Bảo tàng Mỹ trả lại cho Campuchia hai bức tượng cổ

Hai bức tượng đã được gửi tặng cho bảo tàng Metropolitan trong khoảng thời gian từ 1980-1990. Gần đây, các nhân viên bảo tàng đã phát hiện ra nguồn gốc thực sự của hai bức tượng này và quyết định trả lại cho Campuchia.

Phần đế của hai bức tượng hiện vẫn nằm tại di chỉ khảo cổ Koh Ker ở Campuchia. Hiện tại có hàng chục bức tượng cổ thuộc di chỉ Koh Ker của Campuchia đang lưu lạc ở nước ngoài, một số bức tượng mà phía Campuchia có được thông tin gồm:

Khi hai bức tượng “người hầu quỳ” đến với bảo tàng nghệ thuật Metropolitan, nó đã bị xẻ ra làm 4 phần – 2 phần đầu và 2 phần thân. Viện bảo tàng đã gắn lại bức tượng một cách hoàn chỉnh và trưng bày trong gian triển lãm Nghệ thuật Nam Á và Đông Nam Á.

Việc trả lại những món đồ cổ bị đánh cắp về đúng chỗ của nó là một sự lựa chọn thông minh cho những bảo tàng lớn và uy tín. Những món đồ cổ quý giá như thế này sẽ dễ mang lại những rắc rối pháp lý về quyền sở hữu đối với viện bảo tàng. Đặc biệt trong trường hợp họ không thể chứng minh nguồn gốc, xuất xứ và lịch sử chuyển nhượng hợp pháp của những món đồ cổ.

Trên hai bức tượng có những dấu vết rất rõ của việc bị đào trộm bởi những người thiếu ý thức về giá trị cổ vật. Để tách bức tượng ra khỏi bệ, những kẻ đào trộm đã sử dụng xà beng và dùi đục khiến trên thân tượng có rất nhiều vết sứt mẻ.

Di chỉ khảo cổ Koh Ker từng là kinh đô của đế chế Khmer (928-944), sau này, khi việc xây dựng nhà cửa diễn ra mạnh mẽ tại vùng đất này, những kẻ cơ hội đã tranh thủ quá trình này để đào trộm cổ vật và phát tán ra nước ngoài.

Hiện tại, Campuchia đang tích cực tìm lại những cổ vật này để đưa về nước bằng con đường pháp lý. Được biết, Campuchia đã ngăn chặn thành công việc một số nhà đấu giá bán những món cổ vật bị đánh cắp của Campuchia cho các nhà sưu tập tư nhân. Tuy vậy, để có thể đưa những món cổ vật này trở về nước là một quá trình dài lâu và khó khăn.