"Cứ 3 người có 1 người xem Mai": Trấn Thành có thổi phồng doanh thu?

Bích Phương

(Dân trí) - Trước một bài đăng cho rằng với doanh thu đã công bố, "tức là cứ 3 người ở thành thị và từ 18-40 tuổi sẽ có 1 người xem phim Mai", nhiều người đặt nghi vấn về doanh thu phim của Trấn Thành.

Thổi phồng doanh thu, số liệu đáng ngờ?

Mai - tác phẩm điện ảnh của Trấn Thành - đang lần lượt xác lập những cột mốc kỷ lục về doanh thu.

Theo số liệu từ Box Office Vietnam (đơn vị quan sát độc lập), tính đến sáng 22/2, Mai đạt doanh thu 407 tỷ đồng. Với tốc độ trung bình mỗi ngày doanh thu tăng khoảng hơn 30 tỷ đồng, phim đang tiến sát với cộc mốc 475 tỷ đồng - kỷ lục trước đó Nhà bà Nữ từng xác lập về phim có doanh thu cao nhất lịch sử phòng vé Việt.

Cứ 3 người có 1 người xem Mai: Trấn Thành có thổi phồng doanh thu? - 1

Mai - bộ phim "cháy vé" dịp Tết năm nay (Ảnh: CJ HK Entertainment).

Bên cạnh những phản ứng tích cực về cơn sốt Mai, nhiều ý kiến bày tỏ nghi ngờ về doanh thu mà bộ phim đạt được. 

Trên mạng xã hội, một bài đăng nhận về lượt tương tác lớn, trong đó người dùng mạng đặt nghi vấn có hay không việc nhà sản xuất và các đơn vị thống kê "thổi phồng" doanh thu, công bố số liệu "ảo" để quảng bá cho tác phẩm của Trấn Thành.

Theo bài đăng, ước tính trung bình mỗi vé xem phim giá 100.000 đồng, khi phim đạt mốc 367 tỷ đồng doanh thu nghĩa là có khoảng 3,6 triệu người đã đi xem Mai. Tác giả cho rằng đối tượng xem bộ phim này chủ yếu từ 18-40 tuổi, sống tại các thành phố lớn.

"Chiếu theo tỷ lệ dân số, thì cả nước sẽ có khoảng 11,85 triệu người thõa mãn đủ các yếu tố: từ 18-40 tuổi, ở thành thị.

Với doanh thu 367 tỷ đồng đã công bố, tức là cứ 3 người ở thành thị và từ 18-40 tuổi, sẽ có 1 người xem phim Mai. Hồi xưa học xác suất thống kê, tức là hỏi ngẫu nhiên 3 người, sẽ có 1 người xem Mai. Tôi làm cuộc khảo sát với bạn bè, thì 10 người chưa ai xem phim này cả", bài viết nêu.

Thông tin này gây tranh cãi lớn, trong khi một số người đồng quan điểm, bày tỏ nghi ngờ về con số doanh thu phim, số khác cho rằng tác giả sử dụng phương pháp thống kê không chính xác, thiếu giá trị tham khảo về khái niệm "khảo sát thị trường". 

Khán giả cho rằng không thể tính phương pháp chia đều doanh thu và giá vé để tính con số đầu người đã ra rạp xem Mai.

Một ý kiến phản bác: "Có những người đi xem 2,3 lần, có những người được tặng vé nhưng không xem. Cũng có nhiều học sinh 16, 17 tuổi vào rạp. Ngoài ra, vùng nông thôn, tỉnh lẻ ít rạp chiếu phim nhưng không phải là không có. Người dân sống ở vùng nông thôn cũng có thể đến thành phố để xem phim.

Không thể dùng việc khảo sát 10 người xung quanh chưa ai xem Mai thì dẫn tới việc nghi vấn số liệu doanh thu gian dối, thổi phồng".

Nhà phát hành và đơn vị thống kê độc lập nói gì?

Box Office Vietnam (BOVN) là trang tổng hợp, phân tích dữ liệu doanh thu phòng vé trên toàn lãnh thổ Việt Nam, hoạt động từ 2016. Đây cũng là đơn vị duy nhất tại Việt Nam thống kê số liệu các cụm rạp, phòng chiếu, số lượng vé và doanh thu thị trường điện ảnh.

Cứ 3 người có 1 người xem Mai: Trấn Thành có thổi phồng doanh thu? - 2

Doanh thu các phim trong ngày, theo thống kê của BOVN tính đến 14h ngày 22/2 (Ảnh: Chụp màn hình).

Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Khánh Dương - Nhà sáng lập BOVN - cho biết mọi số liệu của BOVN đều thu thập, tổng hợp từ dữ liệu bán vé công khai trên các hệ thống cụm rạp trong nước.

Về bài đăng của dân mạng cho rằng doanh thu phim Mai đã được "thổi phồng số liệu", ông Nguyễn Khánh Dương nói: "Theo số liệu của chúng tôi, những gì nhà sản xuất phim Mai công bố là đúng".

Về vấn đề độ tuổi trung bình của khán giả và tỷ lệ ra rạp xem Mai theo vùng miền, phía BOVN nói trang web không thống kê được độ tuổi người xem. Tuy nhiên về thị phần của phim, ông Dương cho biết khán giả phim Mai tập trung phần lớn ở TPHCM, tiếp đó là Hà Nội và một số tỉnh miền Nam.

