NSƯT Trần Lực: "Tôi đã rất khổ sở khi giảm 11kg để vào vai Trịnh Công Sơn"

10 năm qua anh "bỏ bẵng" điện ảnh dù lĩnh vực này đã đưa anh bước lên bục vinh quang từ rất sớm. Lí do anh quay trở lại với vai diễn Trịnh Công Sơn trong dự án điện ảnh của đạo diễn Phan Gia Nhật Linh lần này?

Nói về quãng đời làm nghệ thuật của tôi thì đúng là tôi gắn bó với điện ảnh nhiều hơn sân khấu. Tôi mới hoạt động sân khấu khoảng 5 năm trở lại đây, trong khi tôi có tới 20 năm thăng trầm với điện ảnh. Nói như thế để thấy, tôi yêu điện ảnh khủng khiếp và chưa bao giờ có ý định bỏ điện ảnh cả.

Nhưng 20 năm làm nghề liên tục, cũng có lúc tôi cần phải nghỉ ngơi và có khoảng lặng để làm mới mình. Tôi chuyển qua sân khấu như một cách làm mới mình với niềm đam mê mới.

Vai Trịnh Công Sơn trong dự án "Em và Trịnh" là một vai rất đặc biệt. Khi chưa đọc kịch bản, mới chỉ nghe mô tả qua về nhân vật, tôi đã rất thích rồi. Lúc đó, cái máu làm phim của tôi lại trỗi dậy.

Vì thế, bước vào casting, tôi đã tập trung cao độ. Dù sao 10 năm rồi không đóng phim nên khi quay trở lại cũng có những trở ngại nhất định.

Tôi biết, có nhiều người giống và lột tả được tinh thần của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn hơn tôi. Bởi vậy, ngoài những yêu cầu của người nghệ sĩ cần phải có hóa thân vào nhân vật như: biết đàn, biết hát, có khả năng ngoại ngữ (người có khả năng ngoại ngữ thì mới nói được giọng của các địa phương khác)… tôi cũng cố gắng học tiếng Pháp. Vì trong phim sẽ có những đoạn nhạc sĩ Trịnh Công Sơn gặp cô sinh viên người Nhật ở bên Pháp. Họ nói chuyện với nhau bằng tiếng Pháp, sau đó, cô này học tiếng Việt và họ cùng trở về Việt Nam.

Anh lấy chất liệu ở đâu để hiểu sâu về nhân vật và có cách lột tả tinh thần nhân vật theo kiểu riêng của mình?

Đây là thể loại phim truyện chân dung, làm về một con người cụ thể nên trước khi nhập vai, tôi phải tìm hiểu rất kỹ về nhân vật nếu không sẽ không thể diễn ra chất được. Tôi tiếp xúc với âm nhạc của Trịnh Công Sơn từ bé và album đầu tiên được nghe là "Sơn ca 7 - Khánh Ly và Trịnh Công Sơn". Vì thế, âm nhạc của ông ngấm vào tôi từ rất sớm.

Tôi đọc thêm những cuốn sách mà người quen viết về ông ấy. Ngoài ra, tôi cũng sưu tầm được một số clip quay cảnh nhạc sĩ hát trên sân khấu, giao lưu với bạn hữu bên bàn trà. Nhờ thế mà tôi hình dung rõ hơn trên sân khấu ông ấy là người như thế nào, ngoài đời ông ấy ra sao.

Quan trọng hơn cả là tôi được đến thăm nhà và trò chuyện với vợ chồng chị Trịnh Vĩnh Trinh - em gái của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Tôi được nghe chị Trinh kể về anh trai mình và tôi có thêm rất nhiều tư liệu để nhập vai.

Được biết, để casting thành công, anh đã phải giảm gần 11kg. Quá trình giảm cân có khiến anh vất vả lắm không?

Trước khi casting, tôi nặng 73kg. Nhưng vì sinh thời, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn là người thanh mảnh, thư sinh… nên buổi casting đầu tiên, nhà sản xuất không đồng ý do tôi hơi béo. Đạo diễn Phan Gia Nhật Linh có nói với tôi rằng: "Chúng ta thử chơi với nhau lần này xem sao? Anh cố gắng giảm cân xem như thế nào?". Thực ra, tôi biết, lúc đó họ vẫn nghi ngờ, không biết tôi có thể giảm cân được không. Vì ở tuổi này, để giảm cân được là cả một vấn đề.

Nhưng vai Trịnh Công Sơn thực sự mang đến cho tôi rất nhiều hứng thú. Trong 20 gắn bó với nghiệp diễn, có lẽ đây là một trong những vai hay nhất mà tôi mong đợi. Bởi vậy, tôi quyết tâm casting bằng được vai này. Và tôi đã cố gắng khổ luyện để giảm từ 73kg xuống còn 69kg.

Với số cân này, bước vào casting lần 2, mọi người đã bắt đầu bị thuyết phục. Họ đã thấy ở tôi có gì đó phảng phất của Trịnh Công Sơn. Quan trọng là trong thời gian giảm cân, tôi nghiên cứu nhiều về cuộc đời và âm nhạc của ông nên khi tôi diễn thử, mọi người rất ưng ý.

