Hà Tĩnh:

Chuông quý đời Trần sắp thành phế liệu được bàn giao cho Bảo tàng Tỉnh Hà Tĩnh

(Dân trí) - Sau quá trình bàn thảo hồ sơ pháp lí, phương án bảo quản tốt nhất cho chiếc chuông có niên đại từ đời Trần vốn đang bị ô xi hóa, nguy cơ trở thành phế liệu, UBND huyện Cẩm Xuyên đã chính thức bàn giao bảo vật quý này cho bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh.

Như PV Dân trí đã thông tin, vào cuối năm 1990, khi đào gốc cây trên nền chùa Rối tại thôn Trường Xuân, xã Cẩm Thịnh (huyện Cẩm Xuyên), người dân và chính quyền nơi đây phát hiện 1 chiếc chuông cổ.

Chuông có chiều cao gần 120cm, đường kính hơn 60cm, nặng hơn 200kg. Quai chuông được cấu tạo hình con rồng khom lưng, bốn chân có móng vuốt bám chặt vào đỉnh chuông. Trên thân chuông có 6 núm đúc, phân bố thành 3 cặp đối xứng (chiều song song với hướng rồng có 2 cặp, chiều vuông góc có 1 cặp), là nơi để thỉnh chuông.

Chuông quý đời Trần sắp thành phế liệu được bàn giao cho Bảo tàng Tỉnh Hà Tĩnh - 1

Chuông có chiều cao gần 120cm, đường kính hơn 60cm, nặng hơn 200kg đang dần hư hỏng do thiếu nơi bảo quản.

Bài thơ bằng chữ Hán ghi tên tác giả: Hiệp Thạch Phạm Sư Mạnh (người Hải Dương, sống ở thế kỷ XIV, đời Trần, được bổ nhiệm làm quan trong nhiều năm, thăng đến chức Tri khu mật viện sự) trên thân chuông được khôi phục lại toàn văn có nội dung:

Nam vọng Hoành sơn đại hải đoan

Kình đào húng dũng bạch vân gian

Thiều thiều vạn lý nam chinh lộ

Xa giá Hoan Châu bố chánh an.

Dịch nghĩa:

Nhìn theo núi Hoành sơn, phía Nam là một vùng biển lớn

Sóng kình dữ dội tung bọt trắng

Trùng trùng vạn dặm đường Nam chinh

Xã giá đến vùng xa xôi giúp chính sự được yên.

Các tài liệu nghiên cứu sau đó của giới chuyên môn cho thấy, đây cũng là chiếc chuông quý đời Trần duy nhất được phát hiện ở Hà Tĩnh cho tới thời điểm này. Có giả thiết cho rằng, bài thơ trên thân chuông được làm thời kỳ nhà vua Trần Duệ Tông đi đánh Chiêm Thành.

Sau khi được phát hiện, UBND huyện Cẩm Xuyên đã tiếp nhận, đưa về cất giữ tại Trung tâm văn hóa huyện từ đó đến nay. Do điều kiện bảo quản không đảm bảo, ẩm thấp, bụi bặm, chiếc chuông theo thời gian đã bị ô xi hóa, hiện vật bị ảnh hưởng nặng nề, trong đó đường nét một số chữ khắc bài thơ bằng chữ Hán trên thân chuông đã không còn rõ.

Chuông quý đời Trần sắp thành phế liệu được bàn giao cho Bảo tàng Tỉnh Hà Tĩnh - 2

Bài thơ trên thân chuông đã bị mờ do ô xi hóa quá mạnh.

Tình trạng của chiếc chuông khiến nhiều người nhìn thấy không khỏi xót xa. Họ lo lắng nếu không được “giải cứu”, chiếc chuông đồng cổ quý hiếm này sẽ hư hỏng, chỉ còn là phế liệu.

Sáng ngày 31/10, thông tin tới PV Dân trí, ông Phạm Danh Cường, Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Truyền thông huyện Cẩm Xuyên cho biết, sau quá trình bàn tính hồ sơ pháp lí của chiếc chuông cổ này, UBND huyện Cẩm Xuyên vừa bàn giao bảo vật quý cho Bảo tàng tỉnh vốn có điều kiện tốt hơn trong bảo quản và trưng bày cho giới chuyên môn, người dân nghiên cứu, chiêm ngưỡng.

Chuông quý đời Trần sắp thành phế liệu được bàn giao cho Bảo tàng Tỉnh Hà Tĩnh - 3

Đại diện Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh tiếp nhận chuông quý từ UBND huyện Cẩm Xuyên. 

“Dù huyện rất muốn giữ lại bảo vật quý này, tuy nhiên do điều kiện bảo quản, trưng bày tại huyện không đảm bảo, nên UBND huyện đã quyết định bàn giao chuông cho bảo tàng tỉnh. Phía bảo tàng tỉnh cũng cam kết sẽ có phương án xử lí các họa tiết hư hỏng, bảo quản, trưng bày trong điều kiện tốt nhất nên chúng tôi rất an tâm” - ông Cường nói.

Hà Phương