Cứ 3 người có 1 người xem Mai: Trấn Thành có thổi phồng doanh thu? - 3

Thống kê tỷ lệ doanh thu "Mai" theo vùng miền, tính từ 10/2-14/2 (Ảnh: BOVN cung cấp).

Phóng viên Dân trí cũng đặt câu hỏi đến ông Nguyễn Khánh Dương về những bình luận thắc mắc vì sao có sự chênh lệch giữa số liệu mà BOVN công bố và số liệu của nhà sản xuất, nhà phát hành phim đưa ra.

Theo đó, CJ HK Entertainment (nhà phát hành Mai) công bố doanh thu 12h trưa hằng ngày, với con số thấp hơn khoảng vài chục tỷ đồng so với con số thời điểm cùng thời gian thực tế trên website của Box Office Vietnam.

Từ chi tiết này, dân mạng đặt câu hỏi số liệu chính xác về doanh thu của Mai là bao nhiêu, con số nào đưa ra là đáng tin cậy? 

Ông Nguyễn Khánh Dương giải thích: "Không bao giờ có chuyện số liệu của một bên thứ 3 đo đạc lại chính xác 100% với số liệu nội bộ của bên phát hành. Điều này xảy ra ở bất cứ lĩnh vực thống kê số liệu nào.

Ví dụ, Forbes đâu thể biết được tài sản thật sự của Elon Musk, Bill Gates? Nhưng họ có cách tính của họ, dựa trên những dữ liệu công khai, và xã hội chấp nhận bảng xếp hạng của họ rộng rãi".

Ông Dương khẳng định thuật toán quét dữ liệu của BOVN được cải tiến qua thời gian. Theo đánh giá của ông, sai số với số vé bán ra thật khoảng 5%.

"Chúng ta cũng cần lưu ý số liệu hiển thị của BOVN là tổng thu chưa trừ thuế giá trị gia tăng (do giá vé của các cụm rạp là giá vé đã bao gồm thuế VAT) nên thu nhập thực sự của nhà phát hành sẽ cần trừ đi VAT", nhà sáng lập BOVN nói.

Ông Dương cho biết thêm trong trường hợp của phim Mai, mọi thông báo của nhà phát hành và ê-kíp sản xuất đều sử dụng số liệu thấp hơn số thống kê của BOVN.

"Tôi thấy đây là điều chính xác, không có vấn đề gì ở đây. Phía Trấn Thành cũng chia sẻ kết quả của BOVN lên fanpage cá nhân của anh ấy", nhà sáng lập BOVN nói.

Cứ 3 người có 1 người xem Mai: Trấn Thành có thổi phồng doanh thu? - 4

Đạo diễn Trấn Thành và ê-kíp diễn viên tại buổi chiếu ra mắt hôm 30/1 (Ảnh: Bích Phương).

Trong khi đó, phía CJ HK Entertainment từ chối bình luận về tin đồn phim Mai "thổi phồng doanh thu".

Tuy nhiên, phía nhà phát hành cũng chia sẻ về quá trình xác nhận số liệu doanh thu hằng ngày: "CJ HK Entertainment nhận báo cáo doanh thu mỗi ngày từ các cụm rạp trên cả nước thu thập và gửi lại. Hết mỗi ngày chiếu phim (tính đến 23:59 của ngày đó), báo cáo doanh thu của các cụm rạp trên cả nước sẽ được gửi lại vào sáng sớm ngày hôm sau.

Vì báo cáo doanh thu hàng ngày là cơ sở để các doanh nghiệp rạp hạch toán lại phần doanh thu phim cho nhà phát hành, nên độ sai lệch của báo cáo này là dưới 1% và sẽ được điều chỉnh ngay ngày hôm sau nếu có sai sót".

Về câu chuyện chênh lệch số liệu, phía nhà phát hành giải thích: "Tổng tiền hiển thị trực tiếp trên BOVN sẽ bao gồm cả vé khán giả đặt trước để đi xem phim những ngày sau.

Thường thì số liệu chính xác về vé bán ra trong ngày hôm nay, chúng tôi sẽ thống kê vào 12h trưa hôm sau. Đó là lý do vì sao có sự chênh lệch".

Nhà phát hành cho biết thêm, tính đến hết 21/2, số vé bán ra của Mai xấp xỉ 4,6 triệu. Tỷ lệ lấp đầy phòng chiếu trung bình (từ 10/2-21/2) là 60%.

Trước nay, việc công bố về doanh số phòng vé ở Việt Nam vẫn có những tranh cãi về nhiều trường hợp số liệu ảo, thổi phồng. Một số phim điện ảnh từng vướng nghi vấn này như Gái già lắm chiêu 3, Đôi mắt âm dương, Cua lại vợ bầu...

Khi đơn vị quan sát số liệu độc lập ra đời và hoạt động, khán giả, giới trong nghề có thêm công cụ để đối chiếu số liệu về doanh thu và các con số liên quan của thị trường phòng vé Việt. 

Ông Nguyễn Khánh Dương cho biết thêm, hệ thống của BOVN hoạt động độc lập nhưng vẫn luôn duy trì liên lạc với quản lý các hệ thống rạp ở Việt Nam.

"Các rạp phim ở Việt Nam cũng mong muốn có một hệ thống số liệu "chuẩn" để họ quan sát được thị trường. Do đó, nếu có gì bất thường trong số liệu của BOVN, các cụm rạp sẽ nhắn cho BOVN kiểm tra lại thuật toán để điều chỉnh", ông Dương nói với phóng viên Dân trí.