Nhưng để tạo hình thành công, tôi phải tiếp tục giảm nữa. Lần đầu tôi tập gym và bơi lội để giảm cân. Bình thường, người ta bơi 1 tiếng thì tôi bơi gấp đôi. Tập gym cũng thế, người ta tập 1 tiếng 30 phút/ngày thì tôi tập đến 2 tiếng 30 phút/ngày để vã mồ hôi, đốt mỡ…

Nhưng tập nhiều như thế cũng chỉ xuống được 3kg là cùng. Thấy vậy, bên nhà sản xuất giới thiệu cho tôi một bạn rất giỏi về dinh dưỡng và tôi kết hợp giữa tập luyện với ăn uống. Trong vòng gần 2 tháng, tôi xuống được 10kg. Tổng số kilogam bây giờ tôi giảm được là khoảng 11kg.

Bây giờ, trông tôi gọn gàng và nhẹ nhàng hơn trước rất nhiều. Soi chiếu với hình ảnh quay cảnh nhạc sĩ Trịnh Công Sơn hát những bài hát của ông ấy trên sân khấu thời điểm bấy giờ, tôi thấy mình cũng khá giống ông.

Giảm cân đã khó rồi nhưng giữ được cân ở mức này còn khó nữa. Cái khó nhất là bỏ thói quen sinh hoạt hàng ngày. Tôi phải bỏ thói quen ăn sáng hàng ngày, bỏ cả thói quen nhậu nhẹt và bỏ sở thích ăn bánh mì bơ sữa… Hai tuần đầu phải từ bỏ những thứ đó, tôi bứt rứt, khó chịu vô cùng.

Tôi phải chữa "cơn vật" bằng cách tập thể dục vào lúc thèm ăn sáng nhất hoặc tập thể dục vào lúc thèm bia nhất. Phải hơn hai tuần sau tôi mới quen được cảm giác đó. Qua việc này tôi nhận ra rằng, muốn giảm cân thành công, trước hết cần phải tập bỏ một số thói quen không tích cực.

Bây giờ tôi vẫn ăn sáng, vẫn ăn bơ sữa, thỉnh thoảng vẫn uống bia… nhưng tôi tập quần quật hơn trước. Trước tập tiêu hao 300 kilo kalo mỗi ngày thì bây giờ phải 500 kilo kalo mới giữ được số cân ở mốc mình mong muốn. Và chắc chắn, trong quá trình quay phim, tôi sẽ phải đề nghị với nhà sản xuất cho tôi chế độ ăn uống như thế nào đó và phải có thời gian cho tôi tập luyện để đốt kalo không sẽ rất nguy. Vì tuổi của tôi béo nhanh lắm.

Ngoài ra, anh phải học nói tiếng Huế và học hát nhạc Trịnh kiểu ngày xưa?

Học nói tiếng Huế với tôi cũng đơn giản thôi. Tôi chỉ cần gặp, trò chuyện với một số người Huế để nắm bắt cái cơ bản của giọng miền Trung là bắt chước được. Đặc biệt là quan sát cách chị Trịnh Vĩnh Trinh nói vì anh em bao giờ cũng phát âm giống nhau. Với người diễn viên chuyên nghiệp, việc bắt chước tiếng nói không khó khăn lắm.

Nhưng hát thì trước đây tôi hát nhạc Trịnh Công Sơn theo kiểu tự do, thích thế nào thì hát thế nên khi vào vai, tôi phải hát sao cho ra tinh thần âm nhạc của ông. Có thể, tôi hát không giống giọng của ông Sơn lắm nhưng phải lột tả được tinh thần của ông.

Nhạc của Trịnh Công Sơn thực ra là zen - thiền, chứ không phải ủy mị. Nó có cái gì đó rất trong sáng, lãng mạn nhưng cũng đầy sự triết lý của đời sống. Nhạc của ông không phải loại âm nhạc để ca sĩ khoe giọng mà hát mộc mạc nhưng tinh tế. Để làm được điều này, tôi phải học, phải nghe và phải luyện rất nhiều.

Gia đình nhạc sĩ Trịnh Công Sơn nói gì với anh khi biết anh được giao vai người thân của họ?

Mọi người rất vui sướng và mong đợi. Vợ chồng chị Trịnh Vĩnh Trinh cũng gặp gỡ và trò chuyện với tôi nhiều buổi. Họ mời tôi về thăm nhà của gia đình, kể những câu chuyện về anh trai của mình và mời tôi dùng cơm thân mật. Thậm chí, chị Trinh còn chỉ cho tôi những nét đặc biệt trong cách nói chuyện của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.

Gia đình nhạc sĩ là một gia đình rất thuận hòa, đầm ấm, anh chị em yêu thương nhau. Qua phim này, tôi thấy những người trong gia đình yêu thương nhau lắm. Chị Trinh là em gái, anh Trực là em rể nhưng rất quan tâm đến dự án phim này. Quan tâm kiểu như quan tâm về anh mình chứ không phải điều gì khác.

Cảm ơn anh đã chia sẻ thông tin.