Thu nhiều hiện vật quý tại di tích Quốc gia thành Cha

Chiều 18/12, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định phối hợp giữa Trung tâm nghiên cứu Kinh thành với Bảo tàng và Ban quản lý Di tích tỉnh Bình Định đã báo cáo sơ bộ kết quả khai quật khảo cổ di tích thành Cha (tại thôn An Thành, xã Nhơn Lộc, thị xã An Nhơn, Bình Định).

Trong phạm vi khai quật 440 m², các nhà khảo cổ phát hiện 3 tầng lớp kiến trúc nằm chồng xếp lên nhau. Từ dưới lên trên cũng là từ sớm đến muộn. Trong đó, di vật thu được là 6.691 di vật, bao gồm, vật liệu kiến trúc 2.872 viên gạch vỡ, 3.065 hiện vật mảnh gói vỡ; trang trí kiến trúc bằng đất nung, đồ đá; đồ sinh hoạt bằng đất nung: 751 dị vật, bao gồm: 426 vò, 15 kendi, 3 hũ… Đặc biệt, các nhà khảo cổ phát hiện một di vật bằng kim loại vàng được làm rất tinh xảo.

Bước đầu, các nhà nghiên cứu nhận định các di vật thu được trong quá trình khai quật có niên đại với kiến trúc, vật liệu và trang trí kiến trúc xuất lộ trong hai hố khai quật, khoảng thế kỷ 4 – 6 sau Công Nguyên.

PGS.TS Lại Văn Tới, Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu Kinh thành, người chủ trì cuộc khai quật cho biết, với diện tích khai quật chỉ trên 400 m2 là quá nhỏ so với diện tích của thành Cha (32.886 m2) và quy mô rộng lớn của kinh đô Vijaya. Kết quả khai quật đã cung cấp nhiều tư liệu quan trọng xung quanh thành Cha và kinh đô Vijaya, nhưng cũng đặt ra nhiều vấn đề cần nghiên cứu tiếp. Để hiểu biết cụ thể và đầy đủ hơn về kinh đô Vijaya và thành Cha và vị trí vai trò của nó trong lịch sử Champa cần tiếp tục khai quật, nghiên cứu thành Cha trong những năm tiếp theo.

Theo các nhà nghiên cứu, trong hệ thống thành cổ Champa trên đất Bình Định, thành Cha là một trong những tòa thành lớn của vương quốc này còn lại, dân gian gọi thành với nhiều tên gọi khác nhau: thành Cha, thành Bắc, thành Cư hay thành Phật Thệ.

Thành Cha được xếp hạng di tích kiến trúc - nghệ thuật Quốc gia năm 2003, nhưng từ đó đến nay chưa được đầu tư nghiên cứu về khảo cổ học.

Doãn Công