Hai tượng voi đá nghìn năm tuổi ở Bình Định

Thứ tư, 07/09/2022 - 17:29

(Dân trí) - Hai tượng voi làm bằng đá sa thạch là hiện vật gốc, độc bản trong phong cách điêu khắc Chăm ở thế kỷ 12, thuộc quyền quản lý, sở hữu của Bảo tàng tỉnh Bình Định.

Ngày 7/9, UBND tỉnh Bình Định cho biết đã có văn bản đề nghị Bộ VH-TT-DL xem xét trình Thủ tướng công nhận bảo vật quốc gia cho hai tượng voi đá thành Đồ Bàn (xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, Bình Định), thuộc quyền quản lý, sở hữu của Bảo tàng tỉnh Bình Định.

Hai tượng voi đá nghìn năm tuổi ở Bình Định - 1 — Cặp voi đá ở thành Đồ Bàn có niên đại khoảng thế kỷ 12 được đề nghị công nhận bảo vật quốc gia (Ảnh: N.N.).

Hai tượng voi đá thành Đồ Bàn được đặt đứng chầu trước cửa Vệ môn (thành Nội) thuộc khu di tích thành Hoàng Đế.

Thành Hoàng Đế được nhà Tây Sơn xây dựng trên cơ sở kinh thành Đồ Bàn của Champa và mở rộng thêm về phía Đông, được Bộ Văn hóa (nay là Bộ VH-TT-DL) xếp hạng di tích quốc gia năm 1982.

Theo hồ sơ di tích, 2 tượng voi đá này là những tác phẩm thuộc nền điêu khắc Champa, được tạo từ chất liệu là đá sa thạch và được xem là hiện vật gốc, độc bản trong phong cách điêu khắc Chăm ở thế kỷ 12.

Hai tượng voi đá nghìn năm tuổi ở Bình Định - 2 — Tượng voi đá cái (Ảnh: N.N.).

Trong đó, tượng voi cái cao 1,76m, dài 2,2m, rộng 0,85m, trọng lượng ước khoảng 750kg. Tượng được tạo tác trong tư thế động, thân voi thẳng, dáng đang đi, hai chân sau được tạo liền khối với hai chân trước và đế tượng, đồ trang sức thể hiện những đặc điểm của nghệ thuật điêu khắc Champa.

Hai tượng voi đá nghìn năm tuổi ở Bình Định - 3 — Tượng voi đá đực (Ảnh: N.N.)

Tượng voi đực cao 2m, dài 2,4m, rộng 1m, trọng lượng ước khoảng 800kg. Tượng được tạc trong tư thế động, đứng trên bệ đá liền khối hình chữ nhật, hai chân bên trái đang bước tới phía trước; đầu ngẩng cao, vòi voi buông xuôi xuống như đang dùng vòi nhổ cây lên - một hình tượng phổ biến trong nghệ thuật tạc tượng voi Champa.

Đây là 2 tượng voi đá được tạc dưới dạng tượng tròn, có kích thước lớn nhất của người Champa được phát hiện từ trước đến nay.

Hiện nay, Bình Định có 8 hiện vật được công nhận bảo vật quốc gia, đều là những tác phẩm nghệ thuật của người Champa. Trong đó, 5 bảo vật được trưng bày tại Bảo tàng Bình Định, gồm: Phù điêu nữ thần Mahishasuramardini, phù điêu thần Brahma, phù điêu nữ thần Sarasvati, phù điêu Thần hộ pháp Mả Chùa, cặp tượng chim thần Garuda diệt rắn. 3 bảo vật còn lại là cặp tượng Hộ pháp tại chùa Nhạn Sơn (xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn) và tượng thần Shiva (dân gian gọi là tượng Phật Lồi) tại chùa Linh Sơn (xã Nhơn Hội, TP Quy Nhơn).