Nghệ sĩ không lợi dụng niềm tin của khán giả để trục lợi

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đã ký ban hành Bộ quy tắc ứng xử cho nghệ sĩ vào ngày 13/12, sau nhiều tháng lấy ý kiến đóng góp từ nghệ sĩ, công chúng.

Đối tượng của bộ quy tắc là người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật nói chung. Dù Bộ quy tắc không có giá trị pháp lý, nhưng đây là bộ khung, đặt ra tiêu chuẩn để nghệ sĩ, người hoạt động nghệ thuật điều chỉnh hành vi ứng xử sao cho chuẩn mực.

Bộ Quy tắc hướng tới khuyến khích, phát huy, lan tỏa các giá trị văn hóa tốt đẹp theo tinh thần "nhân cái đẹp, dẹp cái xấu", lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực.

Quy tắc ứng xử đối với công chúng, khán giả, có nêu rõ nội dung: cần tôn trọng, lắng nghe, tiếp thu ý kiến đóng góp xác đáng của công chúng, khán giả để hoàn thiện bản thân và nâng cao chất lượng hoạt động nghệ thuật; Ứng xử chân thành, đúng mực, thân thiện và xây dựng hình ảnh đẹp của người hoạt động nghệ thuật với công chúng, khán giả; không lợi dụng niềm tin, tình cảm của công chúng, khán giả để trục lợi cá nhân dưới mọi hình thức.

 Trên môi trường báo chí, truyền thông và không gian mạng, Bộ quy tắc cũng nêu một số nội dung: Cá nhân sử dụng tài khoản mạng xã hội để tương tác, chia sẻ, đăng tải, cung cấp thông tin chính xác, tin cậy, có lợi ích cho xã hội và đất nước; bình luận, nhận xét đúng mực, có văn hóa, có trách nhiệm về những vấn đề mà dư luận xã hội quan tâm; trung thực trong phát ngôn, bày tỏ và chia sẻ quan điểm đúng đắn, khách quan.

Không sử dụng từ ngữ gây mâu thuẫn, xung đột, phân biệt vùng, miền, giới tính, tính ngưỡng, tôn giáo; không sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh phản cảm, trái thuần phong mỹ tục. Không lôi kéo, xúi giục, kích động, tạo phe nhóm gây chia rẽ, mất đoàn kết, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân; gây phương hại đến an ninh, trật tự, lợi ích quốc gia, dân tộc.

Không đăng tải, chia sẻ và lan truyền các nội dung vi phạm pháp luật, thông tin sai sự thật, vi phạm bản quyền, thông tin chưa được kiểm chứng, xúc phạm danh dự, nhân phẩm cá nhân và ảnh hưởng tiêu cực, xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân.

Ngoài ra, Quy tắc cũng quy định ứng xử của người hoạt động nghệ thuật khi tham gia các hoạt động xã hội khác như hoạt động từ thiện như phát huy tinh thần tự nguyện, tự giác tham gia các hoạt động xã hội. Thực hiện, phối hợp thực hiện hiệu quả các phong trào, hoạt động từ thiện, nhân đạo, chăm lo người nghèo, người dễ bị tổn thương trong xã hội theo quy định pháp luật.

Dùng uy tín cá nhân để lan tỏa các giá trị nhân văn, những việc làm tốt, hình ảnh đẹp, hành vi ứng xử văn hóa trong xã hội đến cộng đồng, chú trọng các hoạt động liên quan đến giáo dục sức khỏe cộng đồng, lối sống thân thiện và bảo vệ môi trường.

"Công khai, minh bạch kịp thời khi tham gia các hoạt động xã hội, bảo vệ uy tín, trách nhiệm, danh dự người hoạt động nghệ thuật, không lạm dụng danh hiệu, danh xưng, hình ảnh để tư lợi cá nhân", Bộ Quy tắc ứng xử nhấn mạnh.

Bộ quy tắc ứng xử này được xây dựng từ tháng 8. Theo ông Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thì Bộ quy tắc ứng xử là nền tảng để xác định những hành vi lệch chuẩn trong giới nghệ sĩ. Tuy nhiên, "đây là khung về quy tắc ứng xử chứ không phải quy phạm pháp luật, không có phần xử phạt, vì thế không có chuyện cấm sóng các nghệ sĩ".

Trước đó, trao đổi với PV Dân trí, luật sư Lê Văn Hồi, Giám đốc Công ty Luật TNHH My Way cho rằng: "Bộ Quy tắc ứng xử không phải là văn bản quy phạm pháp luật, do vậy sẽ không thể bổ sung các chế tài xử phạt như phạt tiền, cấm sóng ... Những chế tài này sẽ được quy định bởi các nghị định của Chính phủ, còn Bộ quy tắc ứng xử được ban hành chỉ có ý nghĩa trong việc định hướng ứng xử, hành vi của nghệ sĩ trong quá trình hành nghề của mình"...

 Lần đầu tiên, giới nghệ sĩ chính thức có những quy tắc ứng xử riêng. Bộ quy tắc được đánh giá là hết sức cần thiết ở thời điểm này và nhận được sự ủng hộ của nhiều nghệ sĩ.