ tuổi mầm non

Tại buổi tọa đàm “Giáo dục giới tính cho trẻ: Khi nào là sớm?” chuyên gia tâm lý học- Tiến sĩ Trần Thành Nam- Giảng viên ĐHQG Hà Nội; Ông Nguyễn Trọng An- Nguyên Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ và chăm sóc trẻ em; Ông Vũ Khắc Sáng- Hiệu trưởng THPT Kim Thành 2- Hải Dương đã đặt ra nhiều vấn đề liên quan đến giáo dục giới tính tuổi học đường.

Trẻ 3 tuổi đã biết khám phá cơ thể

Theo ông Nguyễn Trọng An, những con số thống kê vừa qua cho thấy, tình trạng nạo phá thai ở trẻ em vị thành niên đã tới mức báo động, hiện đứng thứ 5 toàn cầu. Đây chỉ là con số báo cáo, thực chất còn rất nhiều trường hợp chưa được ghi nhận.

Cụ thể, theo số liệu của Tổng cục Dân số- KHH gia đình năm 2015, mỗi năm cả nước có gần 6.000 ca nạo phá thai tuổi vị thành niên. Tỉ lệ phá thai ở Việt Nam trong 10 năm gần đây giảm nhưng tỉ lệ nạo phá thai ở trẻ vị thành niên có dấu hiệu gia tăng.

Nguyên nhân của tình trạng này, theo ông An: Do sai lầm nằm ở chương trình giáo dục.“Trước đây chúng ta có quan niệm giáo dục giới tính là vẽ đường cho hươu chạy trong khi đáng ra cần phải vẽ cho hươu chạy đúng đường” - ông An nói.

Cũng theo ông An, ở nước ngoài trẻ em được giáo dục giới tính rất sớm giúp các em nhận biết cơ thể, giới, kỹ năng bảo vệ mình, tôn trọng đối phương, phòng chống bệnh lây truyền qua đường tình dục. Trong khi đó ở Việt Nam, chương trình giáo dục, nhận thức của các bậc cha mẹ cũng như các giáo viên còn bị lẫn lộn giữa giáo dục giới tính và giáo dục tình dục.

Ông An cho hay: "Sai lầm của chúng ta là tiếp cận về vấn đề giới tính quá muộn. Lớp 8 mới đưa vào giáo dục giới tính trong khi ở các nước phát triển, ngay cả những nước xung quanh, người ta giáo dục giới tính từ mẫu giáo, từ lớp 5 đến lớp 8 đã bắt đầu giáo dục tình dục để trẻ em không tò mò chuyện người lớn".

Chuyên gia tâm lý học TS Phạm Thành cũng cho rằng, trước nay khi nói về vấn đề giáo dục giới tính, bố mẹ thường ngại trong khi đó nhà trường chỉ dạy chung chung về hệ sinh dục, còn thái độ với quan hệ tình dục thì không được dạy.

Ba tuổi, các con có xu hướng khám phá bộ phận sinh dục. Lớn hơn một chút, có em thắc mắc về cách mẹ sinh ra mình như thế nào, mẹ từng nuôi mình ở đâu... Nhiều bố mẹ rất sai lầm khi giải thích “con được sinh ra từ nách” là chưa đúng, trong khi đáng ra phải giải thích chân thật và dễ hiểu từ những kiến thức nho nhỏ như vậy.

“Đây là lúc bố mẹ có thể dạy cho con. Nếu không nói thì thôi, nếu nói bố mẹ phải nói chính xác với kiến thức khoa học để khi lớn lên các kiến thức được xâu chuỗi lại” - TS Nam trình bày quan điểm.

Lồng ghép giáo dục giới tính trong trường học

Đề cập đến giải pháp để khắc phục tình trạng này, TS Phạm Thành Nam cho rằng vai trò của gia đình rất quan trọng và phải giáo dục con cái theo từng giai đoạn. “Các con số quan hệ tình dục sớm với tôi không quan trọng mà tôi quan tâm hệ quả của nó ra sao. Nếu tuổi quan hệ lần đầu chậm hơn nhưng tỉ lệ nạo phá thai cao, kết hôn xong ly dị thì vẫn không tốt” - TS Nam nêu ý kiến.

Theo TS.Trần Thành Nam, việc quan hệ tình dục để lại hậu quả đáng tiếc do nhiều yếu tố tác động. Thứ nhất là nguồn thông tin để các em hiểu và trì hoãn việc quan hệ tình dục lần đầu không có; Bố mẹ cũng ít nói về vấn đề này; Các chương trình giáo dục trong nhà trường cũng chỉ đề cập chung chung.

Thứ hai, đến giai đoạn dậy thì, nhu cầu hấp dẫn giới tính là một nhu cầu tự nhiên, bản thân các em có nhu cầu không biết kiểm soát thế nào, suy nghĩ còn lệch lạc.

Là nhà quản lý giáo dục, nhiều năm chứng kiến học trò mình phải nghỉ học vì kết hôn sớm nhưng ông rất buồn khi tại trường mình hiện cũng không dạy giáo dục giới tính cho học sinh vì nội dung này nằm ngoài chương trình học phổ thông. Có chăng các thầy chỉ lồng ghép vào môn sinh học, tiết chào cờ… nhưng chẳng thể bài bản, chính xác.

Do vậy, theo thầy Sáng, cần xây dựng chương trình giáo dục giới tính xuyên suốt các cấp học. Nên xem giáo dục giới tính là quan trọng trong nhà trường và tích hợp cùng với dạy kĩ năng sống bởi hiện nay, đến một lớp giảng dạy về giáo dục giới tính cho bản thân giáo viên- những người trực tiếp truyền đạt kiến thức giáo dục giới tính cho các em vẫn chưa có.

Từng học ở Mỹ, TS Nam cho biết, quốc gia này giáo dục giới tính cho trẻ một cách rất thẳng thắn như chiếu hình ảnh người thật nhưng có che mặt lên màn ảnh để trẻ nhận biết các bộ phận sinh dục. Bằng cách này, trẻ sẽ từ từ xóa bỏ ngại ngùng về giới và đón nhận kiến thức thoải mái. Giáo dục giới tính ở Mỹ không được dạy trong chương trình chính khoá, nhưng mỗi năm các trường đều có trại hè mời bác sĩ về giới thiệu các bộ phận cơ thể; đi tham quan; câu lạc bộ giới tính.

"Ở nước ngoài, việc giáo dục giới tính đầu tiên bắt nguồn từ gia đình. Trong đó, có 2 chương trình giáo dục giới tính. Thứ nhất, làm thế nào để đẩy lùi tuổi quan hệ tình dục sớm để giảm thiểu tình trạng phá thai, giảm kết hôn sớm. Thứ hai, việc trì hoãn này chỉ là một lựa chọn và mở rộng ra nhiều lựa chọn khác, trong đó quan trọng phải hiểu thế nào là quan hệ tình dục an toàn.

Ông Nguyễn Trọng An cũng khẳng định, việc nạo phá thai sớm, ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý trẻ em sau này. Do đó, cần giáo dục tình dục an toàn cho con em ngay khi đến tuổi.

Mỹ Hà