Cơ quan quản lý nói gì trước việc khách sạn có tivi phải trả phí tác quyền âm nhạc?

Vừa qua, các cơ sở lưu trú trên địa bàn TP. Đà Nẵng nhận được công văn của Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc chi nhánh phía Nam yêu cầu thực hiện nghĩa vụ quyền tác giả khi sử dụng âm nhạc trong kinh doanh.

Theo đó, các cơ sở lưu trú phải thực hiện nghĩa vụ trả phí tác quyền âm nhạc bao gồm: nhạc nền thông qua bản ghi âm, ghi hình; nhạc sống tại quầy bar, phòng karaoke, phòng ngủ của khách, dịch vụ hội nghị hội thảo... theo Luật Sở hữu trí tuệ. Đáng chú ý, trong đó có cả quy định mức nhuận bút cho phòng ngủ/phòng khách ở các cơ sở lưu trú có sử dụng ti vi là 25.000 đồng/phòng/năm.

Một số chủ khách sạn/cơ sở lưu trú trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đã không đồng thuận với quy định này, đặc biệt khoản thu đối với phòng nghỉ của khách sạn có sử dụng ti vi.

Sáng nay (25/5), nhạc sỹ Phó Đức Phương – Giám đốc Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam đã có những phản hồi chính thức về vấn đề này. Theo nhạc sỹ Phó Đức Phương, việc thu phí tác quyền âm nhạc ở các khách sạn/cơ sở lưu trú đã được tiến hành 10 năm nay tại Hà Nội, TP.HCM và Khánh Hoà.

Việc thu phí tác quyền dựa trên những quy định của pháp luật Việt Nam về sở hữu trí tuệ và tham khảo luật bảo vệ tác quyền của một số nước trên thế giới. Ngoài ra, khi đưa ra những mức giá cụ thể đối với những lĩnh vực như: dịch vụ karaoke, hàng không, khách sạn/cơ sở lưu trú… cũng căn cứ vào thực tiễn đời sống Việt Nam.

“Chúng tôi làm mọi thứ đều theo quy định của pháp luật và có lộ trình rõ ràng. Khi tiến hành thu phí tác quyền tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, chúng tôi họp với cơ quan quản lý địa phương, cụ thể là Sở VHTT&DL các tỉnh và các cơ sở kinh doanh, thống nhất ý kiến rồi mới đưa ra biểu giá với nhiều hình thức. Ví dụ: thành phố thuộc Trung ương khác thành phố địa phương, quận/huyện trung tâm khác quận huyện ngoại thành.

Việc thu phí tác quyền âm nhạc ở khách sạn/cơ sở lưu trú được chúng tôi tiến hành từ 10 năm nay. Đầu tiên thu ở Hà Nội, sau chuyển sang các thành phố khác. Ở Hà Nội, ngoài việc dựa trên 3 tiêu chí kể trên, chúng tôi còn thận trọng kết hợp với Hiệp hội Khách sạn để nhờ họ làm môi trường trung gian, giải thích cho các khách sạn hiểu. Thời gian đầu, chúng tôi mới chỉ thu phí tác quyền đối với khách sạn 4 – 5 sao. Những năm tới, để bình đẳng, chúng tôi tiến hành thu ở các khách sạn 2 – 3 sao.

Riêng Đà Nẵng, chúng tôi cũng đã thu được phí tác quyền ở một số khách sạn 4 – 5 sao từ 3 năm trước. Văn phòng đại diện của chúng tôi ở Đà Nẵng ra đời thì cán bộ của chúng tôi xuống tận nơi giải thích rõ ràng cho các khách sạn hiểu rồi mới thu. Ở Khánh Hoà, chúng tôi cũng đã bước đầu thu được ở một số khách sạn lớn”, nhạc sỹ Phó Đức Phương cho biết.

Theo ông Phương, chuyện một số chủ khách sạn/ cơ sở lưu trú ở Đà Nẵng chưa hiểu được vấn đề nên có những thắc mắc quanh chuyện thu phí tác quyền âm nhạc tại khách sạn. Trung tâm sẽ giải quyết vấn đề này tương tự như từng giải quyết đối với các khách sạn ở Hà Nội, TP.HCM đó là truyền thông, giải thích… rồi mới tiến hành thu.

