Thanh tra Chính phủ công bố nhiều sai phạm trên địa bàn Quảng Ninh

Thanh tra Chính phủ vừa tổ chức công bố công khai Kết luận thanh tra công tác quản lý đầu tư xây dựng của UBND tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2001-2010. Tại buổi công bố diễn ra tại Quảng Ninh, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Đức Hạnh lưu ý, UBND tỉnh Quảng Ninh cần tổ chức thực hiện tốt những nội dung và kiến nghị của Thanh tra Chính phủ đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý và giao trách nhiệm cho Vụ Giám sát thẩm định và xử lý sau thanh tra phối hợp với Cục thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo (đều thuộc Thanh tra Chính phủ) thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc xử lý sau thanh tra của tỉnh Quảng Ninh.

Gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước

Qua thanh tra phát hiện công tác quản lý về đầu tư xây dựng ở địa phương này còn nhiều bất cập, trình tự thủ tục về đầu tư từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư đến giai đoạn kết thúc đầu tư đã để xảy ra nhiều vi phạm. Đặc biệt các dự án đầu tư theo cơ chế đổi đất lấy hạ tầng triển khai không đúng theo quy định tại Nghị định 04/2000 của Chính phủ về thi hành Luật đất đai 1998 (sửa đổi) và Quyết định số 22/2003 của Bộ Tài chính về việc thực hiện cơ chế tài chính trong việc sử dụng quỹ đất tạo nguồn vốn xây dựng cơ sở hạ tầng. Thanh tra Chính phủ cho rằng việc xác định giá thu tiền sử dụng đất không theo quy định của pháp luật đã gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước.

Theo kết luận thanh tra, việc UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành một số quyết định ưu đãi khuyến khích đầu tư cho các doanh nghiệp trên địa bàn không đúng, không phù hợp quy định của pháp luật, có 15 dự án của doanh nghiệp trong nước được hưởng ưu đãi không đúng với tổng số tiền 3,6 tỷ đồng và 8 dự án FDI với số tiền 609.614 USD. “Mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định xử lý các quy định về ưu đãi, khuyến khích đầu trái pháp luật nhưng UBND tỉnh Quảng Ninh chưa thực hiện nghiêm túc việc thu hồi, điều chỉnh những quy định không đúng”- kết luận chỉ rõ.

Kết luận chỉ rõ trong số 22 dự án thực hiện phương thức thanh toán tiền đầu tư cơ sở hạ tầng bằng giá trị quyền sử dụng đất thì chỉ có 7 dự án thực hiện đúng quy định, 15 dự án còn lại thực hiện sau khi Luật Đất đai năm 2003 đã chấm dứt việc sử dụng quỹ đất tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng. Thanh tra Chính phủ cho rằng việc làm này của tỉnh Quảng Ninh vi phạm Luật Đất đai năm 2003 và có dấu hiệu thiếu tinh thần trách nhiệm.

Bên cạnh đó, một số dự án khu đô thị khi xác định giá thu tiền sử dụng đất không tính giá đất theo mục đích sử dụng mới (dự án khu đô thị Đông Xá, dự án khu đô thị Hùng Thắng) là vi phạm các quy định khung giá các loại đất, gây thất thu cho ngân sách Nhà nước.

Đặc biệt, việc không tổ chức đấu giá đối với 117 dự án khu đô thị, khu nhà ở mà theo quy định phải đấu giá quyền sử dụng đất, theo Thanh tra Chính phủ, đã vi phạm Điều 58 Luật Đất đai năm 2003 và Điều 61 Nghị định 181/2004 của Chính phủ quy định các trường hợp đấu giá và không đấu giá quyền sử dụng đất, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.

Ưu đãi trái luật

Theo kết luận thanh tra, tại dự án xây dựng cầu Vân Đồn vào năm 2002, UBND tỉnh Quảng Ninh đã phê duyệt cho Tổng công ty xây dựng Thăng Long trúng thầu gói thầu số 1 (xây cầu) trị giá hơn 70 tỷ đồng, trong đó thanh toán 50% bằng tiền, còn lại là bằng quỹ đất. Gói thầu này xây dựng từ năm 2002 và hoàn thành vào năm 2005 nhưng đến năm 2011 UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành quyết toán phần giá trị 50% thanh toán bằng quỹ đất (tương đương số tiền hơn 35 tỉ đồng) đã điều chỉnh tính bù trượt giá về thời điểm tháng 11/2011 để thanh toán cho nhà thầu, thành tiền là hơn 101 tỉ đồng, vượt so với quyết toán hơn 66 tỷ đồng. Đáng lưu ý, Thanh tra Chính phủ khẳng định việc điều chỉnh tăng số tiền này nằm ngoài tổng mức đầu tư dự án và đã thanh toán đối trừ sai quy định cho Công ty CP Đầu tư xây dựng đô thị Phương Đông (công ty do Tổng công ty xây dựng Thăng Long thành lập để tiếp nhận đất đổi hạ tầng).

Ngoài ra, tại dự án khu đô thị mới Hùng Thắng (phường Hùng Thắng, Bãi Cháy, Hà Khẩu thuộc TP. Hạ Long) có chủ đầu tư là Công ty TNHH Đầu tư phát triển sản xuất Hạ Long, Thanh tra Chính phủ phát hiện UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất trước quyết định giao đất của Thủ tướng Chính phủ 3 tháng. UBND tỉnh Quảng Ninh còn cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty TNHH Đầu tư phát triển sản xuất Hạ Long bao gồm cả đất giao thông, đất cây xanh, đất mặt nước, vi phạm Điều 91 Nghị định 181/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai.

Tại dự án khu đô thị mới Kim Sơn (huyện Đông Triều), Thanh tra Chính phủ cho biết đến nay công tác đền bù giải phóng mặt bằng đã cơ bản hoàn thành, đang thi công một số hạng mục như san nền (khối lượng khoảng 60%), xây lắp (2%) nhưng chưa xác định giá thu tiền sử dụng đất. “UBND tỉnh Quảng Ninh chưa đánh giá được năng lực tài chính của nhà đầu tư để dự án kéo dài, gây lãng phí tài nguyên đất, dẫn đến khiếu kiện phải thay đổi chủ đầu tư”- kết luận thanh tra chỉ rõ.

Cơ quan thanh tra cũng yêu cầu UBND tỉnh Quảng Ninh rà soát, xử lý đối với các dự án các khu đô thị, khu nhà ở, khu thương mại chưa được kiểm tra, trong đó có việc xác định giá thu tiền sử dụng đất theo “phương pháp trừ lùi”, gồm 5 khoản không đúng với quy định của pháp luật (chi phí dự phòng, lãi tiền vay, thuế VAT, thu nhập chịu thuế tính trước, chi phí bán hàng) đã giảm trừ trong việc xác định giá thu tiền sử dụng đất và đã thanh toán cho Nhà đầu tư bằng quỹ đất.

Thế Kha