NSƯT Thanh Ngoan kể chuyện xẩm bằng phim

Hát xẩm từ lâu đã trở thành đặc sản quý trong nền âm nhạc dân tộc tuy nhiên tư liệu về loại hình này chỉ đếm trên đầu ngón tay. Tác phẩm điện ảnh về xẩm chỉ có thể kể tới bộ phim tài liệu “Xẩm đỏ” dài 35 phút của đạo diễn Lương Đình Dũng (sản xuất năm 2011), xoay quanh nhân vật chính là bà Hà Thị Cầu, báu vật nhân gian sống của môn nghệ thuật này. Là người đã nhiều năm gắn bó với âm nhạc dân tộc nói chung cũng như xẩm nói riêng NSƯT Thanh Ngoan cùng người bạn của mình NSƯT Hoàng Anh Tú đã lên dự án cho một bộ phim về “cuộc đời” của xẩm. Đến nay kịch bản phim mang tên “Đời xẩm” do hai nghệ sĩ viết đã hoàn thành dự định sẽ bắt đầu quay vào năm sau. Phóng viên Dân Trí có cuộc trò chuyện với hai nghệ sĩ về dự án này.

Lý do hai nghệ sĩ cho ra đời dự án này?

NSƯT Thanh Ngoan: Xuất phát từ lòng yêu xẩm. Điều quan trọng hơn là tôi gặp được một người bạn có cùng tình yêu đó là Hoàng Anh Tú. Những lúc ngồi tập hát xẩm với nhau, chúng tôi nghĩ tại sao mình không làm một cái gì đó chuyển tải được tất cả đời sống của xẩm mà dễ xem dễ hiểu. Một kịch bản phim không quá dài ra đời từ đó.

NSƯT Hoàng Anh Tú: Sau một thời gian dài đi biểu diễn khắp mọi miền đất nước và nước ngoài thấy rất nhiều khán giả chưa hiểu nhiều về xẩm nên tôi muốn làm một bộ phim để qua đó kể một câu chuyện về loại hình nghệ thuật này. Hơn nữa gặp được Thanh Ngoan người đã từng học đạo diễn và hát xẩm chuyên nghiệp là điểm rất thuận lợi để cùng thực hiện ý tưởng này.

Phải mất bao lâu để đi từ ý tưởng đến kịch bản? Hai nghệ sĩ dự định sẽ dùng nguồn kinh phí nào để đưa kịch bản lên phim?

NSƯT Hoàng Anh Tú: Ý tưởng có từ cách đây 5 năm song vì tôi và Thanh Ngoan đều bận công việc người đi diễn mưu sinh, người làm quản lí có dịp gặp nhau lại trăn trở không biết khi nào mới thực hiện được. Phải 2 năm trước đây mới ngồi lại cùng nhau viết kịch bản.

NSƯT Thanh Ngoan: Kinh phí làm phim hiện chúng tôi đang xin tài trợ đã có môt số đơn vị đứng ra giúp đỡ. Bên cạnh đó có sự quan tâm mặc dù chưa chính thức từ phía Bộ VH - TT - DL để gìn giữ di sản âm nhạc dân tộc.

Bộ phim sẽ được xây dựng theo thể loại nào? Hai nghệ sĩ có thể tiết lộ một chút về nội dung phim?

NSƯT Hoàng Anh Tú: Nói nôm na là một bộ phim ca nhạc dùng các làn điệu xẩm để chuyển tải nội dung. Kể một câu chuyện hiện đại vừa mang giá trị hiện thực cuộc sống vừa tái hiện lịch sử phát triển của xẩm từ trước tới nay.

NSƯT Thanh Ngoan: Bộ phim mang tên “Đời xẩm” với thời lượng khoảng 40 phút, có hai diễn viên chính Ông Xẩm (Hoàng Anh Tú) và Bà xẩm (Thanh Ngoan). Xẩm ra đời từ đâu và tất cả các làn điệu xẩm của Việt Nam hát ở đâu sẽ được tái hiện lại trong phim. Hi vọng đây sẽ là tư liệu quý để khán giản chưa biết nhiều về xẩm sẽ hiểu được đời sống thực của loại hình âm nhạc truyền thống này.

Tính thẩm mỹ về hình cho bộ phim sẽ được đảm bảo bằng cách nào?

NSƯT Thanh Ngoan: Phim sẽ dùng toàn bộ các làn điệu xẩm cổ lồng ghép hợp lí để kể chuyện, rất thuận lợi khi chúng tôi đều biết hát xẩm, Hoàng Anh Tú còn là một nhạc sĩ. Về diễn xuất cả hai đều có thể đảm bảo vì đã từng diễn trên sân khấu chèo. Ngoài ra chúng tôi có mời một chuyên gia người Pháp cộng tác để đảm bảo có hình ảnh đẹp.

Hiện nay đưa một bộ phim Việt Nam đến với công chúng đã là khó vậy phim về âm nhạc dân tộc liệu có phải là một dự án khả thi?

NSƯT Thanh Ngoan: Tôi nghĩ “Có bột mới gột nên hồ”, “bột” đã có rồi là con người, kịch bản cùng nhiều yếu tố khác đã được chuẩn bị kĩ lưỡng tôi tin sẽ “gột nên hồ” thôi. Còn được như mong muốn, kì vọng của khán giả hay không thì “hãy đợi đấy”.

Bài và ảnh: Đinh Nha Trang