“Đoàn binh Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng đoạt giải A sách Quốc gia

Tối 9/10, tại Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam đã diễn ra Lễ trao giải Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 3.

Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 3 dù được thực hiện trong bối cảnh dịch Covid-19, nhiều tháng liền cả nước thực hiện giãn cách xã hội nhưng vẫn thu hút sự tham gia của 48 nhà xuất bản trên cả nước (tăng 6 nhà xuất bản so với giải thưởng lần thứ 2) với 362 cuốn sách (tăng 7 cuốn sách) cho 255 tên sách.

Phát biểu tại sự kiện, ông Hoàng Vĩnh Bảo - Thứ trưởng Bộ TT&TT, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia nhấn mạnh: “Nhìn tổng thể, Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 3 cho thấy, trong điều kiện chịu ảnh hưởng không ít của dịch Covid-19 nhưng việc lựa chọn, gửi sách tham gia giải, công tác tổ chức chấm giải và chuẩn bị cho lễ trao giải đã được hoàn thành theo đúng kế hoạch.

Trong 5 loại sách tham gia xét giải lần này, số lượng sách vẫn tập trung nhiều vào các mảng sách: Văn hóa, Văn học và Nghệ thuật; Khoa học xã hội và Nhân văn; Chính trị, Kinh tế.

Trong tổng số 362 cuốn sách dự giải, có một số cuốn sách, bộ sách có giá trị khoa học và giá trị thực tiễn, có tính ứng dụng cao. Tất cả các cuốn sách tham gia xét giải đều thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về nộp lưu chiểu, đăng ký xuất bản, bản quyền tác giả…

Các thành viên Hội đồng Sơ khảo, Hội đồng Chung khảo, Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia đã làm việc công tâm, nghiêm túc, khách quan.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt được, Giải thưởng Sách Quốc gia vẫn còn những điểm cần cố gắng khắc phục trong những mùa giải tới. Hiện vẫn còn 11/59 nhà xuất bản chưa chọn lựa được các đầu sách tham dự giải thưởng.

Các tác phẩm được lựa chọn trao giải thuộc các mảng sách Khoa học tự nhiên và công nghệ, Khoa học xã hội và nhân văn, Chính trị - Kinh tế chủ yếu là sách nghiên cứu, chuyên khảo. Còn ít các cuốn sách được viết dưới dạng phổ thông giúp thuận lợi trong việc tuyên truyền, quảng bá tới đông đảo bạn đọc”.

Theo ông Hoàng Vĩnh Bảo, năm nay, Hội đồng chấm Sơ khảo, Chung khảo, Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia đã mời một số chuyên gia đầu ngành, nhà khoa học có uy tín, phù hợp với chuyên ngành sách cũng như một số nhà khoa học trẻ thuộc ĐH Quốc gia Hà Nội, ĐH Sư phạm TP.HCM, Học viện Ngoại giao, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam... tham gia chấm giải.

Các cuốn sách đạt giải đều phải trải qua các vòng chấm của Hội đồng chấm Sơ khảo; Hội đồng chấm Chung khảo; Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia. Tác phẩm được đề nghị Giải A còn phải qua khâu phản biện kín của các chuyên gia đầu ngành về từng lĩnh vực.

Kết quả qua 3 vòng chấm, Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 3 đã bỏ phiếu, thống nhất trao giải cho 27 cuốn sách và bộ sách, trong đó có 03 giải A, 10 giải B và 14 giải C.

Các cuốn sách tham dự giải lần này có nội dung phong phú, có tính đa ngành, đa mục tiêu và hướng đến nhiều đối tượng độc giả. Nhiều cuốn sách, bộ sách có giá trị lý luận và thực tiễn cao, có tính thời sự và đang được xã hội quan tâm.

Tác phẩm Đoàn binh Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng được viết từ năm 1952 là một cuốn sách quý hiếm trong kho tàng sách thiếu nhi Việt Nam.

Tác phẩm Hình ảnh lâm sàng, chẩn đoán và điều trị trong chuyên ngành da liễu (2 tập) của tập thể tác giả do PGS. TS. Nguyễn Văn Thường (chủ biên) thể hiện tính sáng tạo, độc lạ trong trình bày bệnh học nói chung, bệnh học da liễu nói riêng, giúp cho người dạy, người học và các bạn đọc quan tâm đến bệnh học da liễu thuận lợi trong quá trình nghiên cứu, tham khảo.

Tác phẩm Lịch sử của Herodotus, dịch giả Lê Đình Chi biên dịch có giá trị đặc biệt về khoa học lịch sử, thực tiễn xã hội, được đánh giá là tác phẩm lịch sử mở đầu cho Sử học hiện đại phương Tây.

