Bài học "liều sống cuộc đời mình muốn" từ những người khuyết tật thành công

Ngày 21/4, Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam tổ chức sự kiện giao lưu ra mắt cuốn sách Sống mãnh liệt - Chúng ta có thể học được gì từ những người khuyết tật thành công? của tác giả Rainer Zitelmann.

Sự kiện có sự tham gia của dịch giả cuốn sách Nguyễn Bích Lan và diễn giả Phan Đăng. 

Rainer Zitelmann đã lập hồ sơ về 20 cá nhân độc đáo đều đạt thành tích cao dù việc khuyết tật mang lại ít cơ hội, khiến họ phụ thuộc vào những người xung quanh. 

Mỗi câu chuyện nêu bật những đặc điểm tính cách cho phép những người thành công phi thường (có hoặc không có khuyết tật) vượt qua những rào cản. 

Ví dụ: Chủ sở hữu phòng trưng bày nổi tiếng thế giới Johann König bị mù khi mở phòng trưng bày đầu tiên.

Vận động viên khiếm thị nặng Marla Runyan đã thi đấu thành công ở Paralympics nhưng vẫn quyết tâm thử sức với các vận động viên không khuyết tật. Marla đã 3 lần trở thành nhà vô địch Hoa Kỳ ở nội dung 5.000m, tham gia Thế vận hội mùa hè.

Thomas Quasthoff là người sống sót sau khi sử dụng thuốc thalidomide (thuốc điều hòa miễn dịch), được sinh ra với dị tật nghiêm trọng ở tay và chân. Ông đã trở thành một trong những giọng nam cao vĩ đại nhất còn sống.

Nick Vujicic, người sinh ra đã không có tay và chân, là một diễn giả truyền cảm hứng cho hàng triệu người ở 63 quốc gia, tham gia Hội nghị Thượng đỉnh Kinh tế Thế giới ở Davos và gặp gỡ 16 nguyên thủ quốc gia trên thế giới.

"Tôi tin, nếu bạn tạo ra cuộc sống mà bạn muốn trong trí tưởng tượng của mình, bạn hoàn toàn có thể tạo ra nó trong thực tế từng phút, từng giờ và từng ngày", Vujicic nói.

Helen Keller vừa mù vừa điếc nhưng đã trở thành nhà văn Mỹ xuất chúng. 

Từ thời thơ ấu, bệnh bại liệt đã khiến Margarete Steiff phải ngồi xe lăn. Nhưng điều đó không ngăn cản cô trở thành doanh nhân thành đạt trên toàn cầu. Người phụ nữ đã mang đến cho trẻ em trên khắp thế giới chú gấu Teddy và cả một loạt đồ chơi dễ thương.

Nhà leo núi mù Erik Weihenmayer đã chinh phục 7 đỉnh núi đáng gờm nhất trên 7 lục địa, bao gồm cả đỉnh Everest.

"Tôi chỉ dành 15 phút, hình dung mình đang đứng trên đỉnh núi - đứng ở điểm cao tôi có thể nghe thấy tiếng tuyết lạo xạo dưới đế giày của mình. Tôi cảm nhận sự thả lỏng, cảm nhận bầu trời, cảm nhận cái lạnh và cảm nhận trái tim của những người bạn đồng hành, tôi cảm nhận những giọt nước mắt, tôi thực sự trào nước mắt bởi vì cuối cùng tôi đã đến được đó", Erik tiết lộ với tác giả Zitelmann trong một cuộc phỏng vấn. 

Zitelmann cũng miêu tả những tài năng đặc biệt mà ngày nay khó có ai từng nghe hoặc đọc về, chẳng hạn như: William Hickling Prescott, nhà sử học khoa học đầu tiên của Mỹ.

Prescott, mặc dù hầu như không có tầm nhìn xa, đã dành 12 năm để thực hiện một tác phẩm lịch sử lớn.

Trong cuốn sách này, độc giả cũng sẽ tìm hiểu câu chuyện thú vị về nhà thám hiểm mù James Holman, 200 năm trước đã tự mình du hành hơn 250.000 dặm vòng quanh địa cầu, xa hơn cả khoảng cách đến mặt trăng.

Tác giả kết hợp tài năng kể chuyện của một nhà báo và khả năng phân tích nhạy bén của một nhà khoa học để kể câu chuyện thành công của 20 nhân vật. Họ đã đạt nhiều thành tích so với những người không khuyết tật, nhưng không bao giờ muốn được đối xử khác với những người bình thường.

Cuốn sách không chỉ là nguồn động lực, khích lệ những người khuyết tật, mà còn tiết lộ những bí quyết thành công và sức mạnh tâm trí của họ.

Độc giả học được điều để trở nên vĩ đại: Đó là khả năng biến điểm yếu của một người thành điểm mạnh và vượt qua những hạn chế được cho là có.

Ví dụ: Saliya Kahawatte, người đàn ông mù có câu chuyện cuộc đời đã truyền cảm hứng cho bộ phim My Blind Date with Life, viết trong lời tựa cho cuốn sách này:

"Nếu thích, bạn có thể coi cuốn sách này là sự phát hiện quý báu về những viên kim cương bằng xương bằng thịt. Tất cả chúng ta đều biết rằng mỗi kim cương quý hiếm đều đã từng là một cục than bình thường, chịu đựng được sức ép to lớn trong một giai đoạn dài, trở nên càng ngày càng rắn hơn, tinh chất hơn và chỉ đạt đến sự chói sáng độc đáo của nó qua quá trình cắt gọt và mài giũa tỉ mỉ. Giờ thì đã đến lúc đi tìm kiếm kim cương rồi!".

Dịch giả Nguyễn Bích Lan mắc bệnh nan y, được chẩn đoán chỉ sống đến năm 18 tuổi. Chị không thể tự đi lại một cách bình thường bằng hai chân, thậm chí đôi lúc thở cũng khó khăn.

Giai đoạn đầu mắc bệnh bị nhiều người kì thị, cười chê, chị gọi đó là những "nỗi buồn mãnh liệt" và "rất khó để vượt qua". Nhưng con người bị xem là có "khuyết tật" về thể xác ấy lại không hề "khuyết tật" nghị lực.

Dịch giả Nguyễn Bích Lan không chấp nhận cuộc sống vô nghĩa, quyết tâm phải tìm một con đường khác. Chị chuyển bớt những năng lượng "buồn mãnh liệt" sang năng lượng tích cực hơn và "sống mãnh liệt" để có được những thành tựu như bây giờ.

Sự nghị lực tự học ngôn ngữ mới trong nhiều giờ một ngày đã đem lại cho chị công việc và kiếm được thu nhập. Với chị, dịch sách là "công việc yêu thích và say mê".

Trong suốt sự nghiệp, nữ dịch giả đã có 65 tác phẩm, bao gồm cả sách dịch và sáng tác.

Năm 2010, chị vinh dự được trao Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam ở hạng mục Văn học dịch với cuốn sách Triệu phú khu ổ chuột; Giải C Giải thưởng Sách Quốc Gia lần thứ 3 với cuốn sách Được học năm 2021.

Cuốn sách Sống mãnh liệt được xem là "tác phẩm dịch quan trọng nhất năm 2024" của dịch giả Nguyễn Bích Lan.