Hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh là điểm sáng trong quan hệ Việt - Mỹ

Sáng 8/5, tại Hà Nội, Việt Nam và Mỹ đã có buổi đối thoại Chính sách Quốc phòng lần thứ 13 giữa hai nước. 

Về phía Việt Nam, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, làm trưởng đoàn. Phía Mỹ có ông John Noh, quyền trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, làm trưởng đoàn.

Đối thoại Chính sách Quốc phòng Việt Nam - Mỹ lần thứ 13 

Tại buổi làm việc, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến nhấn mạnh đối thoại chính sách quốc phòng lần này diễn ra trong bối cảnh kỷ niệm 30 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Mỹ.

Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững Việt Nam - Mỹ tiếp tục phát triển tích cực, ngày càng đi vào chiều sâu thực chất trên các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực quốc phòng.

Thời gian qua, trên cơ sở các văn bản, thỏa thuận đã ký kết và chỉ đạo của lãnh đạo cấp cao hai nước, hai Bộ Quốc phòng, quan hệ hợp tác quốc phòng Việt Nam - Mỹ được triển khai tích cực, hiệu quả, đạt được kết quả cụ thể trên nhiều lĩnh vực như: Trao đổi đoàn, tiếp xúc các cấp, nhất là cấp cao; các cơ chế đối thoại - tham vấn,...

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nhấn mạnh, việc hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh tiếp tục là điểm sáng trong quan hệ Việt Nam - Mỹ, được lãnh đạo cấp cao hai nước cam kết mạnh mẽ, coi đây là ưu tiên trong quan hệ hai nước.

Bên cạnh đó, ông cũng đánh giá cao việc Mỹ công bố khoản hỗ trợ mới trị giá 130 triệu USD dành cho dự án xử lý ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa, qua đó, nâng tổng mức viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Hoa Kỳ từ 300 triệu USD lên 430 triệu USD; các chương trình hỗ trợ người khuyết tật bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam được mở rộng.

Hoạt động tìm kiếm quân nhân Mỹ mất tích (MIA) được triển khai có hiệu quả; theo đó, từ lần đối thoại trước đến nay, hai bên đã phối hợp thực hiện 4 đợt khai quật hỗn hợp kết hợp đơn phương, trao trả 8 hòm hài cốt được cho là liên quan đến quân nhân Hoa Kỳ.

Từ tháng 8/2024 đến nay, với sự hỗ trợ của Đại học Harvard (Mỹ), hai bên đã phối hợp tổ chức trao trả 43 bộ hồ sơ kỷ vật cựu chiến binh Việt Nam trong chiến tranh liên quan đến bộ đội Việt Nam cho thân nhân các liệt sĩ.

Thời gian tới, trên cơ sở các văn bản, thỏa thuận đã ký kết giữa Bộ Quốc phòng hai nước, hai bên tiếp tục tăng cường hợp tác, triển khai hiệu quả một số trọng tâm hợp tác như: Trao đổi đoàn các cấp; tiếp tục duy trì hiệu quả các cơ chế đối thoại - tham vấn đã có; đào tạo, quân y,...

Về hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến mong muốn các hoạt động tiếp tục được triển khai theo lộ trình đã thống nhất. 

Ông cũng đề nghị thúc đẩy công tác tuyên truyền về hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, để dư luận trong nước và quốc tế hiểu rõ hơn về hình mẫu quan hệ Việt Nam - Mỹ trong lĩnh vực mang tính nhân văn, nhân đạo sâu sắc này, góp phần "gác lại quá khứ, mở ra tương lai hòa bình, hợp tác, phát triển" giữa hai nước.

Việt Nam nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ

Tại đối thoại, hai bên cũng trao đổi về tình hình thế giới, khu vực và những vấn đề cùng quan tâm.

Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến nhấn mạnh, Việt Nam nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại,... kiên trì chính sách quốc phòng "bốn không".

Về vấn đề Biển Đông, lập trường nhất quán của Việt Nam là cần tuân thủ tập quán và luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển UNCLOS 1982; tuân thủ tuyên bố về cách ứng xử trên Biển Đông (DOC), xúc tiến sớm kết thúc đàm phán, ký kết Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) một cách thực chất, hiệu quả.

Nhắc lại cuộc điện đàm giữa hai Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hai nước vào tháng 2, ông John Noh cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hegseth khẳng định tái ủng hộ Việt Nam hùng cường và độc lập.

Về hợp tác quốc phòng song phương, Mỹ ủng hộ mạnh mẽ công tác khắc phục hậu quả chiến tranh, đánh giá cao kết quả hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, hiệu quả hoạt động MIA, đồng thời khẳng định những hoạt động này thể hiện thiện chí và mong muốn của Hoa Kỳ trong việc thúc đẩy hợp tác hòa bình và xây dựng với Việt Nam.

Ông John Noh cũng bày tỏ mong muốn trong thời gian tới, hai bên sẽ thực hiện có hiệu quả những nội dung đã được thống nhất cập nhật tuyên bố tầm nhìn chung Việt Nam - Mỹ về hợp tác quốc phòng được ký kết tháng 9/2024, đồng thời mở rộng các lĩnh vực hợp tác hai bên cùng quan tâm.

Mỹ đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong khu vực, mong muốn tăng cường, thúc đẩy hợp tác với các nước trong khu vực trong đó có Việt Nam vì hòa bình, ổn định, phát triển của khu vực cũng như thế giới.

Kết thúc buổi đối thoại hai bên ký biên bản đối thoại chính sách Quốc phòng Việt Nam - Hoa Kỳ lần thứ 13 và bàn giao hồ sơ kỷ vật chiến tranh; trao thư của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam gửi Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ trong đó đánh giá cao sự phát triển quan hệ hợp tác quốc phòng song phương Việt Nam - Hoa Kỳ thời gian qua.

Đồng thời Việt Nam đề nghị Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ ủng hộ, tác động để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đàm phán thương mại, thuế quan phù hợp với lợi ích hai nước.