Hà Nội: Bị thu hồi đất, người dân mong muốn được xem xét lại chế độ bồi thường, tái định cư

Báo điện tử Dân trí nhận được đơn của ông Phạm Văn Viêm (địa chỉ: Số B9B–TT UBKH–KTNN, phường Kim Mã, quận Ba Đình, TP. Hà Nội) cho rằng Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quận Ba Đình cần xem xét lại việc lập bản Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng đường Liễu Giai - Núi Trúc (đoạn từ ngã tư Vạn Phúc đến nút Núi Trúc) để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.

Đơn thư phản ánh: Ngày 06/5/2006, UBND quận Ba Đình đã ban hành Thông báo số 39/UB-GPMB về việc thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng đường Liễu Giai - Núi Trúc, với tổng diện tích đất thu hồi là 18.871 m² (trong đó: 10.351m² đoạn từ ngã tư Vạn Phúc đến khách sạn La Thành; 8.500m² đoạn từ khách sạn La Thành đến Núi Trúc).

Ngày 30/3/2007, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 1189/QĐ-UBND về việc thu hồi đất của cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tại một số phường ở quận Ba Đình, với diện tích thu hồi là 8.520m² (trong đó: phường Kim Mã là 6.843m², Đội Cấn là 1.003m², Liễu Giai là 674m²).

Theo tìm hiểu của PV Dân trí, trong các ngày 25/10/2013, ngày 04/01/2018 và ngày 03/05/2018, UBND phường Kim Mã đã lần lượt ban hành các Thông báo số 56/TB-UBND, số 01/TB-UBND và số 13/TB-UBND về việc công khai Dự thảo tổng hợp các phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để thực hiện Dự án xây dựng đường Liễu Giai-Núi Trúc (giai đoạn 2).

Dựa theo bản Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (theo Thông báo số 13/TB-UBND ngày 03/05/2018 của UBND phường Kim Mã) do Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quận Ba Đình lập thì gia đình ông Viêm bị thu hồi 40,4 m² tại nhà số 3, ngõ 294/4, phường Kim Mã, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội, với tổng số tiền được nhận bồi thường, hỗ trợ khi tự lo tái định cư là 2.572.242.122 đồng tương ứng với giá đất bồi thường là 47.455.000đ/m² và gia đình ông Viêm bị khấu trừ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước là 40% tiền sử dụng đất.

Gia đình ông Viêm không đồng ý với Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ nêu trên mà cho rằng:

"Thứ nhất, việc khấu trừ nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất là không đúng quy định pháp luật.

Căn cứ điểm đ, khoản 1 Điều 100 Luật đất đai 2013 quy định về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định mà có một trong các loại giấy tờ sau đây thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất, trong đó có: "Giấy tờ thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở; giấy tờ mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định của pháp luật".

Trong khi đó, gia đình ông Viêm có Quyết định số 38a/QĐ ngày 25/12/1992 của Viện khoa học các hợp chất thiên nhiên - Viện khoa học Việt Nam về việc thanh lý nhà ở số B9B Khu tập thể UB KH kỹ thuật Nhà nước cho ông Bùi Cao Thưởng - là người chuyển nhượng toàn bộ nhà đất này cho ông Viêm. Vì vậy, theo quy định tại Điều 100 Luật đất đai 2013 thì gia đình ông Viêm đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho diện tích nhà, đất bị thu hồi mà không phải nộp tiền sử dụng đất, đồng nghĩa với việc là gia đình ông Viêm không có nghĩa vụ phải thực hiện nộp tiền sử dụng đất cho cơ quan Nhà nước.

Thứ hai, Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ chưa phù hợp với giá trị thực tế của thửa đất.