“Tôi chưa được nghe các chủ khách sạn/cơ sở lưu trú thắc mắc trực tiếp. Nhưng nếu có sự việc đó xảy ra, chúng tôi sẽ phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước để giải thích cho người ta hiểu. Việc thu phí tác quyền tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke chúng tôi cũng phải mất 10 năm giải thích.

Về phía tác giả, theo quy định của pháp luật là có 4 loại quyền: quyền biểu diễn, quyền sao chép, quyền được kiểm soát sử dụng tác phẩm trong thu phát sóng và quyền truyền đạt tác phẩm đến công chúng. Ngoài ra còn một số quyền liên quan như: quyền được nhập khẩu sản phẩm, quyền được phân phối sản phẩm ra nước ngoài. Và không quyền nào dẫm lên quyền nào.

Trong các động tác các khách sạn, resort, cơ sở lưu trú… nếu sử dụng bản ghi để phát cho khách nghe, chúng tôi sẽ thu theo quyền phát sóng, quyền truyền đạt tác phẩm đến công chúng hoặc quyền sao chép theo Luật Sở hữu trí tuệ và theo công ước Berne.

Tôi cho rằng, một số chủ khách sạn/cơ sở lưu trú ở Đà Nẵng chưa tìm hiểu đã vội lu loa là thiếu hiểu biết, thiếu kiến thức về Luật Sở hữu trí tuệ”, Đại diện Trung tâm bảo vệ tác quyền âm nhạc Việt Nam nói thêm.

Trước câu hỏi: “Nếu các chủ khách sạn/cơ sở lưu trú và phía Trung tâm chưa thống nhất được với nhau về mức phí, họ chưa chịu đóng tiền tác quyền liệu có vi phạm pháp luật không?”, ông Phương cho rằng, Trung tâm có trách nhiệm giải thích với các khách sạn/cơ sở lưu trú đến bao giờ họ đồng ý thì họ trả tiền phí tác quyền. Theo ông Phương, nhạc phát ở sảnh, nhạc ở karaoke, nhạc ở phòng ngủ… đều nằm trong quyền biểu diễn, quyền sao chép, quyền phát sóng mà tác giả phải được hưởng. Tuy nhiên, để thu được thì phải qua thời gian rất dài, có khi hàng năm để giải thích cho đối tác.

“Trước hết chúng tôi đưa ra thông điệp, sau đó đưa ra thời hạn chứ cứ nhắc đi nhắc lại là khổ ải lắm. Xin chủ khách sạn/cơ sở lưu trú đến thời hạn này thì phải trả lời. Đến thời hạn này thì phải làm việc với Trung tâm để thống nhất phương thức trả tiền. Đến thời hạn đó rồi mà không trả tiền có nghĩa là cố ý thoái thác, chúng tôi sẽ phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước để xử lý theo luật pháp. Hiện chi nhánh của Trung tâm của chúng tôi ở Đà Nẵng đang làm công tác truyền thông”.

Theo vị nhạc sỹ này, trong năm 2016, Trung tâm Bảo vệ tác quyền âm nhạc khu vực phía Nam đã ký được 284 hợp đồng (tương đương với 284 khách sạn) thu được xấp xỉ 3 tỷ tiền tác quyền âm nhạc ở các khách sạn 4 – 5 sao. Khách sạn đóng tiền tác quyền âm nhạc nhiều nhất năm ngoái là khách sạn Caravell – Q.1, TP.HCM với mức hơn 200 triệu.

Ông Phương khẳng định, hàng năm, Trung tâm của ông có báo cáo gửi Cục Bản quyền – Bộ VHTT&DL, Hội Nhạc sỹ Việt nam, các tổ chức quốc tế và gửi gián tiếp cho các tác giả thông qua website của Trung tâm. Tất cả mọi hoạt động thu chi đều cố gắng công khai và minh bạch.

Hà Tùng Long