Hàng trăm thiếu nữ xinh đẹp diễu hành rước nước dâng Bà Thu Bồn

Sông Thu Bồn - dân gian gọi là sông Mẹ - gắn với những câu chuyện ly kỳ về Bà Thu Bồn được người dân Quảng Nam truyền tụng qua nhiều thế hệ.

Lễ hội Bà Thu Bồn đã tồn tại suốt hơn 300 năm, biểu tượng quan trọng trong văn hóa tâm linh, có vai trò đặc biệt với người dân địa phương, kết nối sự giao thoa giữa tâm linh truyền thống và cuộc sống hiện đại. Đây là lễ hội thể hiện tình đoàn kết giữa người Việt - Chăm và cộng đồng dân tộc thiểu số sinh sống ở thượng nguồn sông Thu Bồn. 

Thực hiện lễ rước nước từ sông Thu Bồn về lăng Bà, nghi thức quan trọng nhất lễ hội, có hơn 200 người trong các đội kèn, đội lân, ca múa cùng hơn 10.000 người dân và du khách.

Đặc biệt, thu hút sự chú ý của lễ hội là hàng trăm thiếu nữ xinh đẹp trong trang phục Việt - Chăm cùng nhau hộ tống đoàn rước nước về lăng Bà Thu Bồn. Những thiếu nữ được lựa chọn có gương mặt sáng, ưa nhìn, chăm ngoan và hiếu học; là học sinh các cấp từ tiểu học đến THPT, sinh sống trên địa bàn xã Duy Tân, dọc con sông Thu Bồn.

Tại lễ hội, người dân từ khắp nơi mang lễ vật với hoa thơm, trái ngọt; đặc biệt là loại bánh gừng (bánh hình củ gừng, có màu vàng bắt mắt) để dâng bà.

Phần hội phong phú với các hội hô hát bài chòi, hội ẩm thực với những món ngon trong vùng, nhất là mỳ quảng. Đặc biệt, hội đua thuyền với sự tham gia của các đội thuyền đến từ các huyện ven sông Thu Bồn như Điện Bàn, Duy Xuyên, Đại Lộc, Quế Sơn… thu hút đông đảo người xem.

Các thiếu nữ ca múa mừng lễ Bà Thu Bồn. Có nhiều thuyết tương truyền về bà Thu Bồn, người mà dân trong vùng ghi ơn, sùng kính và tổ chức lễ hội tưởng nhớ, cầu mong được che chở, bình yên và thịnh vượng. Có truyền thuyết kể lại rằng bà là công chúa vua Mây, cũng có thuyết tương truyền bà là nữ tướng Chămpa xưa.

Khi giặc bao vây kinh thành, bà cưỡi ngựa chạy đến phường Rạnh thì ngã ngựa. Ngọc thể trôi sông về tới làng Thu Bồn (ngay khu vực sông thuộc địa phận xã Duy Tân, huyện Duy Xuyên ngày nay) được dân làng cứu vớt, chôn cất và thờ cúng. Đúng năm đó, làng có dịch bệnh đậu mùa lan rộng, bà đã linh ứng cho thuốc dân làng khỏi bệnh, thoát nạn.

Rước nước vào dâng lên bà, đây là nước thiêng được rước từ Giếng Bà tại Dinh Bà Thu Bồn ở xã Quế Trung (huyện Nông Sơn) xuôi theo hạ lưu sông Thu về tại lăng Bà Thu Bồn tại xã Duy Tân ( Duy Xuyên).

Truyền thuyết về bà Thu Bồn có nhiều, song tất cả đều hội tụ và toát lên chân dung vẻ đẹp của người phụ nữ đa tài, đức độ; người mẹ của quê hương, xứ sở mang sắc màu thần bí, biểu tượng của khát vọng đất nước thái bình.