“Tóm gọn” một năm trong... một từ

Kết thúc một năm, các nhà xuất bản (NXB) từ điển tiếng Anh lớn trên thế giới đều công bố "từ của năm" theo khảo sát do họ tiến hành. Năm nay, NXB từ điển Cambridge lựa chọn từ "Nomophobia" - một từ mới để chỉ nỗi sợ, nỗi lo khi một người không có chiếc điện thoại ở bên cạnh hoặc có nhưng không thể sử dụng.

NXB cuốn từ điển Cambridge (Anh) đã lựa chọn một số từ mới được sử dụng phổ biến trong năm 2018 và mời công chúng bình chọn để tìm ra “từ của năm”. Từ "Nomophobia" lần đầu được sử dụng trên văn bản là vào năm 2008, trong một bản báo cáo được thực hiện bởi Tập đoàn Bưu điện Anh.

So với các từ khác được đề xuất, việc công chúng lựa chọn từ "Nomophobia" để làm "từ của năm", đã cho thấy con người hiện nay trên khắp thế giới đang trải qua những điều mới lạ trong đời sống, bởi sự ảnh hưởng của thời đại công nghệ.

"Có những dạng thức lo lắng mới sản sinh ra từ công nghệ và con người đã trải nghiệm những xúc cảm đó một cách thường xuyên và quen thuộc đến mức cần phải đặt cho nó một cái tên", đại diện NXB cuốn từ điển Cambridge bình luận sau khi tìm ra “từ của năm”.

Phía NXB cũng nhấn mạnh rằng "Nomophobia" không phải một từ khoa học, và nó chỉ trạng thái tâm lý lo lắng nhẹ nhàng, không phải một dạng thức bệnh lý tâm thần.

"Nomophobia" là một từ pha trộn từ nhiều từ đơn lẻ, để tạo thành một từ mới, cụ thể là cụm từ "no mobile phone phobia" (tạm hiểu: nỗi sợ khi không có điện thoại di động).

Trong những năm qua, NXB cuốn từ điển tiếng Anh Cambridge đã chứng kiến sự gia tăng trong tần xuất xuất hiện của từ "Nomophobia" và đến năm nay thì nó đã chính thức được xuất hiện trong cuốn từ điển Cambridge bản "online".

Không chỉ NXB từ điển Cambridge, mà những NXB các cuốn từ điển tiếng Anh uy tín khác trên thế giới cũng có những thống kê để tìm ra "từ của năm 2018".

NXB từ điển Collins (Mỹ) lựa chọn từ "single-use" (sử dụng một lần). Từ này dành để chỉ những món đồ như chai nhựa, ống hút nhựa, túi ni-lon… được sản xuất ra chỉ để sử dụng một lần, rồi có thể bị vứt bỏ một cách dễ dàng, dù những nguy hại mà các sản phẩm này gây ra cho môi trường là không hề nhỏ.

NXB từ điển Oxford lựa chọn từ "toxic" (độc hại) là “từ của năm”. Đây là một tính từ không mới nhưng lại được người nói tiếng Anh hiện nay sử dụng rất nhiều với hàm nghĩa mới, để miêu tả về những cách nhìn nhận, những mối quan hệ, những động thái... tiêu cực.

Trang tra cứu từ điển "online" Dictionary.com lựa chọn từ "misinformation" để chỉ những thông tin giả, thông tin sai lệch bị lan truyền.

NXB từ điển Merriam-Webster (Mỹ) lựa chọn từ "justice" (công bằng) dựa trên những lượt tra cứu gia tăng trên mạng. Theo NXB Merriam-Webster, khái niệm "công bằng" đã trở thành một khái niệm trung tâm khá mới mẻ trong nhiều cuộc tranh luận diễn ra ở nhiều lĩnh vực và cấp độ trong năm qua.

Bích Ngọc
Theo The Independent