Ký ức nhà tập thể Hà Nội qua triển lãm 3D độc đáo

Từng là biểu tượng cho không gian xã hội mới, nhà tập thể là một trang quan trọng trong lịch sử nhà ở của Việt Nam. Trải qua hàng chục năm tồn tại và phát triển, những căn nhà này cũng có nhiều thay đổi về hình dạng và cấu trúc.

“Thay hình đổi mặt” bao gồm hơn 10 tác phẩm 3D của 2 tác giả là nghệ sỹ Nguyễn Thế Sơn và Trần Hậu Yên Thế. Trong đó tái hiện theo nguyên mẫu của nhiều căn tập thể cũ hiện vẫn còn đang tồn tại ở Hà Nội như: tập thể Thành Công, Giảng Võ, Kim Liên, Thanh Nhàn, Nguyên Hồng…. nhằm mang đến công chúng những suy ngẫm và tìm về “ký ức tập thể” của Hà Nội.

Triển lãm được các tác giả chuẩn bị trong vòng gần 1 năm, trong đó, để tạo ra những chi tiết chân thực, sống động nhất, nghệ sỹ Nguyễn Thế Sơn đã chụp ảnh rồi cắt lớp tạo hình ảnh 3D sống động.

Trong mỗi tác phẩm người xem dễ dàng nhận ra dấu tích của thời gian qua những bức tường loang lổ, rêu phong, những “chuồng cọp” được cơi nới thêm trong các khu chung cư cũ. Trong ảnh là tranh 3D tái hiện về khu tập thể D8 - Thành Công.

Mặt bên nhà B2, tập thể Văn Chương. Khu tập thể này được xây dựng từ những năm 1960 của thế kỷ trước. Trải qua hàng chục năm tồn tại và phát triển, những căn nhà này đã bắt đầu có dấu hiệu xuống cấp. Nhiều "chuồng cọp" được dựng lên cả ở mặt trước và mặt sau của khu nhà

Mặt hông nhà A2 tập thể Giảng Võ - Hà Nội.

Mặt sau nhà tập thể Nội thương.

Các chi tiết đều được làm tỉ mỉ, thủ công rất sắc nét và sống động.

Những căn nhà tập thể chật chội này là nơi ở của nhiều thế hệ trong một gia đình. Vì thế, rất nhiều khu nhà, người dân đã tận dụng cơi nới khoảng không gian phía trước một cách triệt để. Hình ảnh "chuồng cọp", "chuồng chim" vì thế khá phổ biến ở các tập thể cũ

"Bảng tin ký ức" với chiếc bảng đen quen thuộc thường dùng để viết bảng tin thông báo hay treo những hình ảnh cưới hạnh phúc của các cặp đôi trong các khu nhà tập thể cũ... cũng khơi gợi nhiều xúc cảm cho người xem.

Bên cạnh những bức ảnh 3D chân thực là những bản vẽ kiến trúc thể hiện thiết kế nguyên thủy của những khu nhà tập thể và những thông tin về năm xây dựng, hiện trạng hiện nay… do các tác giả dày công nghiên cứu, tìm hiểu.

Bản thân tác giả Thế Sơn và Yên Thế cũng đều sinh ra và lớn lên ở các khu tập thể nên cũng có những xúc cảm đặc biệt khi thực hiện dự án này. Trong trí nhớ của các tác giả, ký ức nhà tập thể cũ là những sân chơi chung rộng rãi, tấp nập trẻ con, là những buổi chiều nhộn nhịp cảnh nấu nướng chung của các gia đình. Ngày nay, xã hội phát triển, nhà cao tầng mọc lên san sát, các khu tập thể mất đi hầu hết những nét văn hóa chung. Những hình ảnh về “văn hóa nhà tập thể” vì thế chỉ còn lại trong ký ức.

Đến với triển lãm, người xem không chỉ được trở về với những ký ức tập thể mà còn như được chứng kiến một bảo tàng, lưu trữ đầy đủ những hoài niệm của quá khứ lẫn nhịp sống của hiện tại.