Mẹ nên bảo vệ trẻ trước nguy cơ nhiễm vi-rút Rota càng sớm càng tốt
Sau khi sanh con được hai tháng, được bạn bè mách nước là nên cho bé uống vắc-xin ngừa tiêu chảy do vi-rút Rota nhưng thấy con phát triển bình thường và khoẻ mạnh nên chị Lan Anh (Nguyễn Hồng Đào, Tân Bình) cũng không để tâm lắm.
Không ngờ đến khi được 5 tháng tuổi, cu Bin bị tiêu chảy nặng kèm theo sốt và ói. Dù đã cho uống thuốc và nước nấu với vỏ măng cụt nhưng bệnh vẫn không giảm mà bé càng tiêu chảy nặng hơn. Mới một ngày mà cu Bin gầy xộp, mặt mày lừ đừ, quấy khóc liên tục. Hốt hoảng, nửa đêm hai vợ chồng khăn gói tức tốc đưa con vào viện cấp cứu. Bác sĩ chẩn đoán bé bị tiêu chảy do nhiễm Rotavirus. “Nghĩ lại cảnh này tôi vẫn còn thấy sợ. Cứ nghĩ chăm con kỹ, giữ gìn vệ sinh sạch sẽ cho con là con được an toàn chứ đâu nghĩ vi-rút này nguy hiểm như vậy.” Chị cho biết.
Còn Bé Bông con chị Hà Thị Thanh Tâm (Lê Quang Định – Bình Thạnh, HCM) đã gần 2 tuổi nhưng trông như một đứa trẻ mới 10 tháng tuổi. Nhìn con còi cọc, yếu ớt chị Tâm rất lo lắng. Chị chia sẻ: “Sau đợt tiêu chảy do Rotavirus, tôi chăm bé rất kỹ nhưng bé vẫn không lên cân được là bao. Không ngờ bệnh này thường tấn công trẻ con như vậy. Nhớ lúc con bệnh, nhìn con đi ra nước suốt ngày, hốc người mà không ăn uống được gì, mình xót không chịu được. Giá như tôi chú ý phòng bệnh cho con từ sớm thì có lẽ bây giờ bé đã không thua kém bạn bè”
Trẻ càng nhỏ tuổi nguy cơ bị tiêu chảy Rota càng cao và bệnh càng nặng
Bác sĩ Hoàng Lê Phúc trưởng khoa tiêu hoá, Bệnh viện Nhi đồng 1 khẳng đinh: Nhiễm khuẩn do Rotavirus là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy nặng và ói mửa ở trẻ. Trước 5 tuổi, hầu như trẻ đều bị ít nhất một lần tiêu chảy do nhiễm Rotavirus, thậm chí có thể gặp ở trẻ nhũ nhi 3 tháng tuổi. Tại Việt Nam tiêu chảy do Rotavirus thường gặp nhất ở trẻ từ 3-17 tháng tuổi: 46% trường hợp xảy ra ở trẻ nhũ nhi dưới 5 tháng tuổi, và 59% ở trẻ 6-11 tháng tuổi. Trẻ càng nhỏ tuổi, nguy cơ nhiễm Rotavirus càng cao và mắc bệnh càng nặng. Nhiều trường hợp không được điều trị kịp thời đã dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như suy dinh dưỡng, thậm chí dẫn đến tử vong”.
Hiểu rõ về bệnh bé sẽ được an toàn
Tiêu chảy cấp do Rotavirus là bệnh nhiễm khuẩn dạ dày ruột cấp. Rotavirus lây qua đường tiêu hoá và khả năng lây nhiễm rất cao. Trẻ nhiễm Rotavirus đào thải ra ngoài một lượng siêu vi lên đến 10 ngàn tỉ. Siêu vi trùng dễ dàng qua tay bị nhiễm bẩn, đồ chơi, chăn, màn,... Trẻ hay có thói quen cho tay vào miệng nên khả năng nhiễm vi-rút rất cao. Gần đây, một số nhà khoa học nghi ngờ Rotavirus cũng có thể truyền qua không khí vì vi-rút được tìm thấy trong dịch tiết đường hô hấp của những trẻ bị bệnh.
Chủng ngừa càng sớm giúp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ bị tiêu chảy do Rotavirus
So với các trường hợp tiêu chảy khác, tiêu chảy do Rotavirus gây mất nước nghiêm trọng. Khi trẻ bị nhiễm Rotavirus, bé sẽ bị sốt, buồn nôn và ói mửa dữ dội. Sau 12 đến 24 giờ, sẽ xuất hiện triệu chứng tiêu chảy. Trẻ tiêu chảy phân lỏng, toàn nước, có lúc có màu xanh, có thể có đàm nhớt nhưng không có máu. Tiêu chảy và nôn ói có thể lên đến 20 lần/ngày. Thông thường bệnh kéo dài từ 3 đến 8 ngày, một số trường hợp có thế kéo dài đến 2 tuần.
Do tiêu chảy nhiều nên bé dễ bị mất nước, nhanh chóng khô kiệt nếu không được chăm sóc thích hợp. Hơn nữa, do nôn ói nhiều khiến cho việc bù nước cho trẻ rất khó khăn. Trong những trường hợp nặng, mất nước có thể dẫn đến choáng, suy thận, hôn mê và thậm chí tử vong do đó trẻ thường phải nhập viện để được điều trị kịp thời. Vì vậy, khi trẻ có các triệu chứng nôn ói, sốt kéo dài và tiêu chảy nhiều lần trong ngày, phân lỏng có thể có màu xanh, ngủ li bì, co giật… rất có khả năng trẻ bị nhiễm Rotavirus, cha mẹ cần phải đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để được theo dõi & điều trị đúng cách.
Làm gì để bảo vệ trẻ?
Một điều rất đáng lo trong việc phòng bệnh cho trẻ đó là Rotavirus có mức độ lây nhiễm cao nhưng lại rất khó phòng tránh bằng cách vệ sinh thông thường vì tỉ lệ phát tán rất cao và khả năng tồn tại trong môi trường khá lâu. Hơn nữa, loại siêu vi này còn có khả năng kháng lại các chất tẩy rửa thông thường như nước javen, xà phòng...
Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy, những biện pháp thông thường như rửa tay, bú mẹ, cải thiện vệ sinh môi trường là các biện pháp làm giảm lây truyền các tác nhân gây bệnh tiêu chảy khác nhưng có vẻ không hữu hiệu để phòng ngừa tiêu chảy do Rotavirus. Cách tốt nhất để bảo vệ trẻ nhỏ khỏi tiêu chảy do Rotavirus là chủng ngừa. Tổ chức Y tế thế giới đã khuyến cáo nên chủng ngừa cho tất cả trẻ nhỏ để phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này. Các bà mẹ cần cho trẻ uống vắc-xin ngừa Rotavirus từ 6-8 tuần tuổi, lần uống kế tiếp cách nhau ít nhất 4 tuần. Tốt nhất là nên hoàn tất việc chủng ngừa trước 6 tháng tuổi.
Thông tin này được cung cấp bởi Hội Y học dự phòng Việt Nam với sự tài trợ của VPĐD của GlaxoSmithKline Việt Nam.
Lê Thanh