Đạo diễn sân khấu khó khăn như… “yêu một cô gái ốm yếu”

Đó là nhận định của GS -NSND Đình Quang về thực trạng sân khấu nói chung ở nước ta trong buổi tọa đàm “Đạo diễn trong liên hoan sân khấu 2012 – Hướng tới liên hoan cải lương 2012” do Hội nghệ sĩ sân khấu tổ chức vào 19/9 tại Hà Nội.

Tham dự buổi tọa đàm có sự góp mặt của nhiều đạo diễn sân khấu tên tuổi như NSND Đình Quang, NSƯT Lê Chức, NSND Hữu Châu, NSND Lê Tiến Thọ cùng lớp đạo diễn trẻ như NSƯT Tuấn Hải và hai đạo diễn cải lương Trịnh Trung Kiên, Trần Quang Hùng.

Đạo diễn kịch nói không có đất, diễn viên không muốn đóng

Trở về từ liên hoan sân khấu kịch chuyên nghiệp toàn quốc tại Huế với hai giải bạc cho vở “Chia tay hoàng hôn” và “Phía sau quyền lực” đạo diễn Tuấn Hải khẳng định mình đã gặp may khi được dựng vở. Anh cho rằng, thế hệ mình thiệt thòi, bản thân anh suốt mười năm ở nhà hát chỉ ngồi chơi và diễn một vài vở. Ở nhà hát kịch Việt Nam, hầu như các vở đều do lãnh đạo đảm nhiệm. Lớp đạo diễn trẻ muốn thử sức, rèn rũa kinh nghiệm gần như không có cơ hội. Chưa kể đến chuyện, có những người trước chỉ là diễn viên, không được đào tạo chuyên ngành đạo diễn bài bản khi lên lãnh đạo cũng đứng ra viết kịch bản và dựng bất chấp chất lượng vở kịch thế nào. Sau sóng gió của sự việc sát nhập hai nhà hát, ở liên hoan lần này lớp đạo diễn trẻ như Tuấn Hải mới có cơ hội thể hiện khả năng.

Bên cạnh đó, NSND Đình Quang chỉ ra nhiều khó khăn trong quá trình rèn nghề của đạo diễn sân khấu ở Việt Nam. Ở các nước phát triển, đào tạo được đạo diễn giỏi đã khó, ở Việt Nam lại càng khó hơn. Bởi muốn giỏi phải đọc nhiều tài liệu, xem nhiều vở kịch hay, được cọ xát với thực tế và hơn cả phải có những lời đánh giá, góp ý chất lượng. Song môi trường nghệ thuật nước ta không có những điều kiện đó, công chúng ngày càng không mặn mà mua vé vào xem kịch. “Đạo diễn sân khấu quá vất vả, thiệt thòi như yêu một cô gái ốm yếu. Nhưng một khi đã trót yêu rồi phải tìm cách chữa bệnh cho cô ấy. Sự sáng tạo, tưởng tượng rất quan trọng, chứng minh tưởng tượng ấy có thực một cách sáng tạo càng quan trọng hơn”.

Đạo diễn cải lương đang ở “điểm đáy của đồ thị hình sin”

Liên hoan sân khấu cải lương sắp tới, hứa hẹn sẽ có nhiều gương mặt đạo diễn trẻ tài năng như Hoàng Quỳnh Mai, Trịnh Trung Kiên,… những người luôn tìm cái mới để khẳng định mình. Tuy nhiên để làm nên một “Cuộc cách mạng cải lương trong thế kỷ 21giữa thời buổi quá ít khán giả yêu thích bộ môn nghệ thuật này” (theo cách nói của NSUT Lê Chức) vẫn là một thách thức lớn đối với họ.