Tác phẩm Biến động môi trường lớp phủ và giải pháp phát triển bền vững tại các đảo san hô khu vực Quần đảo Trường Sa của TS. Đỗ Huy Cường nằm trong bộ sách Chuyên khảo về Biển đảo Việt Nam là nguồn tư liệu quý phục vụ hoạt động nghiên cứu khoa học, quản lý tài nguyên thiên nhiên và môi trường, phát triển kinh tế xã hội bền vững cho khu vực quần đảo Trường Sa; đồng thời góp phần khẳng định chủ quyền và thực thi nhiệm vụ bảo vệ lãnh thổ, biển đảo của Tổ quốc.

Tác phẩm Lược khảo văn học (3 tập) của GS. Nguyễn Văn Trung là bộ sách có giá trị về mặt văn học sử, góp phần giúp những người nghiên cứu và yêu văn học hôm nay hiểu thêm về bộ phận văn học, văn chương tiến bộ thời kỳ đất nước còn bị chia cắt trước năm 1975.

Phát biểu tại Lễ trao giải, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ghi nhận và đánh giá cao Giải thưởng Sách Quốc gia cũng như các tác giả gửi tác phẩm tham gia.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Giải thưởng Sách quốc gia là hoạt động ý nghĩa, cụ thể hoá sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với văn hoá đọc, khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách, tôn vinh giá trị của sách, của người viết sách.

Qua mỗi lần tổ chức, Giải thưởng Sách quốc gia lại có những đổi mới và kết quả tích cực hơn. Số lượng các nhà xuất bản, số lượng sách tham dự, đặc biệt sức lan tỏa của Giải thưởng trong xã hội ngày càng tăng. Tuy nhiên, để phát triển văn hoá đọc, Phó Thủ tướng nhấn mạnh còn rất nhiều việc phải làm.

Theo Phó Thủ tướng, cần khơi nguồn cảm hứng để người Việt Nam dành thời gian cho việc đọc, việc học để nâng cao tầm hiểu biết và bồi dưỡng tâm hồn.

Cần có nhiều hành động thiết thực hơn nữa để sách và người viết sách, xuất bản sách và người ham đọc sách được tôn vinh, được tạo điều kiện để đóng góp tài năng, nhiệt huyết của mình cho sự nghiệp chung. Đây không chỉ là trách nhiệm của ngành xuất bản mà của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội.

Phó Thủ tướng ghi nhận không chỉ các tác giả, dịch giả, các nhà khoa học, các đơn vị xuất bản đạt giải lần này mà cả những đơn vị, cá nhân chỉ bằng việc tham gia Giải thưởng đã đóng góp thiết thực cho phát triển văn hoá đọc nói riêng, phát triển văn hoá đất nước nói chung.

Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản Việt Nam và các đơn vị xuất bản trên cả nước cần có nhiều giải pháp sáng tạo hơn nữa để Giải thưởng Sách quốc gia trở thành một sự kiện văn hoá ý nghĩa, nhận được sự quan tâm của đông đảo công chúng, góp phần đẩy mạnh hơn nữa văn hoá đọc.

3 tác phẩm đoạt giải A gồm: 

- Lịch sử (Historiai), tác giả Herodotus, người dịch Lê Đình Chi, NXB Thế giới liên kết với Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam xuất bản.

- Hình ảnh lâm sàng, chẩn đoán và điều trị trong chuyên ngành da liễu (2 tập) do PGS.TS. Nguyễn Văn Thường (Chủ biên) và tập thể tác giả, NXB Y học xuất bản.

- Đoàn binh Tây Tiến (Đoàn Võ trang Tuyên truyền Biên khu Lào - Việt), tác giả Quang Dũng, NXB Kim Đồng xuất bản. 

10 tác phẩm đạt Giải B gồm: 

- Kiểm soát quyền lực ở nước ta qua công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng, tập thể tác giả và tác giả Mai Trực (Chủ biên), NXB Chính trị Quốc gia Sự thật xuất bản.

- Mặt trái của công nghệ, tác giả Peter Townsend, người dịch: Quế Chi, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật xuất bản.

- Các khuynh hướng và trường phái ngôn ngữ học hiện đại, tác giả Nguyễn Thiện Giáp, NXB ĐH Quốc gia Hà Nội xuất bản.

- Tên tự tên hiệu các tác giả Hán Nôm Việt Nam do PGS.TS. Trịnh Khắc Mạnh, NXB Khoa học xã hội xuất bản.

- Thực phẩm chức năng do tập thể tác giả và PGS.TS Y học Trần Đáng (Chủ biên), NXB Y học xuất bản.

- Biến động môi trường lớp phủ và giải pháp phát triển bền vững tại các đảo san hô khu vực quần đảo Trường Sa, tác giả Đỗ Huy Cường, NXB Khoa học tự nhiên và Công nghệ xuất bản.

- Lược khảo văn học (03 tập), tác giả Nguyễn Văn Trung, NXB Tổng hợp TP.HCM xuất bản.

- Hát Then các dân tộc Tày, Nùng, Thái Việt Nam (03 cuốn), biên soạn: NS. Đặng Hoành Loan, Ths. Phạm Minh Hương, Ths. Nguyễn Thủy Tiên, NXB Văn hóa dân tộc xuất bản.

- Dòng tranh dân gian Kim Hoàng, Dòng tranh dân gian Đông Hồ (02 cuốn), tác giả Nguyễn Thị Thu Hòa (Chủ biên) đồng tác giả Trịnh Sinh, Lê Bích, NXB Thế giới xuất bản.

- Sài Gòn của em (02 cuốn), tranh: Lê Thư;  lời: Hoàng Nguyên; Sách tương tác của tác giả Lê Thư và Thiện Kiều, NXB Trẻ xuất bản. 

14 tác phẩm đạt Giải C gồm: 

- Công tác địch vận trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954), tác giả, TS. Lê Văn Cử, NXB Quân đội nhân dân xuất bản.

- Chiến lược đại dương xanh, tác giả W. Chan Kim và Renée Mauborgne, người dịch: Phương Thúy, hiệu đính: Ngô Phương Hạnh, NXB Lao động - Xã hội xuất bản liên kết với Công ty Cổ phần Sách Alpha.

- GEN - Lịch sử và tương lai của nhân loại, tác giả Siddhartha Mukherjee, người dịch: Bùi Thanh Châu, NXB Dân trí xuất bản liên kết với Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam.

- Tổ quốc, đồng đội và văn nghệ, tác giả GS.TS. Đinh Xuân Dũng, NXB Văn học và Công ty Cổ phần Tri thức Văn hóa Sách Việt Nam liên kết xuất bản.

- Nét Việt trên bia Tiến sĩ Văn Miếu - Quốc Tử Giám, tác giả Trần Hậu Yên Thế, Trần Trung Hiếu, NXB Mỹ thuật xuất bản.

- Lịch sử các chế độ báo chí ở Việt Nam (02 tập), tác giả Phan Đăng Thanh, Trương Thị Hòa, NXB Tổng hợp TP.HCM. 

- Bộ sách Hóa học phân tích hiện đại (03 cuốn): Cơ sở lý thuyết của các phương pháp phân tích điện hóa; Các kỹ thuật và phương pháp chuẩn bị mẫu phân tích; Các phương pháp phân tích hóa học tác giả Phạm Luận, NXB Bách khoa Hà Nội xuất bản.

- Vật liệu biến hóa có chiết suất âm - Công nghệ chế tạo, tính chất và ứng dụng, tác giả PGS.TS. Vũ Đình Lãm, NXB Khoa học tự nhiên và Công nghệ xuất bản.

- Được học, tác giả Tara Westover, người dịch: Nguyễn Bích Lan, NXB Phụ nữ xuất bản.

- Nghệ thuật và nghệ nhân vùng Kinh thành Huế, tác giả Léopold Michel Cadière, Edmond Gras, người dịch và chú giải: Lê Đức Quang, NXB Hà Nội liên kết với Công ty Cổ phần Sách Thái Hà xuất bản.

- Chào thế giới bây giờ con đã đến, tác giả Lê Minh Quốc lấy cảm hứng từ Coco Mì, NXB Văn hóa - Văn nghệ TP.HCM xuất bản.

- Vào bếp nấu ăn săn ngay điểm tốt, tác giả Đỗ Xuân Thảo, Phan Thị Hồ Điệp, NXB Lao động Công ty Cổ phần Sách Thái Hà liên kết xuất bản.

- Giáo dục đa giác quan (04 cuốn) tác giả Pavla Hanácková, minh họa: Linh Dao, Irene Gough, người dịch: Hoàng My, NXB Hà Nội và Công ty Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam liên kết xuất bản.

-  Lật mở cùng con (04 cuốn) lời: Bảo Ngọc, tranh: Thu Nấm, Hoàng Đậu Xanh, NXB Thanh niên và Công ty TNHH Thương mại & Dịch vụ Văn hóa Đinh Tị phát hành.