Nepal đối diện với nguy cơ bị trộm cắp cổ vật hàng loạt

Giữa những đống gạch vụn đổ nát, thầy tu Pannakaji nằm ngủ bên cạnh những bức tượng thờ đang bày ngổn ngang trên mặt đất ở quần thể Đền Swayambhunath của thủ đô Kathmandu, Nepal. Thầy tu Pannakaji hy vọng sự có mặt của mình sẽ khiến những kẻ trộm cắp không dám táo tợn vào đây hoành hành.

Quần thể Đền Swayambhunath (hay còn gọi là Đền Khỉ) đã có lịch sử 1.600 năm tuổi, tọa lạc trên đỉnh đồi, nơi đây là điểm đến lâu đời và linh thiêng bậc nhất đối với các tín đồ Phật giáo ở Nepal.

Dù ngôi đền chính trong quần thể Đền Swayambhunath không bị tổn hại sau trận động đất mạnh 7,8 độ Ricte xảy ra ngày 25/4, nhưng nhiều công trình khác trong quần thể đã phải gánh chịu những tổn hại nặng nề.

Trong lúc những thiệt hại đối với Đền Khỉ còn chưa được khắc phục, những bức tượng may mắn còn “lành lặn” sau động đất giờ đây lại phải đối mặt với nguy cơ bị trộm cắp. Không chỉ có những kẻ cắp táo tợn tìm đến đây mà còn có cả những tín đồ sùng đạo, họ hy vọng có thể “nhặt nhạnh” được một vật thiêng để mang về nhà, lấy may cho gia đình sau tai ương vừa trải qua.

Thầy tu 61 tuổi Pannakaji hiện đang phải sống trong một lều lán dựng tạm trong đền cùng với 200 thầy tu khác. Giờ đây các thầy tu trở thành những người bảo vệ cho ngôi đền. Họ không chỉ lo lắng cho những công trình vốn đã bị rạn nứt vì động đất, có thể đổ sụp xuống bất cứ lúc nào nếu xảy ra dư chấn, giờ đây, họ còn có thêm một mối lo khác khi những kẻ trộm cắp cổ vật tận dụng màn đêm để lẻn vào đánh cắp những bức tượng.

Thầy tu Pannakaji cho biết: “Tôi không dám ngủ. Tôi phải trông nom ngôi đền. Tôi cần phải dừng những kẻ muốn lấy cắp tượng” - vừa nói, thầy Pannakaji vừa lần tràng hạt.

UNESCO cũng đã cử tới ngôi đền một nhóm chuyên gia để đánh giá những thiệt hại mà ngôi đền phải hứng chịu, đồng thời, những chuyên gia này cũng góp sức bảo vệ ngôi đền.

Nhà khảo cổ học và nghiên cứu lịch sử nghệ thuật David Andolfatto - thành viên trong nhóm chuyên gia - bày tỏ sự lo ngại về nạn trộm cắp cổ vật: “Những bức tượng nhỏ làm bằng đất sét vẫn còn nguyên vẹn là mục tiêu dễ bị lấy đi nhất. Nhiều bức vẫn còn đang nằm lẫn trong những đống đổ nát, chúng tôi không thể kiểm soát hết. Tôi rất lo lắng bởi đây là ngôi đền quan trọng của Nepal”.

Theo tính toán của nhóm chuyên gia do UNESCO cử đến, mức độ tàn phá mà trận động đất gây ra cho Đền Khỉ - Địa danh Di sản Thế giới - lên tới 70%.

Hiện tại, theo chuyên gia Andolfatto, hiện tượng trộm cắp cổ vật và những tác phẩm nghệ thuật đang diễn ra tại Nepal, Đền Khỉ chính là “hũ mật” mà những kẻ trộm cắp cổ vật chuyên nghiệp chắc chắn sẽ nhắm tới bởi cổ vật ở đây sẽ là những món hàng đắt giá khi đem bán ngoài chợ đen.

Cùng với các tình nguyện viên và các chuyên gia khác, ngày ngày Andolfatto chụp hình và ghi chép về những món cổ vật trong đền để hệ thống hóa những gì còn sót lại sau động đất.

Có một tin tốt nhỏ bé giữa vô vàn những tin xấu ở Nepal trong những ngày này, đó là tại Đền Khỉ, khi một bức tượng lớn bị vỡ vụn, người ta đã tìm thấy bên trong những bức tượng nhỏ hơn được thực hiện giống như búp bê Matryoshka của Nga. Trước đây, người ta không biết về bí mật của bức tượng này cho tới khi bức tượng lớn bên ngoài… bị vỡ vụn.

Vì lo sợ một số công trình bị ảnh hưởng nặng sau động đất có thể đổ sụp bất ngờ nên hiện tại các thầy tu chưa dám vào sâu bên trong một số công trình để tìm kiếm những cổ vật còn nguyên vẹn. Họ buộc phải ở trong những lều lán dựng tạm. Các thầy tu ở đây đều đồng lòng nhất trí rằng họ cần phải ở lại để bảo vệ ngôi đền.

Trong những ngày này, chỉ có những chú khỉ ở đền là… thích thú bởi chúng không còn thấy những đám đông khách du lịch nữa, đàn khỉ đùa nghịch nhiều hơn thường lệ, trong khi các thầy tu cố gắng tìm trong đống đổ nát những gì còn sót lại.

Bích Ngọc
Theo AFP