Căn cứ khoản 1 Điều 15 Nghị định 44/2014/NĐ-CP quy định về xác định giá đất cụ thể: "Căn cứ nguyên tắc định giá đất quy định tại Điều 112 của Luật Đất đai, phương pháp định giá đất quy định tại các Khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 4 của Nghị định này và kết quả tổng hợp, phân tích thông tin về thửa đất, giá đất thị trường, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giá đất cụ thể". Căn cứ quy định này thì giá đất bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất sẽ được xác định dựa theo mục đích sử dụng đất, thời hạn sử dụng đất và phải dựa trên kết quả tổng hợp, phân tích thông tin về thửa đất, giá đất thị trường".

Mà theo như ông Viêm cho biết thì giá đất chuyển nhượng trên thị trường hiện nay đối với vị trí thửa đất mà gia đình Viêm bị thu hồi có giá khoảng hơn 100.000.000 đồng/m². Trong khi đó, giá đất bồi thường mà Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư áp dụng khi Nhà nước thu hồi đất của gia đình ông Viêm là 47.455.000 đồng/m² – giá đất bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất chưa bằng một nửa giá đất chuyển nhượng trên thị trường, điều này đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi hợp pháp của gia đình ông Viêm, cũng như một số hộ gia đình khác có đất bị thu hồi.

"Thứ ba, Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ chưa phù hợp với hệ số điều chỉnh giá đất hiện hành:

Căn cứ Điều 10 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT về hướng dẫn Nghị định 01/2017/NĐ-CP sửa đổi nghị định hướng dẫn Luật đất đai 2013 quy định về phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất, theo đó:

"Hệ số điều chỉnh giá đất được xác định căn cứ vào giá đất phổ biến trên thị trường, điều kiện kinh tế - xã hội cụ thể tại địa phương và giá đất trong bảng giá đất. Đối với trường hợp không đủ thông tin về giá đất thị trường để xác định giá đất phổ biến trên thị trường quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều này thì căn cứ vào điều kiện kinh tế - xã hội cụ thể tại địa phương, giá đất cụ thể đã được cơ quan có thẩm quyền quyết định, giá đất trong bảng giá đất để xây dựng hệ số điều chỉnh giá đất.

Luật sư Phan Thị Lam Hồng, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội cho rằng: "Căn cứ quy định này thì hệ số điều chỉnh giá đất được xác định căn cứ vào giá đất phổ biến trên thị trường, điều kiện kinh tế xã hội tại địa phương và giá đất trong bảng giá đất. Do đó, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quận Ba Đình đã căn cứ vào Quyết định phê duyệt hệ số điều chỉnh, giá đất cụ thể năm 2016 với hệ số K là 1,69 để áp dụng giá đất bồi thường, hỗ trợ cho gia đình Viêm là không phù hợp với giá đất chuyển nhượng trên thị trường hiện nay.

Mặt khác, tại Quyết định 2050/QĐ-UBND ngày 03/4/2017 của UBND thành phố Hà Nội quy định về hệ số điều chỉnh giá đất năm 2017 đối với quận Ba Đình với hệ số K là 2,1. Rõ ràng, qua các năm hệ số điều chỉnh giá đất có sự biến đổi lớn, vậy mà đến nay Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quận Ba Đình vẫn áp dụng hệ số điều chỉnh năm 2016 để lập Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ cho gia đình ông Viêm và các hộ gia đình khác là không phù hợp với quy định pháp luật.

Chính vì vậy, để đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các hộ gia đình bị thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng đường Liễu Giai – Núi Trúc thì nhất thiết các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cần kiến nghị đến UBND thành phố Hà Nội phê duyệt lại hệ số điều chỉnh giá đất đối với khu đất này để làm căn cứ đưa ra phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phù hợp và đúng theo quy định pháp luật".

Ngoài ra, ông Viêm còn cho biết: Từ khi nhận được Thông báo thu hồi đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, gia đình ông rất đồng tình và sẵn sàng ủng hộ chủ trương của Thành phố về việc thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng đường phục vụ phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Tuy nhiên gia đình ông, cũng như một số hộ gia đình khác có đất bị thu hồi tại phường Kim Mã chỉ mong muốn cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thực hiện việc thu hồi, bồi thường đúng quy định pháp luật, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho các hộ dân bị thu hồi đất.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế